گفت‌و‌گو/خبر

برپایی ششمین نمایشگاه سالانه تازه‌های كتابخانه دفتر ادبیات انقلاب

ششمین نمایشگاه سالانه تازه‌های منابع كتابخانه انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران، وابسته به دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، در حوزه هنری برپا می‌شود. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری، ششمین نمایشگاه سالانه تازه‌های منابع كتابخانه انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر ایران، یكشنبه و دوشنبه، ۳ و ۴ خردادماه 1394 در ساختمان مركزی حوزه هنری (راهروی غربی طبقه همكف) برپا می‌شود. این نمایشگاه در روزهای یاد شده از ساعت ۱۰ الی ۱۶ دایر است و علاقه‌مندان می‌توانند به حوزه هنری واقع در خیابان سمیه، نرسیده به پل حافظ مراجعه كنند. رئوف گوهریان مدیر كتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر حوزه هنری در رابطه با این نمایشگاه می‌گوید: هر سال تمام كتاب‌هایی كه در حوزه تاریخ معاصر كشور و انقلاب اسلامی در نمایشگاه بین المللی كتاب تهران عرضه می‌شود را شناسایی و خریداری می‌كنیم تا به كتابخانه تخصصی انقلاب حوزه هنری اضافه شود. وی همچنین می‌افزاید: معیارمان برای تهیه این كتاب‌ها بر پایه ارزش و اعتبار علمی آثار است و كتاب‌ها در كتابخانه تخصصی انقلاب اسلامی و تاریخ معاصر حوزه هنری در دسترس علاقه مندان و پژوهشگران قرار خواهد گرفت.

رونمایی مجموعه «سیر مبارزات یاران امام خمینی(ره)»

مجموعه 17 جلدی «سیر مبارزات یاران امام خمینی(ره) در آینه اسناد به روایت ساواک» به همت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) 20 اردیبهشت 1394 در سرای اهل قلم بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران رونمایی شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت جماران، حمید انصاری، قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) در ابتدای مراسم رونمایی این کتاب گفت: اسناد منتشر شده در این مجموعه به ما نشان می‌دهند یاران واقعی انقلاب و السابقون چه کسانی هستند. قائم مقام مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام با اشاره به آثار تاریخی‌ای که تاکنون از سوی این مؤسسه منتشر شده افزود: پیش از این به همت دوستان، برگ برگ اسناد ساواک که در اختیار مجموعه‌های گوناگون بوده جمع آوری شده و در همین راستا اسناد قیام 15 خرداد در پنج جلد و اسناد مبارزاتی امام در 22 جلد منتشر شده و امروز نیز 17 جلد از اسناد یاران ایشان منتشر شده و رونمایی می‌شود. این اسناد نمایانگر سراسری بودنِ نهضت امام خمینی(ره) است. مطالعه این اسناد باعث می‌شود که قدر آزادی امروزمان را بدانیم. حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، سرپرست موسسه اطلاعات نیز در سخنانی گفت: اسنادی که امروز منتشر می‌شود بیانگر حرکت‌های بدون هراس یارانی است که علی رغم داغ و درفش ساواک، اقدامات لازم در مسیر افکار امام را با جدیت دنبال کردند. همچنین در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین هروی که سرپرستی تدوین مجموعه «سیر مبارزات یاران امام خمینی(ره) در آینه اسناد به روایت ساواک» را بر عهده داشته، گفت: ما تلاش کردیم اسناد مربوط به همه عزیزانی را که در راه انقلاب جانبازی کردند جمع آوری کنیم. آنچه که در این مجموعه جمع آوری شده عین اسناد ساواک است و در صحتشان تردیدی نیست، چرا که دشمن خود این اسناد را جمع آوری کرده و تصور نمی‌کرده که روزگاری به دست ما بیفتد. ساواک اگرچه ظالم بوده اما چون داعیه جمع آوری این اسناد را داشته، هر چه ثبت و ضبط کرده عین واقعیت است.

بررسی مبارزات مردم فارس و خاطرات مشروطه تا کودتای 28مرداد

موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی خاطرات آیت‌الله کاشف‌الغطاء با محوریت گوشه‌هایی از اوضاع مقطع میان مشروطه و کودتای 28مرداد و کتاب «مبارزات مردم فارس علیه پلیس جنوب» را منتشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، خاطرات آیت‌الله محمدحسین کاشف‌الغطاء تحت عنوان «بند بندِ سرگذشتم» و با ترجمه و بازپژوهی علی شمس توسط انتشارات این موسسه و همزمان با برگزاری بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران منتشر شد. علی شمس در باره دلایل ترجمه این اثر به زبان فارسی نوشته است: دفتر خاطرات علامه شیخ محمدحسین کاشف‌الغطاء را بدین منظور ترجمه کردیم که شمه‌ای از حال‌وهوای پیشین را درآن بجوییم. می‌خواستیم گوشه‌هایی از اوضاع اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ایران، عراق و اطرافشان را در مقطع میان مشروطه و کودتای 28مرداد 1332، این بار از نگاه یک مجتهدِ مصلحِ آگاه از سیاست و غمخوار امت بنگریم که در خیلی از رویدادها شاهد عینی یا دخیل و بلکه میدان‌دار بوده است. موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی همزمان با این اثر، کتاب «مبارزات مردم فارس علیه پلیس جنوب» اثر جمشید صداقت‌کیش را هم به همت علی شمس منتشر کرده است. جمشيد صداقت‌كيش از معدود مورخان پژوهشگرايرانی است كه سال‌ها در باره موضوع کتاب یعنی عملکرد انگلیس در جنوب ایران تحقيق كرده است. مرحوم صداقت‌کیش افزون بر كاوش در اسناد و عكس‌ها و نوشته‌هايی كه از اين موضوع يافت به تحقيقات ميدانی هم پرداخت و روستاهايی را كه آماج گلوله‌باران توپخانه‌ای نيروهای انگليسی موسوم به پليس جنوب قرار گرفته بودند از نزديك ديد. در مسیر آماده‌سازی کتاب نیز، اسناد، عکس‌ها و دست‌نوشته‌های جدیدی توسط خانواده آن مرحوم ارایه شد که توسط ویراستار کتاب در فصل‌های مختلف جای داده شد. یافته‌های کتاب «مبارزات مردم فارس علیه پلیس جنوب» نشان مي‌دهد سركوبگری انگليسی‌ها بر ضد مردم جنوب ايران، در حقيقت سركوب مردمانی بود كه به‌رغم دولت مركزی ضعيف و ناكارآمدِ وقت ايران، سلطه ‌گری اجانب را برنمی‌تافته‌اند.

«ققنوس در قفس» از شهید آیت‌الله سعیدی می‌گوید

دفتر پژوهش‌های موسسه كیهان کتاب «ققنوس در قفس» را منتشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از روزنامه کیهان، کتاب «ققنوس در قفس» نوشته سعید سجادی و با موضوع زندگی شهید «آیت‌الله سعیدی، در ایام برگزاری بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران عرضه شده است. این کتاب در قالب جلد دوم از مجموعه «شب شکنان» با استفاده از اسناد ساواک، خاطرات و نوشته‌های موجود پیرامون شهید آیت‌الله سعیدی به صورتی داستانی به رشته تحریر درآمده تا مخاطبان به ویژه نسل های جدید انقلاب از رهگذر داستان با زندگی این شهید آشنا شوند. آیت‌الله محمدرضا سعیدی در دوم اردیبهشت ماه سال 1308شمسی در چناران از توابع مشهد مقدس دیده به جهان گشود و پس از آموختن دروس ابتدایی نزد پدرش، به قم رفت و پس از مدتی در شمار شاگردان و مریدان باوفای حضرت امام خمینی(ره) قرار گرفت. وی پس از قیام خرداد ماه 1342 که به تبعید حضرت امام انجامید به افشای چهره پلید رژیم سفاک پهلوی و خاندان شاه پرداخت و در عموم سخنرانی‌هایش با ذکر نام حضرت امام، مردم را روز به روز بیدارتر کرد. سرانجام ساواک از وحشت افشاگری‌ها و مبارزات او که تا عراق و کویت گسترش یافته بود، وی را دستگیر و در زیر وحشیانه ترین شکنجه‌ها به شهادت رساند. پیشتر جلدهای 1 و 3 مجموعه «شب شکنان» که به زندگی شهید محمدعلی رجایی و شهید آیت‌الله حسین غفاری اختصاص دارد در نیمه دوم سال 1393 منتشر شده بود. علاقه مندان به کتاب می‌توانند برای تهیه این آثار با شماره تلفن 33110201 و یا نمابر 33917075 تماس بگیرند و یا به کتابفروشی کیهان واقع در خیابان انقلاب اسلامی، مقابل در اصلی دانشگاه تهران مراجعه کنند. هموطنان شهرستانی نیز می‌توانند برای تهیه کتاب به نمایندگی‌های کیهان در شهرستان ها مراجعه کنند.

بازخوانی نهضت امام خميني(ره) در فصلنامه مطالعات تاریخی

موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی همزمان با برگزاری بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ، چهل و سومین شماره فصلنامه مطالعات تاریخی را با تاریخ انتشار زمستان 1392 منتشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، دراین شماره، این عناوین مورد بررسی قرار گرفته است: «عدالت خواهی در نجف و تحصن خونين در كربلا» با ترجمه علی شمس، «آيت‌الله حاج شيخ محمد كفعمیخراساني» نوشته محمود بصیری، «بازخوانی نهضت امام خميني(ره) از اسلام شناسی متمايز تا قيام برایخدا»‌ از علیرضا خسروی، «واكنش‌های اجتماعیدر آذربايجان به سياست‌های فرهنگی رضاشاه» نوشته محرم قلی‌زاده، «خوانش «شمس پهلوي» در روايت «اسناد» از نیلگون دریایی، «جريان‌های روشنفكری ناسازگار با گفتمان قدرت در دوره پهلوی اول» نوشته شکرالله خاکرند و محمود ذکاوت و «شرح سند مكالمه تلفنی محمدرضاشاه با علی اميني». در سخن اول شماره 43 فصنامه مطالعات تاریخی آمده است: «تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری برگی تازه خورده است. هر دو، دوره بسیار طولانی نگارش و نگاه سنتی به رخدادها را پشت سر گذاشته‌اند. سال‌هاست که حوادث بر گرد پادشاهان و سلاطین و امرا نمی‌گردد و به دست آنان پدید نمی‌آید. سال‌هاست که اسطوره‌ها و حماسه‌ها در نگارش تاریخ جایی نمی‌یابند. وسال‌هاست که منشیان و دیوانیان و مورخان رسمی برای ممالک خود تاریخ نمی‌نگارند. چندی است که نگارش تاریخ و نگاه به تاریخ از عرش حاکمان به فرش مردمان نزول کرده، خود را به دریافت حقیقت نزدیک کرده‌اند. این فرود از زمانی آغاز گشت که هویت فردی حاکمان رفته رفته جای خود را به هویت گروهی مردم داد. قلم‌های تاریخ‌نویس نیز کم کم تکثیر شدند و از تاقچه دست نیافتنی مورخان دربارنشین روی میز و نیمکت تاریخ‌پژوهان مستعد و علاقه‌مند نشستند. به عبارت آخر، تک‌گویی و تک‌نگری در تاریخ جای خود را به همه‌گویی و همه‌نگری سپرده است. این همان برگ تازه‌ای است که بر تاریخ‌نگاری و تاریخ‌نگری خورده است. حال، این نه کتیبه‌های کنده شده بر سینه کوه، بلکه خاطره نگاشته‌ها و یادنوشته‌های مردم از حوادث است که عناصر و مواد تاریخ‌نگاری را فراهم می‌آورد؛ و این نه عملکرد شاهان در خدای‌نامه، بلکه کنش‌های مردمی بر سینه اسناد است که نشانه‌ها و قراین تاریخی را باز می‌گوید. این تحول عمده‌ ترین ویژگی تاریخ معاصر ایران است.»

گفت‌وگوی نویسندگان دفتر ادبیات انقلاب با مخاطبان

محسن كاظمی، پژوهشگر تاریخ انقلاب و میرزاباقر علیان نژاد، تدوین‌کننده روزشمار انقلاب اسلامی و هر دو از نویسندگان عضو دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، هفدهم اردیبهشت 1394 از غرفه انتشارات سوره مهر در بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران بازدید و با مخاطبان و خبرنگاران گفت‌وگو كردند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری مهر، محسن كاظمی درباره چگونگی اعتماد مخاطبان کتاب‌های خاطرات به روایان آنها گفت: به باور من دو نوع خاطرات در ایران به صورت مکتوب منتشر می‌شود؛ خاطرات ارگانیک و خاطرات گلخانه‌ای. خاطرات گلخانه‌ای خاطراتی است که در مدت زمانی کم و با کمک حواشی ساخته می‌شوند و خاطرات ارگانیک که سالم است و البته تولید آنها نیز زمان بر است. این خاطرات چیزی است که ما به آن نیاز داریم. ولی مشکل اصلی ما این است که هر دروغی را باور می‌کنیم و هر چیزی را به عنوان خاطره می‌پذیریم. وی ادامه داد: اگر به راستی مردم ما دغدغه صحت منابع تاریخی را دارند پس چرا این کتاب‌ها با همین اطلاعات آنقدر فروش می‌روند و کسی هم اعتراضی نمی‌کند. اما بگذارید بگویم همین مساله هم نیست. اصلا کتاب تاریخی و تاریخ نگاری در ایران فروش ندارد. چیزی که مردم می‌خرند رمان است و آن را می‌پسندند. برای رمان دغدغه دارند و نه برای تاریخ و این هم یک مشکل فرهنگی است که گریبانگیر ماست. کاظمی در بخش دیگری از این نشست به فعالیت‌های صورت گرفته پیرامون ثبت تاریخ شفاهی معاصر در ایران اشاره کرد و گفت: به نظر من اگر چند کتاب درباره تاریخ شفاهی معاصر یعنی تاریخ رویدادهای بعد از پیروزی انقلاب اسلامی منتشر شده است با برنامه قبلی نبوده و بیشتر سلیقه مدیران دفتر ادبیات انقلاب حوزه هنری است. اما با این حال به نظر من اینکه برای ثبت تاریخ شفاهی به سراغ معاصرین رفته‌ایم امر مثبتی است چون آنها حافظه بهتری دارند و وقایع بیشتر در ذهنشان مانده است. وی تصریح کرد: خاطره نگاری بر مبنای شخصیت‌ها و یا رویدادهای تاریخ قدیمی امری متکی بر روایت است که نمی‌شود به آن استناد چندانی داشت و به طور طبیعی تمایل به سمت ثبت تاریخی در روزگار معاصر حرکت می‌کند. این تاریخ پژوه در ادامه گفت: من در حوزه خاطره نگاری تقسیم بندی‌هایی که برخی می گویند را نمی پذیرم، یعنی زنانه و مردانه بودن در تاریخ نگاری را قبول ندارم. اما وقتی راوی به عنوان مثال زن باشد مصاحبه کننده زن با وی راحت‌تر ارتباط برقرار می ‌کند و این می‌شود رمز موفقیت او. اما با این حال در ثبت وقایع تاریخی فرقی در اینکه راوی زن باشد و یا مرد نداریم و به اصطلاح تاریخ نگاری زنانه و مردانه بر نمی‌دارد. در سومین شماره نشریه انتشارات سوره مهر، ویژه بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران هم آمده است که در دیدار نویسندگان عضو دفتر ادبیات انقلاب اسلامی با مخاطبان و خبرنگاران، میرزاباقر علیان نژاد خبر داد که قرار است روزشمار انقلاب اسلامی را در 18 جلد به پایان برساند. تاکنون 14 جلد از این روزشمار منتشر شده و مجلدات بعدی مجموعه «روزشمار انقلاب اسلامی» در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی در دست آماده‌سازی برای انتشار است و شرح روز به روز وقایع منجر به پیروزی انقلاب اسلامی تا 22 بهمن 1357 در آنها دنبال خواهد شد. وی همچنین در این نشست از تدوین کتابی درباره آیت‌الله طالقانی خبر داد.

