انقلاب اسلامی نتایج جستجو

گفت‌و‌گو/خبر

بررسی تحولات اتاق ایران از آغاز تا انقلاب اسلامی

کتاب «از مجلس وکلای تجار تا اتاق ایران» تاریخ پیدایش اتاق ایران را از مجلس وکلای تجار تا مقطع انقلاب اسلامی با ارائه اسناد و مدارک در بر می‌گیرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، سایت کتابخانه مجلس شورای اسلامی، درباره این کتاب توضیح داده است: در مقطع شکل‌گیری اتاق ایران، تحت نام مجلس وکلای تجار، در مردادماه سال 1263 خورشیدی که 22 سال پیش از صدور فرمان مشروطیت است،‌ جامعه ایران،‌ دستخوش تحولاتی بود که مرهون دغدغه‌های دینی و ملی و نیز آشنایی با تحولات دنیای مدرن و تأثیر ارتباطات ناشی از آن بود. در این آشنایی، تجار نقش بسیار مهمی بر عهده داشتند و از همین رو برای رفع عقب ماندگی کشور، همواره به دنبال چاره اندیشی بوده و برای تأثیرگذاری بر روابط قدرت، که محل مهم‌ترین مشکلات اقتصادی و تجاری کشور قلمداد می‌شد،‌ راهی مبتنی بر خرد جمعی در چارچوب مجلس وکلای تجار ایران برگزیدند. مجلس وکلای تجار ایران که با همدلی و همراهی تجار معروف زمان و با مدیریت حاج محمد حسن امین‌الضرب،‌ شکل گرفت نقش مهمی در سازماندهی نیروی مؤثر اجتماعی بر عهده داشت. در واقع در این مقطع از تاریخ مطالبات اجتماعی و اقتصادی که در پیوند مهمی با سیاست به سر می‌بردند، در نهادسازی از سیاست پیشی گرفتند. از نظر تاریخی و شکل تعامل با قدرت،‌ مجلس وکلای تجار، مقدمه‌ای بر تشکیل مجلس شورای ملی در بیش از دو دهه بعد از آن شد. اتاق ایران، مسأله پیشینه پژوهشی و گردآوری اطلاعات مربوط به گذشته در موضوعات مختلف فعالیت بخش خصوصی را با محوریت گردآوری نحوه شکل‌گیری تعاملات، ساختار و کارکردهای نهاد اتاق ایران، در مقاطع زمانی مختلف و نیز آثار فعالیت این تشکل و روند اقتصاد کشور را در دستور کار قرار داده است و در همین راستا مرکز امور فرهنگی و نشر اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، پروژه‌ای را در چارچوب گردآوری تاریخ و گذشته اتاق ایران از نقطه شکل‌گیری در مرداد سال 1263 توسط حاج محمدحسن امین‌الضّرب تا مقطع پیروزی انقلاب اسلامی آغاز کرد. این اثر براساس روش سال‌شمار و حتی با رعایت تقدم و تأخّر وقایع براساس ماه‌های سال تنظیم شده است. فهرست مطالب کتاب: تشکّل‌های بازرگانان در عصر قاجار، اتاق تجارت در دوره پهلوی اول، اتاق بازرگانی در دوره‌ پهلوی دوم است. کتاب «از مجلس وکلای تجار تا اتاق ایران: پیدایش و تحول اتاق ایران از آغاز تا انقلاب اسلامی (1263-1357 خورشیدی)» با همکاری مرکز امور فرهنگی و نشر و کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به مناسبت یادمان یکصد و سی‌امین سال تأسیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران منتشر شده است. مجری طرح این اثر دکتر سهیلا ترابی فارسانی، مشاور دکتر منصوره اتحادیه، ناظران علمی دکتر علی ططری و دکتر فاطمه ترکچی، مدیر طرح ایمان فرجام‌نیا، ویراستار روح‌الله طهمورثی و صفحه‌آرا مهربان ببری دیزج است. این کتاب به تازگی در 970 صفحه منتشر شده است.