فراخوان هشتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب

فراخوان هشتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) در 4 بخش رمان بزرگسال، رمان نوجوان، داستان كوتاه بزرگسال و داستان كوتاه نوجوان منتشر شد. هنرمندان تا 5 آبان ماه 1394 فرصت دارند آثار خود را به دبیرخانه جشنواره ارسال كنند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری، هشتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) با موضوعات زیر برگزار می‌شود: 1- مسائل و اتفاقات سال‌های قبل از انقلاب و روزهای پیروزی انقلاب 2- حوادث و رویدادهای پس از انقلاب همچون كودتای نقاب (نوژه)، حادثه طبس، درگیری‌های كردستان 3- سنگ‌اندازی‌های گروه‌های معاند پس از انقلاب همچون ترورها، فتنه‌ها، منافقین 4- تأثیر انقلاب در منطقه و كشورهای اسلامی و همسایه همچون بیداری اسلامی 5- تهدیدهای پیدا و پنهان دشمنان انقلاب و فرصت‌های به دست آمده در حوزه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی. هنرمندان می‌توانند با مراجعه به وب سایت مركز محافل و جشنواره‌های حوزه هنری به نشانی www.artfest.ir از مقررات شركت در بخش‌های مختلف و شرایط عمومی وضع شده برای شركت كنندگان مطلع شوند. همچنین جوایز بخش‌های مختلف هشتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) به تفكیك بدین شرح است: در بخش رمان بزرگسال به نفر اول 100 میلیون ریال، نفر دوم 70 میلیون ریال و نفر سوم50 میلیون ریال اهدا می‌شود. در بخش رمان نوجوان به نفر اول 50 میلیون ریال، نفر دوم 40 میلیون ریال و نفر سوم 30میلیون ریال جایزه نقدی تعلق می‌گیرد. جوایز آثار بخش داستان كوتاه بزرگسال و نوجوان در هر بخش به رتبه‌های اول، دوم و سوم و به ترتیب 35، 25 و 15 میلیون ریال اهدا می‌شود. هنرمندان تا تاریخ 5 آبان ماه 1394 فرصت دارند تا آثار خود را پس از ثبت نام اینترنتی و دریافت كد رهگیری در سایت جشنواره به نشانی www.artfest.ir به دبیرخانه مركزی جشنواره‌های حوزه هنری به نشانی تهران، خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ، حوزه هنری طبقه همكف ارسال كنند. مراسم اختتامیه و معرفی برگزیدگان هشتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) بهمن ماه 1394 برگزار می شود.

جلد دهم مجموعه «نقد تاریخ‌نگاری انقلاب» منتشر شد

مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی در بیست‌وهشتمین نمایشگاه بین‌المللی كتاب تهران (16 تا 26 اردیبهشت 1394)، جلد دهم کتاب «نقد تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی» را منتشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از روابط عمومی مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی، اولین مقاله این مجموعه، به نقد كتاب حقوق زنان نوشته مهرانگیز كار اختصاص یافته است. ناقد در این مقاله، ابتدا نگاه فمنیستی كه روح حاكم بر این كتاب است را مورد نقد و بررسی قرار داده است و در ادامه به مباحثی چون حقوق سیاسی زنان در اسلام و نیز بحث كشف حجاب زنان در دوره رضاخان پرداخته و ادعاهای نویسنده را به چالش كشیده است. دومین مقاله این مجموعه، به نقد كتاب ایران كانون زمین لرزه نوشته شولاتور پیتر اختصاص یافته است. نویسنده، روزنامه نگاری بود كه در دوران پهلوی دوم بارها به ایران سفر كرد و در 12 بهمن 1357 نیز در پرواز موسوم به پرواز انقلاب، همراه امام خمینی (ره) به ایران آمد. او مشاهدات خود در این سفر و نیز سفرهای قبلی را در قالب این كتاب بیان كرده است. ناقد در این مقاله به نقد تحلیل‌های نویسنده درباره چرایی انقلاب اسلامی پرداخته و قضاوت‌های او درباره مذهب مردم ایران و نیز انقلاب اسلامی را به چالش كشیده است. وی ذیل محورهایی چون اشتباهات تاریخی، ادعاهای بدون سند و مدرك، درك نادرست از اسلام و تشیع و نیز احكام اسلامی و درك نادرست از تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی، به نقد مستند ادعاهای نویسنده پرداخته است. مقاله سوم به نقد خاطرات محمود فروغی اختصاص یافته است. نویسنده در این كتاب از فعالیت و پیشینه سیاسی پدرش محمدعلی فروغی آخرین نخست وزیر رضاخان و نیز اولین نخست وزیر محمدرضا پهلوی و نیز از رجال كهنه كار سیاسی كشور سخن گفته است. ناقد با استناد به منابع، ادعاهای نویسنده را مورد بررسی قرار داده است. از جمله این موارد قیام مسجد گوهر شاد مشهد در تیر 1314 شمسی است كه زمینه ساز اعدام محمدولی خان اسدی از دوستان محمدعلی فروغی و نیز عزل فروغی از منصب نخست وزیری شد. چهارمین مقاله، به نقد و بررسی كتاب ناسیونالیسم در ایران نوشته ریچارد كاتم پرداخته شده است . نویسنده معتقد است كه علت اصلی تحولات سیاسی ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی به دلیل ناسیونالیسم و ویژگی بیگانه ستیزی مردم ایران بوده است. البته این ناسیونالسیم برمبنای چارچوب فكری دمكراسی- لیبرالیسم غربی است كه از زمان نهضت تنباكو شروع شده است. ناقد با توجه به شواهد واسنادی كه در مقاله آورده است، معتقد است كه مقوله ناسیونالیسم در ایران امری باستانی است و بیگانه ستیزی بخشی از مساله رستاخیزی ملت ایران بوده است وبخش عمده آن مربوط به مذهب ونقش روحانیون ونیروهای مذهبی در تحولات معاصر سیاسی ایران است. ناقد ذیل محورهای متعدد، ادعای نظری و بنیادی نویسنده مورد نقد قرار داده است. پنجمین مقاله این مجموعه به نقد كتاب كنفدراسیون دانشجویان و محصلین ایران در خارج از كشور نوشته حمید شوكت اختصاص یافته است. ناقد در این مقاله، ابتدا ادعای بی طرفی نویسنده را به چالش كشیده است؛ نویسنده خود عضو این تشكل سیاسی دانشجویی بود. اغماض نویسنده نسبت به فعالیت نیروهای دانشجویی مذهبی در خارج از كشور، دیگر محور این مقاله است كه ناقد با استناد به منابع و اسناد به نقد و بررسی این اغماض نویسنده پرداخته است. مقاله ششم این مجموعه، به نقد خاطرات سپهبد پالیزبان اختصاص یافته است. ناقد در این مقاله، خاطرات پالیزبان كه یكی از امرای برجسته ارتش در دوره پهلوی دوم بود و به مناصب اجرایی چون سناتوری و نیز استانداری استان كرمانشاه نیز رسیده بود را مورد نقد و بررسی قرار داده است. یکی از محورهای این مقاله، اشتباهات تاریخی نویسنده است كه ناقد با استناد به منابع به آنها اشاره كرده است.

انتشار چهل‌وهفتمین کتاب خاطرات دفتر ادبیات انقلاب

جلد دوم خاطرات محسن رفیق‌دوست که در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی تولید شده، از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شد. این کتاب که در بیست و هشتمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب (16 تا 26 اردیبهشت ماه 1394) عرضه می‌شود، به ‌کوشش سعید علامیان نوشته شده و همانند جلد نخست خاطرات، ساختار کتاب براساس سوال و جواب تنظیم شده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری سوره مهر، سعید علامیان، نویسنده و پژوهشگر حوزه تاریخ شفاهی و خاطره‌نویس در این باره گفت: جلد دوم خاطرات محسن رفیق‌دوست از سال 68 آغاز می‌شود و تا سال 78 که مأموریت وی در بنیاد مستضعفان امام خمینی(ره) به پایان می‌رسد، ادامه دارد. وی با اشاره به اینکه روش تنظیم سوال و جواب را برای این کتاب به این دلیل انتخاب کرده که کمترین دخل و تصرف را داشته باشد، تصریح کرد: روش پرسش و پاسخ این مزیت را دارد که شما با ارائه خود سوال و در قالب سوال می‌توانید به خواننده اطلاعات بیشتری بدهید. سوال‌ها با استناد به مطبوعات مطرح شده است و حوادث و گزارش‌هایی است که در روزنامه‌های آن دوران آمده است. علامیان گفت: من در این مصاحبه به عنوان یک روزنامه‌نگار و مصاحبه‌گر سوالات رامطرح می‌کنم، نه به عنوان یک مورخ و اگر دیگران هم این مسیر را طی کنند و خاطرات را گردآوری کنند، مورخان می‌توانند تاریخ انقلاب را از مجموع این خاطرات به دست بیاورند. رفیق‌دوست خاطرات دهه اول و دوم انقلاب اسلامی را بازگو کرده است و دیگران هم باید همین کار را کنند. کتاب «برای تاریخ می‌گویم: خاطرات محسن رفیق‌دوست – جلد دوم (۱۳78 - ۱۳68)» به عنوان چهل‌وهفتمین کتاب خاطرات دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، در 426 صفحه، با قطع رقعی و در تیراژ 2500 جلد توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده است. «برای تاریخ می‌گویم: خاطرات محسن رفیق‌دوست – جلد اول (۱۳۶۸ - ۱۳۵۷)» به عنوان سی‌وسومین کتاب خاطرات تولید شده در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی توسط سعید علامیان نوشته و تدوین و تاکنون از سوی انتشارات سوره مهر در چند نوبت منتشر شده است.

عرضه نسخه الکترونیک تازه‌ترین کتاب دفتر ادبیات انقلاب

نسخه الکترونیک کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» عرضه شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری انتشارات سوره مهر، علاقه‌مندان نسخه الکترونیک این اثر می‌توانند آن را از این نشانی دریافت کنند: http://www.faraketab.ir/content/2078 مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» که با تدوین و تحقیق محمد قبادی در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی تولید و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، 31 فروردین ماه 1394 در سالن مهر حوزه هنری برگزار ‌شد. کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سیدمحمد صدر» خاطرات دکتر سید محمد صدر دیپلمات باسابقه ایرانی و مشاور ارشد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان است. محمد صدر در حال حاضر پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات وزارت خارجه به شمار می‌رود. در این کتاب که در هفت فصل تدوین شده، به پیشینه خانوادگی دکتر محمد صدر، تحصیلات او در رشته دارو‌سازی در دانشگاه تهران، نحوه مبارزات او در انقلاب اسلامی، حضور صدر در عرصه سیاسی و در کنار شهید رجایی و مسئولیت‌هایی که او در وزارت امورخارجه برعهده گرفت، پرداخته می‌شود.

برگزاری سومین یادواره «طلوع خرداد» از ۱۵ تا ۲۵ خرداد

فراخوان سومین یادواره ملی فرهنگی، هنری «طلوع خرداد» منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از کمیته اطلاع رسانی این یادواره، سومین یادواره فرهنگی، هنری «طلوع خرداد» در سطح ملی و در چهار شهرستان خاستگاه قیام تاریخی ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ برگزار می‌شود. سومین یادواره ملی فرهنگی و هنری «طلوع خرداد» از ۱۵ تا ۲۵ خرداد ماه 1394 همزمان با گرامیداشت ایام الله ۱۵ خرداد ماه در چهار شهرستان پاکدشت، پیشوا، قرچک و ورامین و در رشته های شعر، داستان، کتاب و پایان نامه، فیلم و عکس، نقاشی، نقاشی خط، تصویرسازی، پوستر، نگارگری، تئاتر صحنه ای، تئاتر خیابانی، نمایشنامه خوانی و موسیقی برگزار می شود. محورهای این یادواره نیز به این شرح زیر اعلام شده است: آراء و اندیشه های امام خمینی(ره)، توجه ویژه به جایگاه قیام ۱۵ خرداد در شکل گیری انقلاب اسلامی، نقش مردم ورامین، پیشوا، قرچک و پاکدشت در قیام ۱۵ خرداد و انقلاب اسلامی، انقلاب اسلامی در آیینه فرهنگ و ادب و هنر، نقش حماسه عاشورا در پیروزی انقلاب اسلامی، نقش زنان در قیام ۱۵ خرداد و پیروزی انقلاب اسلامی، نقش مرجعیت و روحانیت در قیام ۱۵ خرداد، شخصیت های برجسته تاریخ انقلاب اسلامی. این یادواره توسط اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان تهران و با مشارکت فرمانداری ها، شهرداری ها و ادارات و ارگان های شهرستان های ورامین، پیشوا، قرچک و پاکدشت برگزار می شود و به نفرات برگزیده این یادواره در رشته های مختلف هنری نیز جوایزی تعلق می گیرد. مهلت ثبت نام تمامی آثار در بخش های مختلف حداکثر تا تاریخ پنجم خرداد ۱۳۹۴ است که به همراه یک قطعه عکس ۴*۳ و کارنامه فرهنگی و هنری صاحب اثر از طریق سایت www.tolooekhordad.ir ارسال می شود. گزینش و انتخاب آثار تا دهم خردادماه ۹۴ خواهد بود و اعلام آثار راه یافته به یادواره، ۱۳ خردادماه است. علاقه مندان برای کسب اطلاعات بیشتر می توانند با شماره های ۰۲۱۳۶۲۵۶۰۲۸-۰۲۱۳۶۲۵۶۰۳۵-۰۲۱۳۶۲۵۶۰۴۱-۰۲۱۳۶۲۵۶۰۸۸-۰۲۱۳۶۲۵۲۰۲۲ دبیرخانه مرکزی یادواره ملی «طلوع خرداد» تماس بگیرند.

طیبه واعظی، شهید شاخص سال 1394

سازمان بسیج مستضعفین شهید طیبه واعظی، از شهیدان انقلاب اسلامی را به عنوان شهید شاخص سال 1394 معرفی کرده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، طبق سنتی در سال های اخیر، شهدای شاخص سال، توسط سازمان بسیج مستضعفین با پیشنهاد استان ها و اقشار تخصصی و تصویب شورای شهادت سازمان بسیج، از میان شهدای برجسته ولی گمنام انقلاب و دفاع مقدس که خالقان حماسه های بزرگی بوده اند ولی کمتر شناخته شده اند، انتخاب و معرفی می شوند. سازمان بسیج مستضعفین شهید طیبه واعظی را به عنوان یکی از شهیدان شاخص سال 1394 معرفی کرده است. سایت موزه عبرت ایران این شهید را چنین معرفی کرده است: طیبه واعظی دهنوی در سال ۱۳۳۷ در یکی از روستاهای اصفهان متولد شد. او در خانواده ای مذهبی و فقیر رشد کرد و به همین علت خیلی زود با درد و رنج مردم مستضعف آشنا شد. در سن ۷ سالگی خواندن قرآن را در خانه پدرش آموخت. در سال ۱۳۵۰ طیبه با پسر خاله‌اش، ابراهیم جعفریان ازدواج کرد و این نقطه عطفی در زندگی او بود و همین ازدواج بود که مسیر زندگی او را به طور کلی دگرگون ساخت و او را وارد مرحله ای نوین کرد. طیبه با کمک شوهرش به مطالعه عمیق کتاب‌های مذهبی و آگاه کننده و تفسیر قرآن پرداخت و چون ابراهیم همان صداقت و ایمانی را که لازمه یک فرد مبارز است در وجود طیبه یافت او را در جریان مبارزات تشکیلاتی قرار داد و طیبه به عضویت گروه مهدیون درآمد. طیبه واعظی به خاطر مبارزه با شاه و تحت تعقیب بودن شوهرش از سال ۱۳۵۴ به زندگی مخفی روی آورد، ولی در نهایت در ۳۰ فرودین ۱۳۵۶ پس از دستگیری شوهرش، دستگیر شد و خواهر شوهرش، فاطمه جعفریان که او هم مبارز بود در این روز کشته شد. در سال ۱۳۵۴ به علت تعقیب ساواک به اتفاق همسر و کودک شیرخواره اش زندگی مخفی را انتخاب کردند. روز سی ام فروردین 1356، در پی دستگیری یکی از اعضای گروه در تبریز، یکی از گشت های بازرسی به ابراهیم مشکوک شد و او را دستگیر کرد. در بازرسی بدنی او اجاره نامه خانه تبریز را پیدا کردند و خانه تحت‌نظر قرار می‌گیرد. طبق قرار قبلی که ابراهیم و طیبه داشتند اگر ابراهیم دیر به خانه می آمد، طیبه می بایست اسناد و مدارک را می سوزاند و خانه را ترک می کرد. طیبه همین کار را انجام داد، غافل از آنکه خانه زیر نظر است. صبح بر سر قرار با برادرش مرتضی می رود، غافل از آنکه مأموران در پی او هستند. در قرار با مرتضی ماجرای نیامدن ابراهیم را می گوید و بدین ترتیب، مرتضی هم شناسایی می‌شود. سپس به خانه باز می گردد تا خانه را از نارنجک و اسلحه پاکسازی کند غافل از اینکه ساواک منتظر اوست. طیبه پس از اتمام فشنگ هایش به همراه فرزند چهار ماهه اش مهدی دستگیر می شود و با دستگیری طیبه، مرتضی که از دور شاهد ماجرا بود در دفاع از طیبه به مأموران شلیک می کند و در درگیری به شهادت می رسد. از خانه طیبه برگه اجاره خانه مرتضی را پیدا می کنند و به خانه او می روند. فاطمه جعفریان، همسر مرتضی حدود سه ساعت مقاومت کرد اما او نیز به شهادت رسید. وقتی ساواک طیبه را دستگیر و به دست هایش دستبند زده بودند، گفته بود: مرا بکشید ولی چادرم را برندارید. طیبه، ابراهیم و پسرشان محمدمهدی را پس از چند روز شکنجه از تبریز به زندان کمیته مشترک تهران منتقل می کنند و یک ماه تمام آنها را زیر سخت ترین شکنجه ها قرار می دهند و سرانجام در سوم خرداد 1356 زیر شکنجه به شهادت می رسند. روزنامه ها خبر شهادت فاطمه و مرتضی را نوشتند ولی دیگر از ابراهیم خبری نشد و بعد از پیروزی انقلاب خانواده از عروج او و طیبه با خبر شدند. محمدمهدی فرزند خردسال آنها توسط ساواک به پرورشگاهی سپرده شد و گفته بودند که پدر و مادر این کودک بر اثر اعتیاد از دنیا رفته اند و برای اینکه کسی او را نشناسد، نام او را شهرام گذاشته بودند. دو سال بعد فرزند آنها با پیگیری های فراوان در پرورشگاه پیدا شده و به آغوش خانواده باز می گردد.

«انقلاب و دیپلماسی» یک روایت صادقانه است

سخنرانان مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» در این نکته اتفاق نظر داشتند که راوی اثر، خاطرات را صادقانه و همان گونه كه در زمان وقوع بوده و بدون هر گونه توجیه روایت كرده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری، مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» که با تدوین و تحقیق محمد قبادی در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی تولید و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، 31 فروردین ماه 1394 در سالن مهر حوزه هنری برگزار ‌شد. هدایت‌الله بهبودی، مدیر دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری در این مراسم گفت: خیلی خوشحالم كه مراسم رونمایی از این كتاب برگزار می‌شود. خوشحالم از اینكه این جلسه یكی از معدود جلساتی است كه در آن می‌توان اهل سیاست و اهل كتاب را در كنار هم دید. امیدوارم این كتاب و خواندن آن توسط مخاطبان و آشنایی با خاطرات جناب آقای صدر یكی از مصادیق فرمایش رهبر انقلاب قرار بگیرد كه فرمودند: این‌ها بچه‌های انقلاب هستند. در ادامه، مرتضی سرمدی، قائم مقام وزارت امور خارجه گفت: ویژگی‌ای كه كتاب خاطرات سید محمد صدر دارد آن است كه او هیچ‌گاه تلاش نكرده است در بیان خاطراتش نظرات یا عملكردش در آن دوران را توجیه كند و برای تصمیمات یا اظهارنظراتش دلیل‌تراشی كند. او همه خاطرات را صادقانه و همان گونه كه در آن زمان بوده، روایت كرده است و باید از این نظر از ایشان سپاسگزاری كرد. بیش از 20 سال از خاطراتشان می‌گذرد و به احتمال قوی تحولات زیادی در افكار و اندیشه و نوع تصمیم‌گیری ایشان به وجود آمده است، ولی آقای صدر كه امروز به بیان خاطرات خود در آن دوران پرداخته‌اند كاملا صادقانه و بدون ملاحظه تحولات امروزی این كار را كرده‌اند. به همین دلیل كتابشان به دور از هرگونه توجیه‌گری و دلیل‌تراشی است. كتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سیدمحمد صدر» یك روایت صادقانه از برخی وقایعی است كه از سال 60 تا سال 64 در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است. اما نباید پنداشت كه خاطراتی كه آقای صدر در این كتاب بازگو كرده‌اند می‌تواند برای ارزیابی و نقد دیپلماسی جمهوری اسلامی در سال‌های 60 تا 64 كافی باشد. اصلا این طور نیست، زیرا ایشان تنها به سوالاتی كه مصاحبه‌گر از ایشان پرسیده پاسخ گفته است و این همه مطلب نیست. این كتاب بر اساس یادداشت‌های آقای صدر نوشته نشده، بلكه در گفت‌وگو با مصاحبه‌گر تنظیم شده است. هادی سلیمان‌پور، رئیس مركز آموزش و پژوهش وزارت امور خارجه هم در مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» گفت: نگارنده تاریخ شفاهی باید فاصله معقول با حادثه را طوری حفظ كند كه هم‌عصری با وقایع او را دچار قضاوت‌های جانب دارانه نكند و همچنین گذر زمان غبار فراموشی بر روی حقایق نپاشد. با چنین پیچیدگی‌هایی، انتشار تاریخ شفاهی، برای ما، یعنی نسل میانه انقلاب اسلامی كه به تعبیر دكتر صدر از پدران و فرزندانمان بهتر و با فضیلت‌تر نیستیم، كاری سخت و دشوار است. اما چیزی كه اشخاصی همچون دكتر صدر را به بیان خاطراتشان علاقه‌مند می‌كند، یادآوری فداكاری‌های ملتی است كه با تمام جان جلو آمد، تا كشور را حفظ كند. سلیمان‌پور همچنین از محمد قبادی برای نگارش و تدوین خاطرات محمد صدر تقدیر و تشكر كرد و افزود: شناخت شخصیت نیاز فوری تدوین تاریخ شفاهی است و قبادی، آقای صدر را فردی واقع گرا از خاندانی عمیق و نقادی منصف ولی دارای ظرفیت انتقادپذیری و ساده زیست یافته است و این صفات، اكثر صفاتی است كه همه ما طی 30 سال همكاری با ایشان در وزارت امور خارجه دانسته‌ایم. مرور خاطرات ضبط شده و مصاحبه‌های صوتی و تصویری و مرور نسخ دست نویس و سپس شكل دهی متن به صورت سوال و جواب و تكمیل متن با پانوشت‌های مكمل فضای جذابی به كتاب بخشیده است. فصل‌بندی خاطرات نیز این اثر را جذاب‌تر كرده است. فصل هفتم كتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سیدمحمد صدر» مفصل‌ترین و جذاب‌ترین بخش كتاب برای علاقه مندان و دست‌اندركاران سیاست خارجی كشور است. فصل هفتم كتاب خاطرات حد فاصل بهار 1360 تا پاییز 1364 را در حوزه سیاست خارجی در بر دارد و مرور این فصل و فصل ششم كتاب برای همكاران قدیمی در وزارت امور خارجه یادآور دوران جوانی، دوران اوایل انقلاب اسلامی، دوره شور و شیدایی و امام خمینی (ره)، دوره جنگ تحمیلی و ایثار، جهاد و شهادت است و برای همكاران جوان و دانشجویان رشته علوم سیاسی و یا امور بین‌الملل، چشیدن طعم ناب و زلال دیپلماسی انقلاب اسلامی و آموزش در مكتب یكی از پاكیزه‌ترین، پركارترین و منظم‌ترین مدیران دستگاه دیپلماسی كشور در دوران انقلاب را فراهم می كند. جلد دوم خاطرات دكتر صدر كه مختص بخشی از خاطرات دوران معاونت عربی و آفریقایی ایشان در سال های 1380 و 1381 است توسط مركز آموزش و پژوهش‌های بین المللی و مركز نشر وزارت امور خارجه كشور زیر چاپ است و امیدوارم تا نمایشگاه كتاب امسال منتشر شود. سید‌محمد صدر، مشاور ارشد دكتر محمد‌جواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز در مراسم رونمایی از كتاب خاطراتش گفت: اگر چه چاپ این كتاب كه امروز در دستان شماست حدود 18 سال به طول انجامید، اما زحمات مجموعه دفتر ادبیات انقلاب اسلامی و تاریخ شفاهی حوزه هنری باعث شد خاطرات گفته شود و این مسیر را طی كند تا امروز به نتیجه برسد. می خواهم تشكر ویژه‌ای از آقای قبادی داشته باشم كه به معنای واقعی اگر كتاب جذابیتی دارد مدیون زحمات ایشان است، به ویژه بحث مفصلی كه ایشان با من داشت تا من را قانع كند كه كتاب به صورت گفت‌وگو منتشر شود. الان دیدم كه نه تنها از پذیرفتن نظر آقای قبادی ضرر نكردم بلكه منفعت هم داشته است. خوشحالم كتاب به صورت گفت و گو منتشر شده است و امیدوارم این همكاری ادامه داشته باشد. گفته‌ها و نوشته‌های این كتاب می‌تواند برای خوانندگانی كه در جریان نیستند و یا افرادی كه می‌خواهند در سیاست خارجی و یا سیاست داخلی كشورمان كار كنند به عنوان تجربه و حتی شاید آموزش قرار بگیرد. محمد قبادی، تدوین‌کننده كتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سیدمحمد صدر» نیز با اشاره به این كه واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری در سال 1375 اقدام به ضبط و ثبت خاطرات دكتر صدر كرده بود، اظهار كرد: تا زمان تدوین این اثر زمانی طول كشید و در سال 1390 اولین دیدارم را با دكتر سیدمحمد صدر داشتم و قرار مصاحبه‌های تكمیلی اثر را با ایشان گذاشتم. وقتی خاطرات ایشان را خواندم احساس كردم لازم است با دكتر صدر برای تكمیل برخی از خاطراتشان مصاحبه‌هایی داشته باشم و ایشان نیز بزرگوارانه من را پذیرفتند. طرح سوال در یك گفت و گوی دو سویه برای تدوین اثر لازم بود، چرا كه دكتر صدر هم تاكید به رعایت امانت در خاطراتشان را داشتند و من هم برای رعایت امانت تمام تلاشم را كردم و قالب ساختاری كتاب را به صورت گفت‌و گو قرار دادم. این اتفاق به این دلیل رخ داد كه معتقد بودم در بیان خاطرات شفاهی باید مرزی بین مصاحبه‌گر و راوی وجود داشته باشد و من سعی كردم این مرز را حفظ كنم. بعد از تدوین نهایی اثر تلاش كردم تا پی نوشت‌هایی را تنظیم كنم تا كمكی برای ارتباط خواننده با كتاب باشد و نه این كه خود، متنی مستقل از كتاب و پژوهشی در دل یك پژوهش دیگر باشد.

یادمان محبوبه دانش در محل شهادت

تندیس دانش‌آموز شهید، محبوبه دانش در محل واقعه 17 شهریور سال 1357 که اکنون میدان شهدا نام دارد، به یاد این شهید و آن واقعه نصب شده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از منابع خبری، مراسم بزرگداشت و رونمایی از کتاب و تندیس دانش‌آموز شهید، محبوبه دانش ۲۴ فروردین 1394 برگزار شد. علی‌اصغر فانی، وزیر آموزش و پرورش نیز در این مراسم در سخنانی با اشاره به شخصیت شهید محبوبه دانش اظهار داشت: ‌محبوبه دانش از شهدای شاخصی است که می‌تواند به عنوان الگو برای تک‌تک دانش‌آموزان مطرح باشد. شهیندخت مولاوردی، معاون رییس جمهوری در امور زنان و خانواده و مریم دانش، خواهر شهید محبوبه دانش از دیگر سخنرانان این مراسم بودند. در پایان این مراسم پس از رونمایی از کتاب زندگی این شهید، مراسم رونمایی از تندیس وی نیز در میدان شهدا در تهران برگزار شد. دانش‌آموز محبوبه دانش‌آشتیانی از جمله دانش‌آموزان مبارز ایران اسلامی است که روز دوم بهمن ماه سال 1340 در تهران متولد شد. او با آغاز حرکت‌های انقلابی مردم علیه حکومت شاهنشاهی پهلوی به جمع انقلابیون پیوست و به فعالیت‌های انقلابی پرداخت. محبوبه دانش‌آشتیانی در سن 17 سالگی در روز 17 شهریور سال 1357 در میدان شهدا (ژاله سابق) به شهادت رسید.

رونمایی تازه‌ترین کتاب دفتر ادبیات انقلاب

مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» که با تدوین و تحقیق محمد قبادی در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی تولید و توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، با حضور دکتر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه، ساعت 16 دوشنبه 31 فروردین ماه 1394 در سالن مهر حوزه هنری برگزار می‌شود. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از انتشارات سوره مهر، علاوه بر سخنرانی دکتر ظریف، مرتضی سرمدی، قائم مقام وزیر امور خارجه و هادی سلیمان پور، رییس مرکز آموزش و پژوهش‌های بین‌المللی وزارت امور خارجه نیز در مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» سخنرانی خواهند داشت. کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سیدمحمد صدر» خاطرات دکتر سید محمد صدر دیپلمات باسابقه ایرانی و مشاور ارشد محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان است که به کوشش محمدقبادی گردآوری و تنظیم شده است. محمدصدر در حال حاضر پژوهشگر ارشد مرکز مطالعات وزارت خارجه به شمار می‌رود. در این کتاب که در هفت فصل تدوین شده، به پیشینه خانوادگی دکتر محمد صدر، تحصیلات او در رشته دارو‌سازی در دانشگاه تهران، نحوه مبارزات او در انقلاب اسلامی، حضور صدر در عرصه سیاسی و در کنار شهید رجایی و مسئولیت‌هایی که او در وزارت امورخارجه برعهده گرفت، پرداخته می‌شود. مراسم رونمایی کتاب «انقلاب و دیپلماسی در خاطرات سید محمد صدر» در سالن مهر حوزه هنری، واقع در خیابان سمیه، نرسیده به خیابان حافظ برگزار می‌شود.

معرفی مجموعه آثار درباره بانوی انقلاب

در همایش بزرگداشت همسر امام خمینی(ره) از پنج کتاب، شامل مجموعه آثار علمی تولیدی به مناسبت بزرگداشت بانوی بزرگ انقلاب اسلامی، خانم خدیجه ثقفی همسر گرامی حضرت امام خمینی (ره) در محل همایش در سالن اجلاس سران رونمایی شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی به نقل از سایت جماران، 23فروردین 94 مقارن با ایام ولادت حضرت فاطمه زهرا(س) همایش بزرگداشت همسر امام خمینی(ره) (http://www.banooyeenghelab.ir) مرحوم خدیجه ثقفی با عنوان بانوی انقلاب برگزار شد. حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در این همایش با یادآوری فراز و فرودهای نهضت انقلاب اسلامی از سال 41 به بعد و نقش همسر امام (ره) در نهضت انقلاب، گفت: امام (ره) دنیایی از شجاعت، شهامت و یک شخصیت استثنایی در تاریخ ما بود، هیچگاه کلامی نشنیدیم که همسر امام (ره) بانو ثقفی با همه شجاعت، ایستادگی و شهامت در آن شرایط ترسیده باشد یا گلایه کرده باشد. هیچ کجا سراغ نداریم که همسر امام (ره) در زمان دستگیری امام (ره) التماس کرده باشند یا ترس و لرزی از خود نشان داده باشند. در تمام این مراحل همسر امام (ره) در کنار امام (ره) با شهامت، وقار، طمئنینه و ایمان ایستادگی کرد. رئیس جمهوری ادامه داد: برداشت شخصی من این است که دیدگاه امام(ره) نسبت به زنان نمی توانست بی تاثیر از رفتار همسر امام(ره) و خانواده امام(ره) باشد. اخلاق همسر امام(ره) ، شرایط خانه و ویژگی های این همسر نمی تواند در دید امام(ره) بی تاثیر باشد. واقعیت های جامعه در برداشت های ما اثر دارد. وی با یادآوری نقش زنان در انقلاب اسلامی و با بیان این که در آن زمان شاهد شهادت چندین نفر از زنان در حادثه 15 خرداد 42 بودم، گفت: قیام ۱۵ خرداد قم را باید مرهون قیام زنانی بدانیم که با چادر به جمع اجتماع کنندگان در حرم حضرت فاطمه معصومه(س) پیوستند و آن اجتماع را به نقطه عطفی در تاریخ انقلاب اسلامی تبدیل کردند. در همایش بزرگداشت همسر امام خمینی(ره) از پنج کتاب، شامل مجموعه آثار علمی تولیدی به مناسبت بزرگداشت بانوی بزرگ انقلاب اسلامی، خانم خدیجه ثقفی همسر گرامی حضرت امام خمینی (ره) در محل همایش در سالن اجلاس سران رونمایی شد. این آثار چنین‌اند: 1. بانوی انقلاب، خدیجه ای دیگر؛ زندگی نامه خانم خدیجه ثقفی، همسر امام خمینی (ره) براساس دست نوشته ها و خاطرات به قلم علی ثقفی. 2. یک قرن زندگی پرماجرا؛ سال شمار زندگی بانو خدیجه ثقفی همسر امام خمینی (ره) براساس خاطرات در دو جلد به قلم سید علی قادری. 3. بانوی انقلاب در آئینه خاطرات به اهتمام علی داستانی و علی ثقفی 4. مجموعه مقالات همایش بانوی انقلاب به کوشش علی ثقفی و پروانه مافی (این چهار کتاب توسط موسسه تنطیم و نشر آثار امام خمینی(ره) منتشر شده است.) 5. بانوی انقلاب به روایت اسناد؛ این کتاب گزارش مستندی از مجموعه اسناد، یادداشت ها و برخی آثار به جای مانده از مرحومه خدیجه ثقفی همسر فقید بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی (ره ) است که به همت علی ثقفی برادر آن مرحومه و غلامعلی اصغریان گردآوری شده و سازمان اسناد و کتابخانه ملی نسبت به انتشار آن اقدام کرده است. مرحومه خدیجه ثقفی معروف به قدس ایران همسر حضرت امام خمینی(ره) در سال ۱۲۹2 به دنیا آمد. وی در سال ۱۳۰۸ خورشیدی با بنیانگذار جمهوری اسلامی ازدواج کرد و در حدود ساعت ۹:۱۵ صبح اول فروردین ۱۳۸۸ در سن ۹۶ سالگی در بیمارستان خاتم‌الانبیا(ص) تهران به دیدار معبود شتافت و در تاریخ ۲ فروردین و پس از اقامهٔ نماز توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی در مرقد حضرت امام خمینی (ره) و در جوار همسر و فرزند خویش آرام گرفت.