حوزه هنری «حوزه هنری انقلاب اسلامی» است

رئیس حوزه هنری گفت: به طور یقین راهی که حوزه هنری در سه سال گذشته در بخش‌های مختلف فرهنگی طی کرده صحیح بوده است و بازگشتی برای آن قابل تصور نیست. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری مهر، محسن مومنی شریف، رئیس حوزه هنری، 27 مرداد ماه 92 در حاشیه اختتتامیه یازدهمین جشنواره شعر و داستان جوان سوره در نشستی رسانه‌ای با حضور اهالی رسانه شرکت کرد و به سوالات آنها پاسخ داد. مومنی در این نشست تصریح کرد: ما بر مسئولیت سنگین وزارت ارشاد در ساماندهی حوزه فرهنگ، سیاستگذاری و هماهنگی امور فرهنگی کشور واقفیم. اگر همکاری و حمایت از این فعالیت‌ها انجام نشود، قطعا در حوزه فرهنگ موفق نخواهیم بود. بر همین مبنا ما نیز به وظیفه خود عمل خواهیم کرد. در عین حال باید تاکید کنم که حوزه هنری، حوزه هنری انقلاب اسلامی است و نسبت به سازمان‌های رسمی وظیفه دیگری نیز دارد که چیزی نیست جز احساس وظیفه‌ای که نسبت به انقلاب اسلامی در آن وجود دارد. بنابراین آنچه که مربوط به انقلاب اسلامی است در فعالیت ما با حساسیت بیشتری دنبال می‌شود. این مسئله هم در تولید، هم در توزیع و هم در سیاستگذاری خودش را نشان خواهد داد. وی تاکید کرد: خوشبختانه وزیر ارشاد فعلی از مبارزان پیش از انقلاب اسلامی بود که اگر نام و شهرتی هم دارد به برکت انقلاب اسلامی است و مطمئنیم حساسیت وی نسبت به مسائل انقلاب از ما بیشتر خواهد بود و امیدواریم که همکاری‌های ما در این دوره بیشتر از قبل باشد. رئیس حوزه هنری در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه در صورت ابقاء در سمت خود آیا رویکردتان در حوزه‌های مختلف تغییر خواهد کرد یا خیر، گفت: قطعا رویکردهای حوزه هنری همانی است که می‌بینید و تغییری نخواهد داشت. سیاست‌های حوزه هنری به گونه‌ای اجرایی شده است که اگر بنده هم نباشم به همین صورت فعلی اجرا خواهد شد و به جلو می‌رود. وی افزود: وقتی مدیریت جدید در حوزه هنری برسر کار آمد این مرکز فرهنگی را به طور کامل می‌شناخت. این نکته مهمی است که امیدوارم در نهادهای دیگر کشور هم رخ دهد. اگر بنده و همکارانم حوزه هنری را نمی‌شناختیم در طول این 3-4 سال به طور قطع هنوز نتوانسته بودیم کاری مشخص انجام دهیم. شاید این موضوع از بیرون ساده به نظر آید، اما حوزه هنری مکان بسیار پیچیده‌ای است که تصمیم‌گیری در آن ظرایفی دارد که باید رعایت شود. رئیس حوزه هنری در ادامه اظهار داشت: ما در حوزه هنری در سه سال گذشته درست گام برداشته‌ایم و اشتباهی نکرده‌ایم که اگر الان قرار باشد به گذشته برگردم بگویم آن را اصلاح خواهم کرد. البته تاکید می‌کنم که در برخی از حوزه‌ها کار ما سخت‌تر بوده اما مثلا در حوزه کتاب راه را درست رفته‌ایم. مومنی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد فعالیت خود در صورت تغییر مدیریت حوزه هنری گفت: من اهل ادبیات هستم و اگر هم روزی در اینجا سمتی نداشته باشم به ادبیات و نویسندگی بازخواهم گشت.