راه‌اندازی بانک اطلاعاتی تاریخ شفاهی انقلاب

مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری از راه‌اندازی بانک اطلاعاتی تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی با بیش از هفت‌هزار صوت خبر داد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، حجت‌الاسلام و المسلیمن سعید فخرزاده، مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری، در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با اشاره به برنامه‌های آتی این دفتر از راه‌اندازی بانک اطلاعاتی تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در آینده نزدیک خبر داد و گفت: وقتی خاطره‌ای نقل می‌شود، در خلال آن مطالبی گفته می‌شود که یا زائد هستند و یا به هر دلیل دیگری در تدوین نهایی ذکر نمی‌شود، به همین دلیل هر کتاب خاطره‌ای دقیقاً بی‌کم و کاست همان حرف‌هایی نیست که در جلسات گفته شده است. به عبارت دیگر، گاه نویسنده برای تدوین کتاب، به حذف برخی از مطالب غیر ضروری دست می‌زند. وی ادامه داد: علاوه براین، گاه جلسات ضبط خاطرات آنقدر گرم می‌شود که مصاحبه‌شونده ضبط صوت را از یاد می‌برد و حرف‌هایی می‌زند و یا لحنی را به کار می‌گیرد که اگر منتشر شود، با توجه به حساس بودن فضای جامعه، به آن عکس‌العمل منفی نشان داده می‌شود. حال آنکه این نوع بحث‌ها میان شخصیت‌های سیاسی، یک بحث طلبگی است؛ لذا نویسنده برای ذکر این دست از مطالب، مراعات می‌کند. این بخش دیگری از مطالبی است که در خاطرات ذکر نمی‌شود. از سوی دیگر این حق تمامی پژوهشگران است که از تمامی مطالب گفته شده اطلاع داشته باشند و یا به مستند بودن نوشته‌های داخل منابع یقین پیدا کنند. از این رو راه‌اندازی بانک اطلاعات تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی ضروری است، اما با موانعی نیز مواجه است که یکی از این موارد نبود ظرفیت کافی در جامعه است. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری یادآور شد: این واحد این برنامه را دارد که با توجه به نیاز پژوهشگران این بانک اطلاعاتی را راه‌اندازی کند. امیدواریم در آینده نزدیک این اتفاق رخ دهد. در حال حاضر این دفتر هفت‌هزار صوت از شخصیت‌ها در اقشار مختلف فعال در تاریخ انقلاب دارد که همگی این صوت‌ها می‌تواند مورد استفاده در بانک اطلاعاتی ذکر شده استفاده شود؛ البته به شرط اینکه مصاحبه‌شونده به استفاده و انتشار عمومی آن رضایت داشته باشد.

انتشار كتاب یازدهم نقد تاریخ نگاری انقلاب

مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، کتاب یازدهم نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی را چاپ و روانه بازار نشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از روابط عمومی مؤسسه فرهنگی هنری و انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی، کتاب یازدهم نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی شامل شش مقاله است. اولین مقاله این مجموعه، نقد کتاب طبقه، سیاست و ایدئولوژی در انقلاب ایران به قلم حمید هوشنگی است. این کتاب تلاش دارد کاستی ها و نادرستی های موجود در آثار و دیدگاه های پیشین در تبیین انقلاب اسلامی ایران را رفع و تصویر روشن تری از علل و زمینه های انقلاب ارائه نماید. نکته برجسته این کتاب تلاش نویسنده برای نشان دادن نقاط ضعف تئوری های به کار گرفته شده در تبیین انقلاب اسلامی ایران و پاسخ به سوالاتی است که این نظریات قادر به پاسخگویی به آنها نبودند؛ هرچند که در این کتاب نیز برخی پرسش ها بی پاسخ گذاشته شده و کاستی هایی وجود دارد. این کاستی ها توسط ناقد ذیل محورهایی چون عدم اتقان چارچوب نظری، تقلیل گرایی و... مورد بررسی قرار گرفته است. در مجموع این کتاب از جمله نمونه ‌های ناکام‌ مانده در نظریه ‌پردازی انقلاب اسلامی ایران است. دشواریهای نگاه از بیرون به موضوعات اجتماعی، احساسات تحلیلگر در خصوص رخداد انقلاب و سوگیری وی نسبت به روحانیت شیعه، عدم شناخت دقیق ایدئولوژی شیعه، استفاده از منابع دست دوم و غیرمستند و حتی اظهارات بدون سند از جمله عواملی هستند که تحقیق مذکور را از مسیر علمی خارج ساخته‌اند و آن را همردیف سایر آثاری نموده است که نتوانستند انقلاب اسلامی ایران را به خوبی تبیین نمایند. مقاله دوم، نقد کتاب گذر از بحران جانشینی به قلم علی کردی است. ناقد ذیل محورهایی چون شناخت ناکافی نویسنده از واقعیات سیاسی در ایران، وجود تناقض ها در تحلیل، استدلالهای ضعیف و بی پایه، استفاده از منابع خاص و... به نقد کتاب مذکور پرداخته است. ناقد معتقد است که صف بندی دوستان ودشمنان در داخل وخارج ایران گواه این ادعاست که راه طی شده جمهوری اسلامی در سالهای پس از رحلت امام خمینی، همان راه امام خمینی است. سومین مقاله این مجموعه، نقد کتاب انقلاب ایران به روایت رادیو بی بی سی است. از دیدگاه ناقد، این مجموعه به عنوان یک مجموعه تاریخ شفاهی رسانه ای، در جهت منافع و اهداف کشور انگلستان تدوین شده است و 3 هدف را دنبال می کند: اول: اثبات دوستی دولت انگلستان با مردم ایران با تکیه بر انقلاب مشروطیت و یادآوری کمک این دولت در پیروزی این نهضت . دوم: تطهیر دولت انگستان و پاک نمودن ذهن شنونده ایرانی از اتهاماتی که به دولت انگلستان در مورد دخالت این دولت در تاریخ معاصر ایران وارد آمده است. و سوم : نشان دادن بی ثمری حرکت های مردمی ایرانیان در جهت رسیدن به آزادی و استقلال. وی با لحاظ این مفروضات، در محورهایی چون تبرئه نقش انگلستان در تاریخ معاصر ایران، گزینشی بودن راویان، خودسانسوری یا خلاءهای تاریخی و... به نقد این کتاب پرداخته است. مقاله چهارم این مجموعه نقد کتاب همه مردان شاه به قلم محمد حسن نیا است. کینزر، مولف کتاب بر این باور است شکل گیری گروههایی با رویکرد افراطی نسبت به غرب، مولود سیاست های اشتباه آمریکا در جهان اسلام است و نقطه آغاز این سیاست های اشتباه، کودتای 28 مرداد 1332 در ایران است. بنابراین جهت پی جویی و پاسخ به چرایی این رویکردهای افراطی، ماهیت آن کودتا را مورد بررسی قرار داده است. البته وی در بررسی این مقطع از تاریخ معاصر ایران، دچار برخی خطاها و سطحی نگری ها شده است که ناقد، ذیل محورهایی چون یکسونگری نویسنده، بزرگنمایی نقش سرویس های اطلاعاتی بیگانه در آن کودتا، عدم تطابق عنوان کتاب با محتوی، عدم آگاهی و اشراف نویسنده به تحولات تاریخ معاصر ایران، تناقض گویی ها و... به نقد این کتاب پرداخته است. ناقد بر این باور است که این کتاب به لحاظ تاریخی از آن اندازه اهمیتی برخودار نیست که مورد توجه قرار گرفته است. دلیل این توجه، شرایط خاص کشور آمریکا بود که متاثر از فضای پس از یازده سپتامبر 2001 بود. مقاله پنجم به نقد کتاب خودکامگی، نوسازی و انقلاب در روسیه و ایران اختصاص یافته که توسط مهدی احمدی نوشته شده است. تیم مک دانیل با انجام دو مورد کاوی(روسیه سده نوزدهم و ایران در میانه سده بیستم ) می خواهد ثابت کند که نوسازی خودکامگی راه مشخص و البته پر تناقضی به سوی مدرنیته است و سرانجام به انقلاب اجتماعی خواهد انجامید. مولف کتاب با بررسی شباهت ها و تفاوت های دو کشور ایران و روسیه نشان می دهد که دولت های دارای پایگاه محدود، خودمختار و اقتدار طلب – نظام های سلطنتی نیکلای دوم و محمدرضاشاه –با دست زدن به نوسازی از بالا بدون ائتلاف با طبقات و نخبگان اجتماعی در واقع گور خود را کنده اند. عدم درک درست نویسنده از انقلاب اسلامی ایران و نیز انقلاب اکتبر 1917م روسیه، عدم توجه به نقش رهبری در انقلاب اسلامی، تفسیرهای نادرست از تحولات تاریخی ایران، عدم شناخت کافی از جامعه و گروه های اجتماعی در ایران و... از جمله نقدهایی است که ناقد بر این کتاب وارد کرده است. مقاله ششم این مجموعه، به نقد رمان زمین سوخته اختصاص یافته که توسط مهدی حق بین مورد نقد قرار گرفته است. رمان زمین سوخته، اولین رمان جنگ و اثری گزارش‌گونه‌ از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. نویسنده کتاب در مخالفت با تئوری لزوم گذشت زمان از وقوع یک حادثه تاریخی برای نگاه داستانی به آن، در بحبوحه آغازین روزهای جنگ تصمیم می‌گیرد رمانی درباره جنگ تحمیلی خلق کند. راوی «زمین‌سوخته»، چشم ناظر و شاهد وقایع رمان است. او همه وقایع را شرح می‌دهد، بی‌آن که خود، کاری انجام دهد. از خرابی و ویرانی جنگ می‌گوید و تمام آدم‌ها اعم از بسیجیان و نظامیان و یا خائنان و وطن‌فروشان را از نظر می‌گذراند، اما کسی را مقصر قلمداد نمی‌کند. همه آنچه هست، رو می‌کند تا خواننده خود نتیجه بگیرد. ناقد، ذیل دو عنوان کلی نقد ادبی و نقد محتوایی، به نقد این اثر پرداخته است و و در قسمت نقد محتوایی، نقدهایی چون «شتاب‌زدگی و غیرمحققانه بودن»، «نگاه جنگی غیرارزشی به دفاع مقدس»، «روایتی تلخ بدون ثبت حماسه‌آفرینی‌ها»، «روایتی از تسلیم و بی‌تفاوتی» و «تحریف تاریخ دفاع مقدس» بر آن وارد کرده است. کتاب یازدهم نقد تاریخ نگاری انقلاب اسلامی در شمارگان 1000 نسخه و 183 صفحه و به قیمت 60.000 ریال منتشر شده است.

دسترسی پژوهشگران به فیلم‌های مستند درباره وقایع انقلاب

علی ططری، رئیس مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی از انتقال بیش از ۱۰۰ ترابایت فیلم مستند پیش از انقلاب که به موضوع حوادث انقلاب اسلامی می‌پردازد‌، به این کتابخانه خبر داد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری تسنیم،‌ وی با اشاره به تفاهم‌نامه امضا شده میان کتابخانه مجلس شورای اسلامی و موسسه تاریخ شفاهی گفت:‌ بالغ بر 100 ترابایت فیلم مستند قبل از انقلاب که توسط موسسه تاریخ شفاهی جمع‌آوری شده،‌ به آرشیو کتابخانه مجلس نیز منتقل شده است. وی ادامه داد:‌ این فیلم‌ها در آرشیو صدا و سیما و موسسه تاریخ شفاهی نیز موجود است،‌ اما مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی دسترسی محققان و مورخان به این فیلم‌ها را در داخل کتابخانه فراهم کرده است. ططری افزود:‌ هم‌چنین در مجموعه دیگری‌، بالغ بر 50 فیلم شامل مصاحبه با رجال دوره پهلوی به آرشیو کتابخانه منتقل شده است‌، علاوه بر آن بالغ بر 35 فایل صوتی متعلق به مهناز افخمی از مرکز مطالعات تاریخ شفاهی در آمریکا نیز به کتابخانه مجلس شورای اسلامی منتقل شده است. وی ادامه داد: با افزودن این فیلم‌ها و فایل‌‌های صوتی، آرشیو کتابخانه مجلس به یکی از کامل‌ترین آرشیو‌های اسنادی ایران تبدیل شده است که محققان می‌توانند از آن استفاده کنند. همچنین اعلام شده که مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی کامل‌ترین آرشیو پوسترهای دوران انقلاب اسلامی را با گردآوری بیش از 1500 پوستر در کتابخانه مجلس شورای اسلامی تشکیل داده است. مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی با خریداری دو مجموعه مهم از پوسترهای دوران انقلاب اسلامی، کامل‌ترین آرشیو موجود در داخل کشور در حوزه پوسترهای تاریخی را در سال گذشته تشکیل داد. بنا به گفته علی ططری، رئیس مرکز اسناد کتابخانه مجلس شورای اسلامی این آرشیو در مجموع 1500 پوستر را در خود جای داده است،‌ که شامل پوستر احزاب‌، گروه‌ها و تشکل‌های سیاسی و اجتماعی در سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی است. وی گفت:‌ تاکنون هیچ مرکز آرشیوی در کشور این اندازه از پوسترهای دوران انقلاب را جمع‌آوری نکرده است،‌ بنابراین کتابخانه مجلس در زمره نخستین مراکز دارنده آرشیو‌ پوسترهای دوران انقلاب اسلامی قرار گرفته است. مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی با فهرست‌نویسی و ثبت این پوسترها در دفاتر ثبت اسناد کتابخانه امکان دسترسی محققان و مورخان به این پوسترها را فراهم کرده است.

تاریخ محلی انقلاب به روایت هفت کتاب

هفت عنوان کتاب به تازگی منتشر شده‌اند که نقطه اشتراک آنها توجه به تاریخ محلی انقلاب اسلامی است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از ناشران این آثار و منابع خبری، بنیاد فارس‌شناسی کتاب «روزشمار انقلاب اسلامی در استان فارس» تالیف منصور نصیری طیبی را با مقدمه سید محمد احمدی منتشر کرد. این اثر در 696 صفحه به توصیف وقایع انقلاب اسلامی در استان فارس از سال 1340 تا 1357 می‌پردازد. موسسه فرهنگی هنری و انتشارت مركز اسناد انقلاب اسلامی هم كتاب «انقلاب اسلامی در شیراز» نوشته منصور نصیری‌طیبی را منتشر کرد. در این اثر كوشش شده تا در كنار معدود كتاب‌ها و بررسی‌های منتشرشده، ركن اصلی پژوهش برپایه‌ اسناد و مداركی استوار شود كه بیشتر در سال‌های اخیر در دسترس پژوهشگران قرار گرفته‌اند. در زمینه‌ اسناد و مدارك به اسناد و گزارش‌های دولتی در ارتباط با تحولات می‌توان اشاره كرد كه بخش اصلی آنها در قالب گزارش‌های سری و محرمانه‌ ساواك در مورد فعالیت‌ها و رویدادها و وقایع شیراز در دوران مورد نظر کتاب، در مركز اسناد انقلاب اسلامی نگهداری می‌شود. همچنین از اسناد و گزارش‌های مضبوط در مراكزی چون سازمان اسناد ملی ایران، مركز اسناد و تاریخ دیپلماسی وزارت امور خارجه، اداره‌ كل آرشیو، موزه و اسناد ریاست‌جمهوری، مركز اسناد مجلس شورای اسلامی و مؤسسه‌ مطالعات تاریخ معاصر ایران نیز در این بررسی استفاده شده است. در این نوشته كه از پانزده فصل تشكیل شده است، از فصل نخست تا فصل ششم علاوه بر كلیاتی درباره موقعیت طبیعی و اوضاع جغرافیایی شیراز، در مسیری گذرا به پیشینه تاریخی شیراز از آغاز تا دهه 1340 شمسی پرداخته شده است. در فصل هفتم، ضمن بررسی چگونگی اجرای قانون اصلاحات ارضی در فارس، شورش‌های ایلات قشقایی، سرخی، ممسنی و بویراحمد مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل هشتم رویدادهای شیراز و جهت‌گیری علما و روحانیون در قبال درگذشت آیت‌الله‌العظمی بروجردی، لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی، واقعه فیضیه قم و قیام مردم شیراز در 15 خرداد و دستگیری علما و روحانیون مؤثر در قیام و پیامدهای آن مورد توجه قرار گرفته است. در فصل نهم فعالیت رژیم پهلوی در فاصله سال‌های 1343 تا 1356 بررسی شده است. برگزاری یازده دوره جشن هنر شیراز (1346ـ 1356)، برگزاری جشن‌های 2500 ساله در پاسارگاد، تخت‌جمشید و شیراز، تأسیس دانشگاه پهلوی در سال 1341 و توسعه سریع آن با توجه ویژه‌ شاه به آن، فعالیت و نفوذ تشكیلات فراماسونری در شیراز، از جمله‌ این فعالیت‌ها هستند. در فصل دهم، ضمن معرفی علما و روحانیون شیراز به نقش آنان در مبارزه علیه رژیم شاه پرداخته شده است. سپس فعالیت گروه‌ها و احزاب سیاسی و جنبش دانشجویی در شیراز مورد بررسی قرار گرفته است. در فصل یازدهم پس از بررسی اوضاع سیاسی ـ اجتماعی شیراز، واكنش‌های مردم شیراز در قبال وقایعی چون درگذشت دكتر شریعتی، درگذشت سیدمصطفی خمینی، انتشار مقاله توهین‌آمیز روزنامه اطلاعات، قیام 19 دی قم و 29 بهمن تبریز مورد توجه قرار گرفته است. اوج‌گیری حركت مردم شیراز در سال 1357 و وقایع و رویدادهای پیش‌آمده در جریان اعتصابات و تظاهرات و درگیری‌های به‌وجودآمده بین مردم و نیروهای نظامی و انتظامی و چگونگی پیروزی مردم در روز 22 بهمن در فصل‌های دوازدهم، سیزدهم و چهاردهم مورد بررسی قرار گرفته است. سرانجام در فصل پانزدهم تحولات سیاسی ـ اجتماعی شیراز در سال‌های اولیه‌ پیروزی انقلاب مورد مطالعه قرار گرفته است. «انقلاب اسلامی در لارستان» (یکی از شهرهای استان فارس) هم کتابی به قلم رسول احمدلو از محققان و پژوهشگران لارستانی است که در آن به بررسی سه مقطع مهم تاریخی مشروطیت، 15 خرداد 1342 و انقلاب 1357 در لار پرداخته است. در قسمت پایانی این کتاب نیز اسناد، تصاویر و همچنین بخش‌هایی از زندگینامه شهدای انقلاب لار گردآمده است. کتاب «تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی در اراک» که به همت یوسف نیک‌فام تدوین شده است، توسط دفتر فرهنگ و مطالعات پایداری حوزه هنری استان مرکزی منتشر شده است. این کتاب شامل پیشینه فعالیت‌های سیاسی در اراک، روزشمار انقلاب اسلامی در اراک، خاطرات شفاهی سیزده نفر از فعالان انقلاب اسلامی در اراک، معرفی شهدای انقلاب در اراک و اسناد و تصاویر است. موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی، كتاب «مشهد از مقاومت تا پیروزی» تألیف جمعی از نویسندگان را روانه بازار نشر کرده است. این كتاب، مبارزات علما و مردم مشهد را از سال 1341 با بررسی زمینه‌ها و حوادث منتهی به قیام پانزده خرداد 1342 و شرح نحوه ‌شكل‌گیری قیام و ماجرای لایحه‌ انجمن‌های ایالتی و ولایتی تا بهمن 1357 و پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران بررسی می‌كند. مؤلفان كوشیده‌اند با استفاده از اسناد و مصاحبه‌ها، نقش اشخاص، كانون‌ها و انجمن‌های مذهبی فعال مشهد را در پیروزی انقلاب اسلامی تبیین نمایند. کتاب شامل سه فصل است. فصل اول به شروع مبارزات مردم مشهد می‌پردازد؛ از اعتراض علما و مردم مشهد نسبت به لایحه‌ انجمن‌های ایالتی‌ ‌ولایتی و انقلاب سفید تا تبعید حضرت امام خمینی(ره) به خارج از كشور. مبارزات مردم مشهد در این مقطع زمانی سه ساله، به ترتیبِ اتفاقات مهمی كه در شهر مشهد رخ داده، روایت شده است. فصل دوم به برهه‌ زمانی سال‌های 1343 تا 1356 می‌پردازد. در این فصل، ضمن روایت اتفاقات مهم در مشهد، به تحلیلِ شخصیت‌های اثرگذارِ مشهد نیز پرداخته است. سعی شده تحلیل این شخصیت‌های اثرگذار از دید مقام معظم رهبری بررسی شوند. زیرا ایشان تنها كسی بوده‌اند كه با تمام شخصیت‌های مؤثر آن سال‌های مشهد، ارتباطی نزدیك و تنگاتنگ داشته‌اند و همه اتفاقات جریان مبارزات را رصد می‌كردند. فصل سوم كتاب نیز روایت جوش و خروشِ انقلابیِ علما و مردم شهر مشهد است كه با حضور در صحنه، با ایثار و ازخودگذشتگی و فدا كردن جان خود، همراه با تمام مردم مسلمان كشور، كار نظام شاهنشاهی را یكسره كردند. کتاب « انقلاب اسلامی در آذربایجان شرقی6: جلفا» به همت دبیرخانه کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان آذربایجان شرقی، با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، با همکاری کانون فرهنگ، هنر و ادب و معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و با مدیریت اجرایی کانون فرهنگی هنری الغدیر مسجد جامع شهر سیس منتشر شد. در این کتاب، به قلم مرضیه نوری و در چهار فصل ریشه‌های تاریخی انقلاب اسلامی با توجه به جایگاه شهرستان جلفا و سهم شهرستان جلفا در رویدادهای انقلاب اسلامی بررسی شده‌اند. ازمجموعه «انقلاب اسلامی در آذربایجان شرقی» تاکنون کتاب‌های تاریخ انقلاب اسلامی اهر، هریس، ورزقان، کلیبر و خداآفرین و مرند نیز منتشر شده است و کتاب‌های مربوط به شهرستان‌های شبستر و بناب در مراحل پایانی تدوین قرار دارند. موسسه فرهنگی هنری و انتشارات مركز اسناد انقلاب اسلامی كتاب «انقلاب اسلامی در شوشتر و گتوند» تألیف محمدعلی اسدی را منشر کرد. این کتاب به بررسی حوادث و رخدادهای دوران انقلاب اسلامی در دو شهر از شهرهای استان خوزستان می‌پردازد. این دو شهر به دلیل داشتن ارتباطات گسترده با شهرهای همجوار خود مثل دزفول و به‌ویژه اهواز، از حوادث دو شهر یادشده، در كنار جریانات كلی كشور در دوران انقلاب اسلامی تأثیر پذیرفته‌اند. همانند بسیاری از شهرهای ایران تحولات این منطقه پس از درگذشت آیت‌الله‌العظمی بروجردی و با آغاز نهضت امام خمینی (ره) شروع شد. به سبب ویژگی‌های مذهبی این مناطق و حضور چند تن از روحانیون مانند آیت‌الله سیدمحمدحسن آل‌طیب و آیت‌الله سیدمحمد جزایری و نیز مسافرت مردم این شهرها به اهواز، قم، مشهد و تهران، مردم در جریان كلی روند نهضت اسلامی قرار گرفته و با امام خمینی(ره) آشنا شدند و با نهضت اسلامی همراهی كردند. در این پژوهش با بیش از 300 نفر گفت‌وگو و مصاحبه صورت گرفته است و همچنین تلاش گردیده تا از بایگانیِ مراكز اسنادی و بایگانی برخی دستگاه‌های دولتی و اسناد شخصی افراد نیز استفاده گردد. كتاب «انقلاب اسلامی در شوشتر و گتوند» در دوازده فصل به این شرح تالیف شده است. در فصل اول اطلاعاتی از وضعیت جغرافیایی ـ سیاسی و اجتماعی این دو شهرستان آورده شده است. در فصل دوم به حوادثی كه از انقلاب مشروطه تا آغاز دهه 1340 در كشور رخ داده پرداخته شده است و نهایتاً بازتاب و نقش عوامل سیاسی و اجتماعی این شهرستان‌ها مورد بررسی قرارگرفته است. در فصل سوم حوادث و رخدادهای تأثیرگذار در این مناطق هم‌زمان با آغاز نهضت اسلامی، بررسی شده است. در فصل چهارم با توجه به وجود شعبه‌هایی از احزاب در این مناطق، تلاش شده در حد مقدور اطلاعاتی از فعالیت احزاب در دوره‌ نهضت اسلامی ارائه گردد. در فصل پنجم نمایی كلی از اقدامات حكومت پهلوی در این مناطق در اختیار خوانندگان قرار گرفته است تا بتوانند ضمن درك شرایط آن زمان با دلایل نارضایتی ملت آشنا شوند. در فصل ششم فضای سال‌های نخستین دهه‌ 1350 ترسیم شده است و این كه چه رخدادهایی باعث شد فضای فرهنگی و سیاسی جامعه مهیای شرایط انقلابی شود. در فصل هفتم حوادث و رویدادهای مهم سال 1356 مورد مداقه قرار گرفته است؛ حوادثی كه بازتاب تأثیرگذاری در این دو شهر داشت. فصل هشتم به بررسی حوادث مهمی اختصاص دارد كه متعاقب حوادث سال 1356 در كشور و در این دو شهر به وجود آمد و موجب شد كه در پاییز سال 1357 رژیم پهلوی دیگر نتواند بر اوضاع تسلط كاملی داشته باشد. در فصل نهم به بررسی چگونگی شكل‌گیری گروه‌هایی پرداخته شده است كه شیوه‌ مبارزه با رژیم شاه را غیر از مبارزه‌ سیاسی و فرهنگی می‌دانستند و تلاش می‌نمودند از طریق آسیب‌زدن به مراكز قدرت رژیم و عوامل سركوب، پایه‌های حكومت پهلوی را متزلزل نمایند. در روند مبارزه‌ مكتبی و حوادث به‌وجودآمده از قِبَل آن، شخصیت‌ها و افرادی نقش محوری و مهمی داشته‌اند كه در فصل دهم به بررسی زندگی، نقش و پایگاه اجتماعی آنها پرداخته شده است. در هر مبارزه به‌ویژه از نوع اسلامی برخی مراكز و كانون‌هایی وجود دارند كه پایگاه تجمع و مركز شكل‌گیری و تصمیم‌سازی هستند كه می‌توان از محله‌ها، مدارس، مساجد و منازل نام برد، لذا در فصل یازدهم به شناسایی این مراكز پرداخته شده است. درفصل دوازدهم به بررسی شكل‌گیری نهادهای انقلابی پرداخته شده كه بلافاصله پس از پیروزی انقلاب تشكیل شدند تا بتوانند به توقعات و خواسته‌های مردم پاسخ دهند. همچنین در این فصل به موانع و مشكلات پس از پیروزی نیز پرداخته شده است.

انتقال اسناد اصلاحات ارضی و وزارت دربار پهلوی به کتابخانه ملی

انتقال مرحله اول اسناد مرکز پژوهش و اسناد نهاد ریاست جمهوری به سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران پایان پذیرفت. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران؛ با عنایت به مصوبه شورای عالی اداری و پیگیری ها و اقدامات صورت گرفته از سوی معاونت اسناد، انتقال مرحله اول اسناد مرکز پژوهش واسناد نهاد ریاست جمهوری به سازمان اسناد و کتابخانه ملی پایان پذیرفت .این اسناد که اکثرا آسیب دیده و فاقد فهرست بود، بارگیری و تحویل مخازن اداره کل شناسایی و فراهم آوری اسناد ملی شد. موضوعات این اسناد شامل؛ اسناد اصلاحات ارضی در مناطق مختلف کشور، اسناد وزارت دربار پهلوی دوم در دوره امیر اسدالله اعلم ، اسناد کمیسیون اجتماعی وزارت دربار پهلوی دوم به ریاست محمد باهری، اسناد تعرفه های گمرکی در دوره های مختلف، اسناد استخدامی نخست وزیری و وزارت دربار پهلوی دوم وگزارش های پژوهش های دو دوره ریاست در جمهوری اسلامی ایران است. لازم به یاد آوری است ،تحویل مابقی اسناد موجود در مرکز پژوهش و اسناد نهاد ریاست جمهوری با توجه به توافق صورت گرفته در مراحل بعدی انجام خواهد شد.

نهضت نقد خاطرات، نیاز امروز در جریان ثبت تاریخ انقلاب

معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌گوید سومین گام در جریان تولید و ثبت خاطرات شفاهی انقلاب اسلامی باید نهضت نقد خاطرات تالیف شده درباره انقلاب باشد و از آن با عنوان نهضت ضدخاطرات یاد می‌کند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری مهر، آئین رونمایی از کتاب «محض اطلاع: تحلیل محتوای جلد هفتم یادداشت‌های علم» نوشته غلامعلی حدادعادل و چاپ موسسه فرهنگی هنری فرهنگ ایران و اسلام، 18 اسفند 1393 در فروشگاه ترنجستان بهشت با حضور مولف و جمعی از چهره های فرهنگی برگزار شد. در این مراسم موسی حقانی رئیس موسسه پژوهشی تاریخ معاصر ایران در سخنانی با اشاره به اینکه خاطرات اسدالله علم یکی از متون دست اول در خصوص تاریخ معاصر پهلوی گفت: به باور من جلد هفتم از این خاطرات به قدری دارای اهمیت است که می توانست به جای جلد اول این خاطرات هم منتشر شود. از نقطه نظر زمانی هم کتاب و هم نویسنده اش حائز اهمیت هستند. نویسنده اش به این خاطر که در خلوت و جلوت محمدرضا شاه حضور داشته و دقایقی را ثبت کرده که شاید جای دیگری نتوانیم آن را ببینیم. وی در همین زمینه به خاندان علم اشاره کرد و گفت: پدر او در زمان حیاتش به انگلستان نزدیک شد اما علم پا از این هم فراتر گذاشت تا جایی که زمان فوتش دولت انگلستان بیانیه ای صادر کرد و در آن اظهار داشت که یک همکار و دوست جدی را از دست داده است. حقانی با اشاره به اینکه علم وابسته به اشرافیت اطلاعاتی انگلستان در ایران بوده است، گفت: خانواده‌هایی مانند ریپورتر، رشیدی و فروغی و نیز علم انتخاب‌های دقیق انگلستان در ایران بودند که بتوانند منافع آنها را تامین کنند. حقانی در ادامه با اشاره به شبکه فعالیت گسترده علم در میان مطبوعاتی‌ها و محافل دانشگاهی گفت: اسناد بسیار زیادی امروزه از خانواده او وجود دارد که آنقدر وقیحانه است که نمی شود آنها را منتشر کرد کاری که آقای حداد در این کتاب انجام داده است به نظر من نگاهی به روح هفت جلد این یادداشت‌ها است. وی در همین زمینه گفت: علم در خاطراتش آنچنان در مورد رابطه اسرائیل و ایران در زمان شاه صحبت کرده که به روشی می شود یافت چگونه حکومت صهیونیست توانسته بود ایران را به ستون پنجم خودش تبدیل کند تا جایی که آخرین سفیر این رژیم در ایران می گوید اگر بتوان ابعاد رابطه ایران و اسرائیل در دوران سلطنت پهلوی را عنوان کرد دنیا انگشت حیرت به دهان خواهد گرفت. در ادامه این مراسم علیرضا مختارپور دبیر کل نهاد کتابخانه های عمومی کشور نیز در سخنانی با اشاره به ۵ محور موجود در خاطرات منتشر شده از وابستگان رژیم پهلوی گفت: این خاطرات گاه با نیت تطهیر خاطره نویس از طریق توجیه خودش و گاه با نیت تطهیر با انداختن تقصیرات به گردن دیگران نوشته شده است. گاهی هم راوی این خاطرات مفاسد کوچک خود را پذیرفته اند تا ذهن ها را از حرکت به سمت مفاسد بزرگ دور کنند گاهی هم نیت آنها مخدوش کردن انقلابیون بوده و البته در مواردی هم به دنبال برجسته کردن برخی اقدامات رژیم سابق بوده اند. متاسفم که باید بگویم ما بر روی این خاطرات نقد جدی نداشته ایم و با ظهور نسل تازه انقلاب اسلامی نیز خطر غفلت در انتقال تاریخ معاصر کشورمان بیشتر به چشم می آید. مختارپور در ادامه با اشاره به تفاوت خاطرات علم با سایر خاطرات از این دست گفت: این یادداشت ها در زمان وقوع حوادثی که نقل می شود نوشته شده اند البته این به معنای تایید آنها نیست اما به آنها اهمیت می دهد و اصلا شائبه تطهیر نویسنده به واسطه نوشتن خاطرات را منتفی می کند. وی افزود: علم در مقام نویسنده این خاطرات یار غار شاه بوده است و نمی توان گفت که کینه ای نسبت به او داشته است او همچنین مسئول ساده ای نیست بلکه در خصوصی ترین امور هم شاه را همراهی کرده است. همچنین او ماهها پیش از پیروزی انقلاب مرده است و به همین خاطر نمی توان گفت که از سوی جمهوری اسلامی در مظان اتهام بوده و خواسته خودش را توجیه کند. به نظر من در این فضا کار نقادانه آقای حداد عادل در این خاطرات باتوجه به روابط طولانی مدت علم با سران رژیم پهلوی در بالاترین سطح الگویی است که باید مورد توجه سایرین نیز قرار بگیرد. سید عباس صالحی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی در سخنان خود با اشاره به دو گام پیموده شده در حوزه تاریخ شفاهی در ایران گفت: در گام نخست خاطرات شفاهی که عناصر بیرونی و فاصله داری با انقلاب داشتند در دهه ۶۰ و ۷۰ با حرکتی جدی خود را نمایان کردند. صاحبان بسیاری از آنها از انقلاب کینه داشتند و به همین خاطر یک جریان فزاینده را حول و حوش آن با خاطراتشان ایجاد کردند. صالحی ادامه داد: با توجه به علائقی که در جریان انقلابی در زمینه تاریخ وجود داشت و در کنار تاکیدات رهبر فرزانه انقلاب مسیری به وجود آمد که جریان انقلابی به سمت ثبت خاطرات حرکت کند و از عناصری که در فضای انقلاب حضور داشتند بخواهد که خاطراتشان را بیان کنند و به همین خاطر امروزه به جایگاهی رسیده ایم که در حوزه خاطرات شفاهی، جریان انقلاب اسلامی نه تنها عقب نیست بلکه به دلیل حجم بالای تولیداتش عملا یک جریان غنی است. معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه گام سوم در حوزه ثبت خاطرات شفاهی را توجه به ضد خاطرات نامید و گفت: به نظر من امروز نیاز ما پالایش و نقد خاطرات است. امروزه دیگر کمتر کسی می توان یافت که حرفش را نزده باشد و خاطراتش را نگفته باشد. نیاز ما امروز آن است که نهضت نقد خاطرات داشته باشیم و سعی کنیم روایتی صادقانه از مهمترین مقطع تاریخ معاصرمان را بدون تحریف ارائه کنیم. غلامعلی حداد عادل هم در مراسم رونمایی از تاره ترین کتابش گفت: اگر می خواهیم تاریخ قبل از انقلاب تجدید نشود باید آن را خوب بخوانیم. در این مراسم غلامعلی حدادل عادل در سخنانی عنوان کرد: حتی اگر ما به انقلاب اسلامی تعلق خاطر هم نداشته باشیم و به عنوان یک محقق به انقلاب نگاه کنیم باید بپذیریم که این پدیده چنان تاثیری در ۳۶ سال گذشته در جهان داشته که قابل انکار نیست و کمتر اتفاق مهمی را در منطقه سراغ می توان گرفت که با این اتفاق ارتباط نداشته باشد. وی افزود: انقلاب ما یک واقعیت تاریخی و تاریخ ساز است هم نتیجه تاریخ گذشته است و هم آغازگر تاریخی دیگر است. لذا تحلیل و فهم انقلاب هم از علم تاریخ جدا نیست و باید جدی گرفته شود. متاسفم که در ایران حس تاریخی مان ضعیف شده و کمتر از منظر تاریخ به موضوعات نگاه می کنیم. همین مسئله باعث شده که در مورد بسیاری از شخصیت های معاصرمان کمتر اثر و سندی باقی مانده باشد در حالی که ما در وضعیتی هستیم که به شدت محتاج تقویت حس تاریخی خودمان هستیم و به نظرم برای این کار لازم است رشته تاریخ را در دانشگاهها جدی تر بگیریم و از جوانان بخواهیم به آن روی بیاورند. رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تاکید بر اینکه اگر تاریخ را روایت نکنیم و ننویسیم دیگران آن را می نویسند و دروغ هم می نویسند، گفت: هر کس تاریخ را نخواند مجبور به تجدید آن خواهد بود پس اگر می خواهیم تاریخ قبل از انقلاب تجدید نشود باید آن را خوب بخوانیم. امروزه زمینه فراهم شده تا تحلیل تاریخ بویژه تاریخ مرتبط با سقوط پهلوی به شکل های ممکن میسر شود. این کاش در کشورمان یک کتابخانه عمومی مختص تاریخ انقلاب هم داشتیم تا هر آنچه دوست و دشمن در این سالها در مورد آن نوشته اند در آن گردآوری می شد. وی ادامه داد: به باور من، امروزه نیازمان به شناخت تاریخ بیشتر از اوایل انقلاب است. دشمن ما حس می کند که نسل جدید ما به دلیل آنکه قبل از انقلاب را ندیده است باید مورد توجه او قرار بگیرد. البته این مسئله که یک جوان ۲۵ ساله امروزی نه انقلاب را دیده نه امام را، یک واقعیت است و اوست که هیچ تصوری از آن سالها ندارد و همین نسل است که امروزه مخاطب غرب قرار می گیرد. حداد عادل گفت: اینکه ۱۲۰ کانال تلویزیونی به زبان فارسی در خارج از ایران ایجاد شده است که تنها ۱۰ کانال از آنها با نظام غیردشمن است و اینکه مستندهایی مانند از تهران تا قاهره و یا انقلاب ۵۷ ساخته می شود همه نشانه هایی از تلاش غرب و عوامل وابسته به رژیم سابق برای تطهیر خود است. به همین خاطر است که می گویم امروز بیشتر از اول انقلاب به تاریخ نیاز داریم. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بسیاری از تحلیل های غرب نقاط مثبت انقلاب اسلامی نادیده گرفته می شود و حتی به تازگی دیده ام که برخی سایت های داخلی هم مطالبی را منتشر می کنند که به شکل مرموزی می شود از آن نتیجه گرفت که اکثر مردم با انقلاب مخالفند و در حسرت آن روزها هستند. متاسفم که این کارها در حال عادی شدن است و سعی می شود قبح تعریف از شاه در کشور از بین برود. وی در همین زمینه گفت: من در این فضا احساس وظیفه کردم. با اینکه رشته ام تاریخ نیست در این مدت ۳۶ ساله، کتابهای تاریخی زیادی را خوانده ام و سعی کرده ام که خودم را در کنار نویسنده قرار بدهم و با او گفتگو کنم. یکی از کتابهای مفیدی که در همین مدت خوانده ام مجموعه ۷ جلدی خاطرات علم بود. من از نسلی هستم که چشم گشودنش به اجتماع و سیاست با نخست وزیری علم آغاز شد. همان کسی که میداندار کشتار۱۵ خرداد بود و بارها در خاطراتش به آن افتخار کرده است. بارها به دوستانم توصیه کرده بودم که قدر این نوشته ها را بدانند بویژه اینکه علم آنها در زمانی نوشته است که فکر نمی کرد رژیم تغییر کند. وی افزود: در این سالها هر چه نشستم تا یک پژوهشگر حرفه ای این کتاب را بخواند و درباره آن کاری بکند خبری نشد. مطمئنم که اگر علم می دانست ۱۰ ماه بعد از مردنش در ایران انقلاب می شود هرگز اجازه انتشار این یادداشت ها را نمی داد. چون چیزهایی را نوشته که فکر نمی کرد روزی سند آگاهی مردم ایران شود. حداد عادل در ادامه با اشاره به اینکه باید با موجی که در صدد است نسل جدید انقلاب را و خاطرات آنها را از انقلاب جدا کند مقابله کرد، گفت: تحلیل خاطرات امثال علم به نسل جوان ما می فهماند که چرا که انقلاب شده است. من در این کتاب سعی کردم خودم ظاهر نباشم سعی کردم علم حرف بزند و مانع دیدن واقعیت نشوم. از ۷ جلد کتاب خاطراتش که ۴ هزار صفحه است تنها یک جلد را برداشتم و از میان ۲۰ موضوعی که در آن جلد قابل توجه بود ۵ موضوع را انتخاب و تحلیل کردم. همچنین گزیده ای از کتابهای خاطرات عزت شاهی، من زنده ام و پایی که جا ماند نیز در انتهای کتاب آوردم تا خواننده ها بدانند که با انقلاب اسلامی چه اتفاقاتی در کشور افتاده است. وی همچنین گفت: اگر من معلم تاریخ دانشگاهها بودم از دانشجویان می خواستم تا از هر جلد این کتاب چند پایان نامه در بیاورند. من البته در متن خودم سعی کردم شعار ندهم و هیجان زده نباشم. هر چند که برخی گفته اند این کتاب سبک بود و باید در آن نظریه می دادی اما به باور خودم من از شهید مطهری الگو گرفتم که بعد از نوشتن کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم، کتاب داستان راستان را نوشت.

آثار برتر هفتمین جشنواره داستان انقلاب مشخص شدند

نویسندگان و آثار برتر هفتمین جشنواره داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) معرفی شدند. امسال 270 نویسنده از سراسر كشور داستان و رمان به جشنواره فرستادند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری، مراسم اختتامیه هفتمین جشنواره داستان انقلاب (جایزه امیرحسین فردی) 17 اسفند 93 در تالار مهر حوزه هنری برگزار شد. در ابتدای این مراسم كه با حضور نویسندگان و علاقه مندان به ادبیات به ویژه ادبیات انقلاب و پایداری برگزار شد، حسین فتاحی، دبیر هنری جشنواره، ضمن تشكر از نویسندگانی كه آثارشان را به این جشنواره ارسال كردند، گفت: 270 نویسنده از سراسر كشور داستان و رمان به جشنواره فرستادند كه بدون حضور تك تك آنها جشنواره برگزار نمی شد. وی با بیان این كه هر داور بیش از 20 رمان را مطالعه كرد، گفت: هر سال حدود 300 اثر به دبیرخانه این جشنواره می رسد و آثاری كه به مرحله نهایی راه پیدا كردند بیشتر از 100 اثر بودند كه تقدیر یا برگزیده شدند. بنابراین حاصل این جشنواره تاكنون این بوده كه بیش از 100 اثر داستانی در قالب های متفاوت در حوزه انقلاب نوشته شده اند. فتاحی درباره جایزه داستان انقلاب توضیح داد: پایه گذاری جشنواره داستان انقلاب با این هدف شكل گرفت كه داستان هایی با نگاه امروزی نسبت به انقلاب و حوادثش نوشته شود؛ با این اوصاف به این هدف اولیه رسیده ایم اما این پایان كار نیست و هنوز باید در این مسیر حركت كنیم. این نویسنده با بیان این كه وقتش رسیده مضامین تازه تر و متنوع تری را به داستان ها وارد كنیم، ادامه داد: باید دقت كنیم كه درجا نزنیم و روی یك پله نایستیم. حالا كه به این هدف اولیه رسیده ایم، باید حركت های جدیدی را رقم بزنیم. نویسندگان باید توجه كنند كه انقلاب، فضاها و مضامین گسترده ای دارد؛ تاثیر انقلاب بر خانواده ها، تاثیر انقلاب بر كشورهای دیگر، فضاهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی پس از انقلاب و بسیاری مضامین دیگر هستند كه تاكنون كمتر در داستان ها به آنها پرداخته شده و می توانند سوژه نگارش واقع شوند. دبیر هنری جشنواره داستان انقلاب با تاكید بر این كه پتانسیل ادبیات ما بیشتر از چیزی است كه تاكنون در این زمینه دیده ایم، افزود: از سوی دیگر، مسئولان برگزاری جشنواره نیز باید این فضا را از یكنواختی خارج كرده و در روند اجرایی آن تنوع ایجاد كنند. از مهم ترین بحث های داوری این بود كه بعد از گذشت هفت دوره، حالا لازم است اتفاق جدیدی در آن بیفتد. یكی از این كارها می تواند این باشد كه جشنواره به سالی یك بار متمركز نباشد بلكه در طول سال نیز همكاری و همفكری با نویسندگان وجود داشته باشد. هفتمین جشنواره سراسری داستان انقلاب با معرفی نفرات بر‌تر به كار خود پایان داد. نفرات بر‌تر جشنواره به ترتیب به شرح ذیل است: بخش داستان كوتاه نوجوان: رفیع افتخار با اثر «رضا بدلی» از استان تهران حائز رتبه تقدیری اول این بخش شناخته شد و با اهدای ۱۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر از وی تقدیر شد. اثر «شاه پریون» نوشته رقیه سادات صفوی از استان تهران رتبه تقدیری دوم را كسب كرد و با اهدای ۱۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر از وی تقدیر شد. زینب امامی با اثر «هنوز بی‌قرار نگاهت هستم» از استان قم حائز رتبه تقدیری سوم شناخته شد و موفق به دریافت ۱۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر شد. بخش داستان كوتاه بزرگسال: هیأت داوران در این بخش هیچ اثری را شایسته رتبه بر‌تر ندانست و تنها ۳ اثر را شایسته تقدیر دانست. معصومه حسینی با اثر «خوشگل موشرابی» از استان تهران، احسان غدیری با اثر «هاربان» از استان خراسان رضوی و اثر «اسد» از محمد سعید احمدزاده از استان فارس تقدیری‌های این بخش شناخته شدند و با اهدای ۱۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر از آنها تجلیل شد. بخش رمان نوجوان: فاطمه نفری با اثر «زمستان بی‌شازده» از استان قم حائز رتبه سوم شناخته شد و موفق به دریافت لوح تقدیر و جایزه نقدی ۳۰ میلیون ریال شد. رتبه دوم این بخش توسط مهدی كرد فیروز جایی با اثر «به هم رسیدن در میانی» از استان قم كسب شد و با اهدای ۴۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر از وی تقدیر شد. سجاد خالقی با اثر «ظلمت سفید» از استان چهار محال بختیاری حائز رتبه اول شناخته شد و با اهدای ۵۰ میلیون ریال جازه نقدی و لوح افتخار از وی تقدیر به عمل آمد. بخش رمان بزرگسال: محمد رودگر با اثر «دخیل هفتم» از استان قم رتبه سوم را كسب كرد و و با اهدای ۵۰ میلیون ریال جایزه نقدی، و لوح تقدیراز وی تجلیل شد. میثم امیری بشلی با اثر «انگ تی لم» از استان تهران حائز رتبه دوم شناخته شد و با اهدای ۷۰ میلیون ریال جایزه نقدی و لوح تقدیر از وی تقدیر به عمل آمد. هیأت داوران در این بخش هیچ اثری را شایسته رتبه اول ندانست. داوری آثار بخش رمان و داستان كوتاه بزرگسال توسط محسن پرویز، احمد دهقان و محمد ناصری و در بخش رمان و داستان كوتاه نوجوان كار داوری آثار توسط خسرو بابا خانی، عزت الله الوندی و علی اصغر عزتی پاك انجام شد.

معرفی کتاب‌های سال از میان رمان‌های انقلاب

برگزیدگان چهاردهمین دوره انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور از میان کتاب‌های منتشر شده در سال ۱۳۹۲، یازدهم اسفند 1393 معرفی شدند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت ادبی حبیب (که به یاد شهید حبیب غنی‌پور راه اندازی شده و به شورای نویسندگان مسجد جوادالائمه(ع) وابسته است که بیش از بیست سال قدمت دارد و برگزار کننده دوره‌های انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور است) در بخش انقلاب در چهاردهمین دوره انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور، کتاب «گرگ‌سالی» نوشته زنده‌یاد امیرحسین فردی از انتشارات سوره مهر به عنوان کتاب سال ویژه و کتاب «کلاه جادویی و مجسمه مسی» نوشته محمد حنیف از انتشارات عصر داستان به عنوان کتاب تقدیری معرفی شد. هیات داوران بخش رمان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در این دوره جشنوار شهید غنی‌پور، شامل احمد دهقان، گل‌علی بابایی و علی‌اصغر جعفریان بودند. آنها از میان ۲۰ رمان انقلاب، چهار اثر را به عنوان نامزد نهایی دریافت جایزه معرفی کردند که عبارت بودند از: کتاب «گرگ سالی» نوشته زنده‌یاد امیرحسین فردی، «‌آه باشین» نوشته محمدکاظم مزینانی، «کلاه جادویی» نوشته محمد حنیف و کتاب «لحظه‌های جامانده» نوشته یوسف قوجق. اطلاعات کامل چهاردهمین دوره انتخاب کتاب سال شهید حبیب غنی‌پور را می‌توانید در این نشانی مطالعه کنید: http://habibghanipoor.com

صوت جلسه‌های بختیار و سندنامه اسدالله علم منتشر شدند

صوت جلسه‌های شورای امنیت کشور به ریاست شاپور بختیار در آخرین ماه‌های حکومت پهلوی دوم منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، سایت موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی در ادامه انتشار اسناد دیده نشده در باره تاریخ انقلاب اسلامی در ایران، موسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی چند نوار تاریخی خود را مربوط به جلسه‌های شورای امنیت کشور در اواخر دی و اوایل بهمن1357، دراختیار پژوهشگران تاریخ معاصر قرار داد. در یکی از این فایل‌های صوتی گفت‌وگوهای اعضای شورای امنیت کشور را به ریاست شاپور بختیار می‌شنویم. این جلسه در یکی از روزهای سوم تا هشتم بهمن ماه 1357 در محل نخست وزیری در تهران برگزار شده است. در این جلسه مهم شاپور بختیار با بعضی از اعضای کابینه و فرماندهان ارتش در باره راه‌های جلوگیری از ورود امام خمینی (ره) به کشور مشورت می‌کند. دومین نوار مربوط به مذاکرات شورای امنیت کشور در روز یازدهم بهمن ماه 1357 است و سومین نوار به جلسه 28 دی ماه 1357 اختصاص دارد و موضوع جلسه راه‌های مقابله با رشد تظاهرات مردم بویژه راهپیمایی اربعین حسینی در 29 دی ماه است. این اسناد صوتی در این نشانی در دسترس قرار دارند: http://ir-psri.com/?page=MultimediaList سایت موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی همچنین دومین شماره نشریه الکترونیکی سندنامه را با موضوع اسدالله علم، از رجال سیاسی دوران پهلوی دوم در این نشانی منتشر کرده‌است: http://ir-psri.com/sanadname

حضور مردم در 29 بهمن سال ۵۶ شبیه کار امام سجّاد(ع) بود

هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم استان آذربایجان شرقی، 29 بهمن 1393 به مناسبت سالگرد قیام بیست‌ونهم بهمن سال ۱۳۵۶در حسینیه امام خمینی(ره) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی دیدار کردند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله سيدعلی خامنه‌ای،‌ ایشان در جمع هزاران نفر از قشرهای مختلف مردم استان آذربایجان شرقی فرمودند: «حقیقتاً روز بیست‌ونهم بهمن هر سال برای ما یک روز مبارک است. اینکه توفیق پیدا می‌کنیم جمعی از جوانان عزیز، مردم عزیز، مردم غیور، مردم مؤمن و امتحان‌داده‌های دوران طولانی تاریخ کشور را در یک چنین روزی در این حسینیّه زیارت کنیم، برای من واقعاً مایه خرسندی است و این روز را به‌معنای واقعی کلمه، روز مبارکی به حساب می‌آورم.» حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه گفتند: «بنده درباره‌ مناقب آذربایجان و تبریز تا حالا مطالب زیادی عرض کرده‌ام که واقعاً به آنها از بن دندان معتقدم. این جمله را فقط عرض بکنم که مردم آذربایجان و مردم تبریز نشان دادند که هم پیشرو هستند، هم موقع‌شناسند و بهنگام عمل می‌کنند، هم دلیر و شجاعند و از مشکلات هراسی به دل راه نمی‌دهند، هم به معنای واقعی کلمه با ایمانند. اینها یک حقایقی است؛ اینها را هرکسی که با تاریخ آذربایجان آشنا باشد تصدیق می‌کند؛ چه در قضایای مشروطیّت ایران، چه پیش از آن در قضیّه‌ تحریم تنباکو و مبارزه‌ با کمپانی انگلیسی، چه بعد از آن در ماجرای نهضت ملّی و حوادث آخر [و بعد از] دهه‌ ۲۰ - یعنی سال‌های ۳۰ و ۳۱ - و چه در حوادث نهضت اسلامی و چه در پیروزی انقلاب اسلامی، در همه‌ این حوادث که ما نگاه می‌کنیم، آذربایجان و تبریز، هم بهنگام عمل کردند، هم زودتر از دیگران وارد میدان شدند و پیش‌گام بودند، هم شجاعت و دلیری نشان دادند، هم به معنای واقعی کلمه پیر و جوان، مرد و زن، ایمان اسلامی و ایمان مذهبی را معیار قرار دادند.» رهبر معظم انقلاب اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود فرمودند: «حضور مردم در بیست‌ونهم بهمن سال ۵۶، شبیه کار امام سجّاد (علیه‌السّلام) و جناب زینب کبری‌ بود که نگذاشتند حادثه عاشورا فراموش بشود. تبریزی‌ها در بیست‌ونهم بهمن نگذاشتند این بار زمین بماند وَالّا بنا بر این بود که کشتار قم و حضور مردم و همه‌چیز فراموش بشود امّا تبریزی‌ها نگذاشتند. من فراموش نمی‌کنم آن روزها خبرهایی می‌آمد که دستگاه جبّار و طاغوت شخصیّت‌های برجسته نظامی خودش را فرستاد تبریز برای اینکه جلوی حضور مردم را بگیرند امّا مردم بیست‌ونهم بهمن را به‌وجود آوردند؛ و تا امروز این روز زنده است. اینکه بنده هم اصرار دارم که در این روز با شما ملاقات بکنم به‌خاطر اهمّیّت این روز است. کار دست مردم، صحنه دست مردم، ابتکار عمل دست مردم؛ این هنر امام بود؛ این هنر امام بزرگوار بود؛ صحنه را داد دست صاحبان کار؛ چون کشور صاحب دارد. در دوران طاغوت می‌گفتند کشور صاحب دارد؛ صاحب کشور کیست؟ شاه؛ درحالی‌که او یک انگل و سربار و زیادی در کشور بود، نه صاحب کشور؛ صاحب کشور مردمند؛ بله، کشور صاحب دارد؛ صاحب کشور کیست؟ مردم. کار وقتی دست خود مردم سپرده شد - که صاحبان کشورند، صاحبان آینده‌اند - آن‌وقت کارها به سامان خواهد رسید.»

بررسی شیوه خاطره‌نگاری انقلاب در آثار محسن کاظمی

نشست «خاطره‌نگاری انقلاب با نگاهی به آثار محسن کاظمی» برگزار شد. در این نشست ویژگی‌های این نویسنده در تدوین خاطرات بیان شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری کتاب ایران، نشست «خاطره‌نگاری انقلاب با نگاهی به آثار محسن کاظمی» با حضور محسن کاظمی، حجت الاسلام سعید فخرزاده، مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، سعید علامیان، پژوهشگر تاریخ‌انقلاب و علی‌الله سلیمی، دبیر نشست سه‌شنبه 21 بهمن‌ماه 1393 در سرای اهل قلم برگزار شد. فخرزاده در آغاز نشست در پاسخ به پرسشی درباره ویژگی‌های آثار خاطره‌نگاری محسن کاظمی که به تجدید چاپ‌های مکرر انجامیده است، گفت: وی یک سری ویژگی‌های فردی و توانایی‌های علمی دارد و شاید ویژگی‌های فردی وی سبب شده که به این جایگاه تحقیقاتی و علمی برسد. وی افزود: من با وی در دانشگاه علامه طباطبایی هم دانشگاهی بودم. وی در دانشگاه فعالیت‌های فرهنگی بسیاری انجام می‌داد و در این برهه بسیار کوشا بود. کاظمی محور بیشتر فعالیت‌هایی که در دانشگاه انجام می‌شد بود و با گروه‌های متفاوتی فعالیت می‌کرد و هنوز در دانشگاه از وی به پرتلاشی یاد می‌کنند. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی اظهار کرد: کاظمی پس از پایان تحصیلات بر حسب رشته تحصیلی‌اش که اقتصاد بود، جذب فعالیت‌های اقتصادی شد و آخرین سمت وی مدیریت مالی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است و به دلیل انگیزه و تلاشی که به کارهای فرهنگی داشت با مجموعه تاریخ‌نگاران‌انقلاب پیوند خورد. فخرزاده با اشاره به مطالعات گسترده کاظمی بیان کرد: از ویژگی‌های موفقیت وی، کوشش و تلاش برای انجام پژوهش است و کاظمی دامنه مطالعاتی وسیعی دارد. او پرمطالعه به سمت پژوهش‌هایش گام برمی‌دارد و اگر قرار است درباره یک مساله تحقیق و کتابی تدوین کند، تقریباً می‌شود گفت منبعی در آن زمینه نیست که رصد نکند. پس از آن مطالب مورد نظرش را از منابع متعدد استخراج می‌کند و آنها را کنار هم می‌چیند و مطالب را مورد تطبیق قرار می‌دهد و در نهایت تدوین می‌کند. وی عنوان کرد: در تدوین خاطره‌ها تعهد به کار آقای کاظمی زبانزد است و کسی که کاری به وی می‌سپارد چه در حوزه کتاب و چه در حوزه تحقیقات، مطمئن است که علاوه بر این که به نتیجه می‌رسد یک تحقیق کامل نیز خواهد داشت. زیرا آقای کاظمی هویت خودش را با کار یکسان می‌بیند. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی گفت: کاظمی برخی اوقات به من گوشزد می‌کند که هیچ‌وقت با یک دست چند هندوانه را برنمی‌دارد و مقصودش از این کلام این است که چند پروژه پژوهشی را با هم قبول نکنید. اما گاهی نیاز مالی نویسندگان و پژوهشگران آنها را ناچار به پذیرش چند پروژه با هم می‌کند که این موازی‌کاری سبب می‌شود، علاوه بر این‌که کار طولانی شود با کیفیت نیز به اتمام نرسد. فخرزاده ادامه داد: کاظمی با این اوصاف با کارهای ضربتی موافق نیست و می‌گوید اگر پژوهشی صورت بگیرد باید با تعامل و وقت کافی همراه باشد و پژوهشی که ضربتی است قطعاً یک کار پرنقصی خواهد بود و بارها پروژه‌هایی را به دلیل نداشتن وقت مناسب نپذیرفته است. وی با اشاره به جریان‌سازی کارهایی که کاظمی انجام داده اظهار کرد: وی در انجام یک پروژه یا پژوهش با ارزیابی جریان‌سازی آن شخصیت یا موضوع در جامعه پروژه را می‌پذیرد. گاه اتفاق افتاده که به دلیل شیوایی قلمش برای خاطره‌نگاری شخصیت‌های بالای سیاسی ارقام بالایی را پیشنهاد کردند، اما کاظمی به دلیل عدم جریان‌سازی این پژوهش‌ها را نپذیرفته است. وی در پروژه‌هایش استقامت بسیاری دارد و در کتابش به جریان‌سازی آن پروژه اشاره می‌کند. از همین رو در بیشتر کارهایی که انتخاب کرده در مقدمه‌اش به دلایل تدوین خاطرات فرد موردنظر پرداخته است. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی عنوان کرد: یکی دیگر از ویژگی‌های کاظمی بحث راستی‌آزمایی پژوهش‌هایش است که تعصب عجیبی بر آن دارد و او در این حوزه بسیار دقت می‌کند. برای مثال در راستی‌آزمایی «خاطرات عزت شاهی» با 100 نفر از افراد مرتبط با خاطرات صحبت کرد. این دقت و دغدغه‌ای که وی دارد سبب شده کارهایش بوی صداقت و راستی بدهند به‌طوری که رهبر معظم انقلاب زمانی که کتاب «خاطرات عزت شاهی» را مطالعه کردند، با اعلام رضایت از صداقت خاطرات این کتاب فرمودند که مردم به این نوع صداقت نیاز دارند. علامیان دیگر سخنران این جلسه گفت: کاظمی با سابقه دو دهه فعالیت در خاطره‌نگاری انقلاب و دفاع مقدس از پیشکسوتان این حوزه به شمار می‌آید و یکی از افراد مؤثری است که به خاطرات انقلاب عمق بخشید و آن را از سطح به عمق برد. در حالی که تا پیش از وی این روایت محققانه از خاطرات انقلابی‌ها وجود نداشت، سبک کاری که تا پیش از کاظمی دیده نمی‌شد. وی افزود: دو کتاب «خاطرات عزت‌شاهی» و«خاطرات احمد احمد» پژوهش‌های قوی و عمیقی است و همان‌طور که جناب فخرزاده اشاره کرد گاهی از 100نفر درباره راستی‌آزمایی کتاب‌هایش تحقیق می‌کند. این کوشش در حالی است که پژوهشگران در یک کتاب در حوزه خاطره‌نگاری تنها از 3 الی 4 نفر استفاده می‌کنند. با این وجود در کتاب خاطرات عزت‌شاهی برخی گفتند پانوشت‌ها و پانویس‌های این کتاب به اندازه‌ای وسیع است که می‌تواند دو کتاب جداگانه را تشکیل بدهد. بنابراین شیوه پژوهش وی حاصل نگاهی عمیق و متعهدانه به این حوزه است. این پژوهشگر حوزه انقلاب با اشاره به مشکلات معیشتی نویسندگان بیان کرد: ما انتظار کار فاخر از پروژه‌ای داریم که زمان زیادی برای آن صرف شده است، اما این پژوهش با پژوهشی که یک نویسنده با دستمزد آن زندگیش را اداره می‌کند، تفاوت دارد. یک نویسنده برای این‌که بتواند زودتر به دسترنجش دسترسی پیدا کند ناچار است تا کار را سریعتر تمام کند. علامیان با اشاره به شیوه بساز و بفروشی در حوزه خاطره‌نگاری عنوان کرد: کار این نویسندگان شبیه بساز و بفروشی است که تلاش می‌کنند با انجام سریع پروژه به سرمایه‌شان دست بیابد. اکنون در حوزه خاطره‌نگاری انقلاب وضعیتی شبیه بساز و بفروشی حاکم است و نویسنده‌ها با تدوین خاطرات انقلاب زندگیش را اداره می‌کنند. بنابراین با پذیرفتن چند پروژه در کنار هم سعی می‌کنند تا به دستمزد بیشتری برسند. وی با اشاره برخی آسیب‌های خاطره‌نگاری انقلاب افزود: نگاه کاسبکارانه به کارهای پژوهشی و تحقیقی از آسیب‌های بزرگ این عرصه به شمار می‌رود. اگر ما این 36 سال را هویت ملی و فرهنگی تولید شده در دهه اخیر متبلور ببینیم، این خاطرات یک سرمایه ملی هستند و آنها قیمت ندارند و نباید با صفحه و ساعت سنجیده شوند. فخرزاده در پاسخ به پرسشی درباره نقش مسئولان در رشد و حمایت خاطره‌نگاری انقلاب با توجه به تاثیر حوزه هنری در بلوغ تاریخ‌نگاری آن گفت: در جامعه ما جایگاه نویسندگان و فعالان عرصه فرهنگ و به ویژه تاریخ‌نگاران انقلاب مشخص نیست. در برخی مواقع در بهترین شرایط به یک خاطره‌نگار در تدوین هر صفحه کتابش 40هزار تومان تعلق می‌گیرد. این‌جا باید از کاظمی پرسید چه زمانی طول می‌کشد تا یک صفحه از یک کتاب خاطره‌نگاری شکل بگیرد؟ گاهی در کلی‌ترین کتاب سه الی 4 ساعت زمان لازم است تا یک صفحه تدوین شود. وی ادامه داد: بنده به مسئولان بارها گفته‌ام بیایید و این صفحه‌ای 40 تومان را به 40 ساعت تقسیم کنید. مبلغ بسیار ناچیزی خواهد شد. در حالی که برخی نویسندگان اگر حقوقشان را به موقع بپردازند تنها می‌توانند زندگی را با نهایت قناعت بگذرانند. کتاب «خاطرات عزت‌شاهی» پنج سال به طول انجامید تا تدوین شد. باید از کاظمی پرسید بابت این کتاب با صرف این زمان طولانی در تحقیق، پژوهش و تدوین آن چه دستمزدی دریافت کرد؟ البته برای کاظمی دستمزد این آثار مطرح نیست. شاید وی بی‌نیاز از این دستمزدهاست، اما باید گفت نویسندگان دیگر در این عرصه دغدغه معیشت دارند. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی با اشاره به پژوهش‌های ضعیف در حوزه تاریخ انقلاب بیان کرد: با همه این مشکلات باید گفت که حوزه هنری نسبت به سایر مراکز حقوق بالاتری پرداخت می‌کند در حالی که در موسسات دیگر اوضاع وحشتناک است و برای همین بسیاری از آثار در حوزه انقلاب بسیار ضعیف است. این عامل دستمزد و هزینه کردن یکی از مسائل عمق بخشی به تحقیقات است. فخرزاده با اشاره به بی‌اعتنایی مسئولان به حوزه فرهنگ گفت: به نظر می‌رسد متولیان امروز در عرصه فرهنگ در حمایت از نویسندگان حتی در عرصه پشتوانه‌های تحقیقاتی بی‌اعتنایی می‌کنند. هیچ مؤسسه یا سازمانی منابع تاریخ‌انقلاب یا دفاع مقدس را از لحاظ محتوایی ساماندهی نمی‌کند. پژوهشگر باید 600 عنوان روزنامه را برای دریافت مطالب موردنظرش زیر و رو کند. مسئولان فرهنگی برای کمک به دسترسی زمینه‌های پژوهش در حوزه تاریخ انقلاب حداقل کتابخانه‌های تخصصی انقلاب را راه‌اندازی کنند. در ادامه، محسن کاظمی با انتقاد به رویکردش در حوزه مالی و حقوقی آثارش گفت: نخستین انتقادی که به کار من وارد است به سلوک و شیوه کاری من برمی‌گردد که این شیوه مهم ندانستن دستمزد خاطره‌نگاری‌هایی است که تاکنون تدوین کرده‌ام که سبب شده راه را بر سایر نویسندگان ببندم و آنها نیز نتوانند به دنبال دریافت حق و حقوقشان بروند. با همه این مشکلات بی‌انصافی است که اینجا از فضای بازی که در دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری برای انجام پژوهش‌ها ایجاد شده یاد نکنم. اگرچه در حوزه هنری شاید ما نویسندگان و پژوهشگران از لحاظ مالی اقناع نشویم اما از لحاظ روحی و ذهنی اقناع می‌شویم. وی افزود: با همه این مشکلات تعلق خاطرم به انقلاب سبب شد که به حوزه انقلاب بیایم و به دنبال پاسخی برای پرسش‌هایم درباره چیستی و ماهیت انقلاب در این حوزه بمانم. در حالی که نویسندگان دیگر به دلیل تنگناها و پیچیدگی‌هایی که در این حوزه وجود دارد ترجیح می‌دهند در عرصه‌های دیگر از جمله در حوزه دفاع مقدس قلم بزنند. سعی کردم که پرسش‌هایی که در زمینه انقلاب دارم را با انجام خاطره‌نگاری با عده‌ای به اشتراک بگذارم. نویسنده کتاب «خاطرات عزت‌شاهی» درباره لایه‌های نامکشوف انقلاب بیان کرد: به نظرم پژوهش در حوزه خاطره‌نگاری انقلاب هنوز کامل نیست و باید کارهای جدی در این حوزه همچنان دنبال شود. با وجود کارهایی که در مراکز و مؤسسه‌های متعدد انجام شده اما همچنان لایه‌های نامکشوف انقلاب هنوز باقی است و هنوز به سازمان‌ها، گروه‌ها و دسته‌های مختلف در انقلاب اسلامی نپرداخته‌ایم و اگر اشاره‌ای به دسته‌ها و سازمان‌های مختلف شده در ذیل خاطرات مبارزان مسلمان آمده است اما این حرفم به این منظور نیست که کاری در این زمینه انجام نشده است، اما اگر کارهای عمیقی صورت گرفته از سوی مراکز تاریخ‌نگاری خارج از کشور از جمله تاریخ‌شفاهی هاروارد، دانشگاه کلمبیا و ... صورت گرفته است که این آثار حتی برای ما که در داخل ایران هستیم، قابل تامل است. کاظمی با اشاره به رسالت انقلاب اسلامی اظهار کرد: فکر می‌کنم که انقلاب ما ادامه همان حرکت و نهضتی است که 1400 سال پیش آغاز شده و ما هم در انقلاب اسلامی با برخورداری از یک چنین بطن بزرگی می‌توانیم اجازه دهیم دیگران هم از خاطرات انقلاب حرف بزنند و اگرهم جایی حرفشان خوشایند ما نیست، با نظرمان، فکرمان، توضیحات و اسنادمان واکنش‌مان را نشان دهیم. وی درباره فراز و نشیب مسیر خاطره‌نگاری عنوان کرد: به نظرم در جریان خاطره‌نگاری انقلاب بعضی فقط به دنبال افراد سیاسی و چهره‌های مشهور هستند. در حالی که من به دنبال افرادی هستم که نقشی در انقلاب داشتند، اما گمنام هستند. در حالی که تاریخ شفاهی دموکرات‌ترین عرصه تاریخ‌نگاری است، اما در آثار منتشر شده در حوزه تاریخ انقلاب تنها شاهد خاطره‌نگاری نمایندگان، وزرا و ... هستیم. با این وجود به گفته امام(ره) انقلاب را توده‌ها به پیروزی رساندند و آنها را پابرهنه‌ها خطاب می‌کنند و می‌فرمایند انقلاب متعلق به این پابرهنه‌هاست. اگر جریان خاطره‌نگاری انقلاب به سمت نوشتن خاطرات توده‌ها برود، شاید بسیار جذاب‌تر شود. زیرا آثاری با طیف وسیعی از نظرها به نگارش درمی‌آید که نگاه‌های مختلفی در تدوین آن دخالت کرده‌اند. حجت الاسلام سعید فخرزاده، مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی همچنین در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران درباره فعالیت‌های این واحد گفت: ما در حین جمع‌آوری خاطرات رزمندگان دفاع مقدس متوجه ارتباط آن با حوادث انقلاب شدیم و در پیگیری آن با حوزه هنری و مرتضی سرهنگی گره خوردیم. البته سابقه آشنایی من با ایشان به زمانی‌ که خاطرات اسرای جنگ را جمع‌آوری می‌کردیم، بازمی‌گشت. ما جمع‌آوری خاطرات در زمینه انقلاب اسلامی را با موافقت رئیس وقت حوزه هنری (حاج آقای زم) و همکاری آقایان سرهنگی و بهبودی انجام دادیم و توانستیم با امکانات مختصر واحد تاریخ شفاهی را در سال 1372 راه‌اندازی کنیم. ما در این واحد تاکنون نزدیک به هفت‌هزار ساعت مصاحبه انجام داده‌ایم. وی افزود: پروژه ما از آغاز سال 1340 تا پایان سال 1360 تعریف شد. سال‌های 1358 تا 1360 سال‌های پرتلاطم انقلاب بود و حوادثی همچون رای به جمهوری اسلامی، تهیه و تصویب قانون اساسی، شکل‌گیری نهادها، درگیری با گروهک‌ها، آغاز جنگ تحمیلی و تسخیر لانه جاسوسی و... از چنان اهمیتی برخوردار بودند که لازم بود تا در کنار جریان انقلاب، این مباحث هم درنظرگرفته شوند. انگیزه اصلی ایجاد منابعی برای تولید آثار ادبی و هنری و نه صرفا تاریخی بود؛ این‌که ما سراغ خاطرات خوب برویم و آن را در اختیار بخش‌های دیگر قرار دهیم تا به آثار هنری از جمله فیلم و کتاب تبدیل شوند. در کار پژوهشی باید اطلاعات اولیه در موضوعی که به آن پرداخته می‌شود، در اختیار باشد. ما از وجود بسیاری از موضوعات انقلابی به این دلیل که در جایی ثبت نشده بودند، بی اطلاع بودیم و بهترین کار در این زمینه شناسایی افراد مشهور بود که در حوزه انقلاب اجازه مصاحبه می‌دادند (زمانی‌که ما شروع به کار کردیم، هنوز ذهنیت مردم برای بازگویی خاطرات مانند اکنون نبود) بعد از انجام یک سری مصاحبه و دسته‌بندی آنها، پروژه‌هایی مانند نهضت 15 خرداد، رویداد تسخیر لانه جاسوسی، نوفل لوشاتو، دهه فجر، زندان‌های سیاسی رژیم پهلوی، زنان در انقلاب و جریانات دانشجویی در داخل و خارج کشور انتخاب و در این زمینه توانستیم کارهایی انجام دهیم. توجه ما در این دفتر به جریان مردمی است که قبل از انقلاب شکل گرفت، به هم پیوند خورد و به پیروزی انقلاب منجر شد. ما می‌خواهیم دلیل کسانی که انقلاب را هدایت کردند، بدانیم؟ به همین دلیل موضوع اول ما انقلابیون بودند. بررسی گروه‌های فعال در انقلاب، ده‌ها هزار ساعت مصاحبه می‌طلبد که اگر امکانات در اختیار ما قرار می‌گرفت، این کار در طول پنج یا 6 سال انجام می‌شد و سپس با دسته‌بندی موضوعی به سراغ بررسی حادثه انقلاب و رجال پهلوی می‌رفتیم اما به دلیل در اختیار نداشتن اطلاعات لازم، اولویت را به گروه‌های انقلابی دادیم. به طور قطع ابواب جمعی پهلوی هم موضوع تحقیق دفتر ما خواهند بود اما با توجه به حضور این افراد در خارج از کشور و امکانات محدود ما، این کار فعلا میسر نیست. مسئول واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی ادامه داد: ما در جمع‌آوری مطالب هیچ نکته‌ای را حذف نکرده و در آن دخل و تصرف نمی‌کنیم و گفت‌وگوها دقیقا پیاده و در آرشیو باقی می‌مانند. شاید اطلاعاتی در حد دو یا سه درصد وجود داشته باشد که در صورت انتشار مصاحبه‌هایی که در قالب کتاب درمی‌آیند، به آبروی اشخاص یا مساله امنیت ملی آسیب برساند. این موارد با هماهنگی صاحب خاطره حذف می‌شود. در تدوین هم مطالب منظم و ویرایش شده اما لحن و جملات صاحب خاطره حفظ می‌شوند. تغییرات هم با نظر مصاحبه شونده اعمال می‌شود. با این ترتیب در حدود 40 کتاب در واحد تاریخ شفاهی دفتر ادبیات انقلاب اسلامی تولید و منتشر شده است.

انتشار کتاب «امام خمینی، رهبر انقلاب ایران» در ژاپن

کتاب «امام خمینی رهبر انقلاب ایران» تالیف کن‌جی تومیتا به زبان ژاپنی، به ‌عنوان صدمین کتاب مجموعه‌ای با عنوان تاریخ جهان از سوی انتشارات یاماکاوا منتشر و روانه بازار کتاب ژاپن شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی به نقل اداره كل روابط عمومي و اطلاع رساني سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي، در مقدمه کتاب آمده است: امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران زمانی‌ که اکثر کشورهای جهان به سوی غربی شدن پیش می‌رفتند، انقلاب کرد. با افکار و اندیشه‌های ایشان یک جامعه، که اخلاق و فقه اسلامی را ترویج می‌کند پایه‌گذاری شد. اساس فکر ایشان نه فقط فقه اسلامی بلکه عرفان اسلامی نیز بود. صدای ایشان به عنوان احیای اسلام و توجه به نجات مستضعفین در همه جهان بود. ندای ایشان در جهان اسلام اساس واقعیات را بیان می‌کرد و اتفاقات جدیدی به وجود آمد. در بخشی از این کتاب به وقایع سال 1963 (1342) زمانی‌ که امام توسط نظامیان حکومت پهلوی دستگیر شد، اشاره شده است. این کتاب همچنین به شروع انقلاب مردمی در ایران، فرار شاه، آمدن امام و تشکیل دولت موقت و سپس به جانشینی رهبر معظم انقلاب اسلامی اشاره دارد. در قسمت دیگری از این کتاب به مذهب شیعه اثنی عشری و تاریخ معاصر ایران از دوره قاجاریه و سپس انقلاب اسلامی و موفقیت‌های امام در طول زندگی اشاره شده و افکار و شخصیت امام خمینی(ره) را بیان کرده و بیشتر به ساده زیستی ایشان اشاره نموده است. در این کتاب صد صفحه‌ای مطالبي همچون مسیر و راه انقلاب اسلامی در ایران، تشکیل حکومت جدید و روزهای اوایل انقلاب، جنبه‌های مختلف افکار و اندیشه‌های امام خمینی به چشم مي‌خورند. بر روی جلد و پشت جلد و همچنین در صفحه اول کتاب تصاویری از بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در حال اقامه نماز، قدم زدن و مطالعه روزنامه و تمثال حضرت امام در دست مردم انقلابی در روزهای اول انقلاب ديده مي‌شود. این کتاب جدیدا به بازار کتاب ژاپن آمده و به مبلغ 800 ین ژاپن از طریق شرکت آمازون توزیع می‌شود. کن جی تومیتا، نویسنده کتاب، متولد سال 1947 میلادی در ژاپن است که تحصیلات عالی خود را در دانشگاه علوم انسانی دانشگاه ریتسومیکان استان کیوتو آغاز و دوره کارشناسی ارشد خود را نیز در همین دانشگاه به پایان رسانده و به عنوان استاد در همان دانشگاه تدریس داشته است. وی در حال حاضر به عنوان استاد علوم ادیان در دانشگاه دوشیشا در استان کیوتو تدریس می‌کند و از ایران شناسان ژاپن به شمار می‌رود. دیگر آثار نويسنده به زبان ژاپنی عبارتند از: ترجمه کتاب ولایت فقیه و جهاد اکبر (امام خمینی) که در سال 2003 در توکیو منتشر شده، افکار اسلامی معاصر و نهضت‌های سیاسی که با همکاری هی سا اوکوماتسو و یا سو شی کورسوگی تالیف و در سال 2003 در توکیو منتشر شده است.

حادثه‌ نوزدهم بهمن، یک مضمون پرمغز و ماندگار است

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی، 19 بهمن 1393 در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش و پدافند هوایی که همزمان با سالروز بیعت تاریخی جمعی از همافران و کارکنان نیروی هوایی ارتش با امام خمینی (ره) در نوزدهم بهمن سال ۱۳۵۷ برگزار شد، درباره این حادثه مهم سخن گفتند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی به نقل از پايگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آيت‌الله سيدعلی خامنه‌ای،‌ ایشان در این دیدار فرمودند: «مسئله‌ نوزدهم بهمن که شما هر سال این روز را گرامی می‌دارید، فراتر از یادآوریِ یک خاطره‌ شیرین است؛ بله، خاطره‌ مهمّی است، خاطره‌ شیرینی است و جا دارد که این‌گونه خاطرات را انسان نگه دارد لکن قضیه از این فراتر است. حادثه‌ نوزدهم بهمن، یک مضمون پرمغز و ماندگار است؛ یعنی این حادثه‌ای که اتّفاق افتاد و جوان‌های نیروی هواییِ نظام پادشاهی پا شدند، آمدند با امام بیعت کردند، با آن وضوح، با آن شجاعت - که من حاضر بودم در آن مراسم؛ برخی از اینها، کارت‌های شناسایی‌شان را بالای دست گرفته بودند و نشان می‌دادند - این یک معنایی دارد، یک مضمونی دارد، که آن مضمون را باید حفظ کرد؛ [ این‌] یک وظیفه‌ انقلابی است. آن مضمون چیست؟ آن این است که انقلاب، یک سخن حق و پرجاذبه‌ای بود که توانست دل‌ها را – دل‌های بی‌غرض و مرض را، دل‌های آگاه و روشن را - در هر نقطه‌ای از کشور که بودند به سمت خود جذب کند؛ حتّی در جایی مثل نیروی هوایی ارتش پادشاهی که نورچشمی و سوگلیِ دستگاه‌های حاکم آن روز، بلکه سوگلیِ آمریکا بود. با نیروی هواییِ ارتش، آن روز مثل یک سوگلی رفتار می‌شد؛ هم آمریکایی‌ها، هم عوامل آنها در کشورمان - که متأسّفانه در رأس امور قرار داشتند و حکومت دست آنها بود - این‌جوری با نیروی هوایی رفتار می‌کردند و برخورد می‌کردند. آن‌وقت همین نیروی هوایی، تحت تأثیر جاذبه‌ حقیقت انقلاب، آن‌چنان به هیجان آمد که یک چنین کار بزرگی را انجام داد؛ یعنی در روز روشن، جلوی چشم این همه مأمور و در معرض تهدیدهای گوناگونی که آن روز وجود داشت، بلند شدند آمدند با امام در خیابان «ایران» بیعت کردند، سرود خواندند، ایستادند و کارت‌های شناسایی‌شان را سرِ دستشان گرفتند. آن مضمون مهمّ این حادثه این است؛ جاذبه‌ عجیب انقلاب، و آن حقیقتی که در درون انقلاب نهفته بود که دل‌ها را به سمت خودش جذب می‌کرد؛ این را ما بایستی بشناسیم، بدانیم و حفظ کنیم.

شناسنامه‌دارشدن 4000 قطعه عكس‌ در دفتر ادبیات انقلاب

نمایشگاه عكس «57 در قاب تصویر» 18 بهمن ماه 1393 در گالری شماره 1 خانه عكاسان حوزه هنری افتتاح شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری، اكبر ناظمی عكاس پیش كسوت كشورمان، درخصوص این نمایشگاه كه شامل مجموعه‌ای از برترین عكس‌های خود و به انتخاب جعفر گلشن روغنی، پژوهشگر تاریخ است، گفت: این عكس‌ها كه به انتخاب آقای گلشن در این مجموعه گردآوری شده و به نمایش در آمده‌اند در بازه زمانی شهریور تا بهمن 57 گرفته شده‌اند. این عكس‌ها به گونه‌ای روایتگر حال و هوا و اوضاع كشورمان در آن برهه تاریخی حساس است كه پیش روی مخاطبان قرار گرفته است. جعفر گلشن روغنی هم درخصوص گردآوری و گزینش آثار نمایشگاه عكس «57 در قاب تصویر» گفت: ایشان، بیش از 4000 قطعه عكس از حوادث و روزهای انقلاب اسلامی دارند كه بیش از 200 اثر آن گزینش و بر روی شاسی چاپ شده است و در نمایشگاه پیش رو در معرض دید عموم قرار گرفته است. وی افزود: انتخاب این عكس‌ها بر اساس اتفاقاتی بود كه از 13 شهریور تا 22 بهمن 1357 رخ داده است. این عكس‌ها با تكیه بر چند روز مهم چون تظاهرات 17 شهریور، راهپیمایی تاسوعا و عاشورا، 26 دی كه فرار شاه در آن روز است و 12 بهمن، سالروز ورود امام خمینی (ره) به كشور است. گلشن روغنی به گویایی عكس‌ها در قاب‌های مختلف اشاره و تصریح كرد: تمامی این عكس‌ها گویا هستند و حس خوبی را از ایام انقلاب به مخاطبان خود به ویژه نسل‌هایی كه با آن دوران خاطره دارند منتقل ساخته و توجه علاقه‌مندان را به خود جلب می‌كنند. عضو دفتر ادبیات انقلاب اسلامی ادامه داد: این سلیقه فردی من در انتخاب این عكس‌ها بوده است كه عكس و كاركردهای خاص آن را شناخته و بر اساس میل مخاطب دسته بندی كرده‌ام. ما در تلاش هستیم تا تمامی این 4000 عكس شناسنامه‌دار شوند و با كار تحقیقی و پژوهشی كه بر روی آنها صورت گرفته است، می‌توان امیدوار بود یك مجموعه فوق العاده و كاربردی را گردآوری كرده باشیم. این پژوهشگر و نویسنده تاریخ در پایان گفت: بیش از 10 بار هر یك از عكس‌های این مجموعه را مورد بررسی قرار داده و هر بار نكاتی خاص را از آن برداشت و كسب كرده‌ام. به طور یقین، مخاطبان این عكس‌ها نیز می‌توانند با هر سن و از هر نسلی نكات قابل توجهی را برداشت كنند و از آنها بهره ببرند. علاقه مندان می‌توانند از 19 تا 29 بهمن ماه، شنبه تا چهارشنبه هر هفته از نمایشگاه عكس «57 در قاب تصویر» به نشانی خیابان سمیه تقاطع حافظ، حوزه هنری، گالری شماره 1 خانه عكاسان ایران بازدید كنند. علاقه مندان می‌توانند تا 29 بهمن ماه، شنبه تا چهارشنبه هر هفته از این نمایشگاه در نشانی خیابان سمیه، تقاطع خیابان حافظ، حوزه هنری، گالری شماره 1 خانه عكاسان ایران بازدید كنند.

5

...