اسناد کودتای 28 مرداد در وب سایت آرشیو ملی آمریکا قرار گرفت

بعد از گذشت حدودا 60 سال از اجرای کودتای 28 مرداد 1332، بالاخره آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) همزمان با سالروز این واقعه تاریخی علیه ملت ایران، به نقش خود در برنامه‌ریزی و اجرای این کودتا که به برکناری محمدمصدق، نخست وزیر وقت منجر شد، اعتراف کرد. اسناد مربوط به این مداخله بر روی وب سایت آرشیو ملی آمریکا قرار گرفته است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، خبرگزاری دانشجویان ایران خبر داد، پایگاه اینترنتی مجله فارین پالسی با اشاره به علنی شدن این مداخله گزارش داد: شصت سال پیش در روز 19 اوت 1953، تاریخ معاصر ایران، وقتی کودتای تحت حمایت آمریکا و انگلیس، محمد مصدق، نخست‌وزیر این کشور را سرنگون کرد، دچار چرخشی شدید شد. طنین این حادثه در طول سال‌ها دست از سر سازماندهندگان آن بر نداشت و منجر به احساسات ضدآمریکایی شد که خلع شاه را در اوایل سال 1979 به همراه داشت و حتی ایرانی‌هایی را تحت تاثیر قرار داد که اواخر آن سال سفارت آمریکا در ایران را تسخیر کردند. اما تقریبا شش دهه طول کشید تا جامعه اطلاعاتی آمریکا علنا بپذیرد که در پس این سرنگونی جنجال برانگیز قرار داشت. آن‌چه در وب‌سایت فارین پالسی و بر روی وب سایت آرشیو ملی آمریکا منتشر شد، چکیده‌ای است از یک گزارش داخلی با عنوان «مبارزه برای ایران» که یک مورخ داخلی سیا در نیمه 1970 آن را تهیه کرد و بر اساس قانون آزادی اطلاعات علنی شده است. این سند نخستین بار در 1981 منتشر شد اما بخش اعظم آن حذف شده بود و شامل کل بخش سوم آن تحت عنوان «اقدام پنهان» بود؛ بخشی که خود کودتا را تشریح می‌کرد و بخش اعظم گزارش در خفا باقی ماند اما این نسخه جدید برای اولین بار به طور رسمی واقعیت مشارکت این آژانس ( آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا – سیا -) در این کودتا را علنی می‌کند. در این سند آمده است: این کودتای نظامی که مصدق و کابینه جبهه ملی او را برانداخت تحت هدایت سیا به عنوان یک اقدام سیاست خارجی آمریکا انجام گرفت. این سند می‌افزاید که خطر رها کردن ایران «در اختیار تهاجم اتحاد جماهیر شوروی»، «ایالات متحده را به... برنامه ریزی و اجرای (عملیات) تی پی آژاکس واداشت.» تی پی آژاکس اسم رمز سیا برای توطئه سرنگونی مصدق بود که متکی بر یاران محلی در تمام مراحل اجرای آن بود. این عملیات شامل چند گام بود: استفاده از تبلیغات منفی برای تضعیف سیاسی مصدق، واداشتن شاه به همکاری، رشوه دادن به اعضای پارلمان، سازماندهی نیروهای امنیتی و راه‌اندازی تظاهرات‌های عمومی. تلاش مقدماتی در واقع با شکست روبه‌رو شد اما بعد از تلاش زیاد، نیروهای کودتا کنار هم جمع شدند و برای دومین بار در تاریخ 19 اوت (28 مرداد) تلاش کردند. این‌که چرا سیا در نهایت تصمیم گرفت که نقش خود را در این جریان بپذیرد به اندازه دلایلی که این مدت طولانی آن را مخفی کرده بود، نامشخص است. عاملان سیا و بریتانیا مدت‌های طولانی کتاب‌ها و مقالاتی درباره این عملیات نوشتند که برجسته‌ترین آن‌ها متعلق به کرمیت روزولت بود که به عنوان رییس سیا بر این کودتا نظارت داشت. پژوهشگران کتاب‌های بیشتری در این‌باره نوشتند، از جمله چند کتابی که در همین سال‌های اخیر منتشر شد. به علاوه دو رییس‌جمهور آمریکا (کلینتون و اوباما) علنا به نقش آمریکا در این کودتا اذعان کردند. اما مسوولین طبقه‌بندی اسناد در دولت آمریکا به ویژه در جامعه اطلاعاتی اغلب دیدگاهی متفاوت درباره این مسایل دارند. آن‌ها نگرانند که افشای «منابع و روش‌ها» حتی برای عملیات‌هایی که چندین دهه قبل رخ داده است و شامل روش‌های قدیمی نظیر تبلیغات منفی است ممکن است به رقیب کمک کند. آن‌ها اصرار دارند که بین آن‌چه به طور غیررسمی همه از آن مطلع می‌شوند (مثلا از طریق درز اطلاعات) و آن‌چه دولت رسما به آن اذعان می‌کند تفاوت وجود دارد. به نظر می‌رسد که آن اذعان‌های رسمی روسای جمهور درباره دخالت آمریکا به حساب نیامده است. در نهایت این‌که روابط خوب با متحدین به ویژه در عرصه اطلاعاتی حفظ شود، از اولویت برخوردار است. سوابق انگلیس از چند سال قبل نشان می‌دهد که وزارت امور خارجه این کشور ( و احتمالا ام.آی.6 که به برنامه‌ریزی و اجرای این کودتا کمک کرد) بیمناک این موضوع بوده که درباره مشارکتش هیچ‌گونه حرف رسمی زده نشود. از نظر ناظران بیرونی این ترفند با توجه به این که ایرانی‌ها مدت‌هاست نقش لندن را مفروض می‌دانند، مضحک است. این واقعیت که سیا اکنون تصمیم گرفته مسیرش را تغییر دهد چیزی است که باید از آن استقبال کرد. می‌توان امیدوار بود که این کار به تصمیمات مشابهی برای شفاف‌سازی موضوعاتی تاریخی منجر شود که هنوز هم حایز اهمیت هستند.

روایت چگونگی کودتای 28 مرداد برای نوجوانان

«ملاقات در جنگل بلوط» عنوان اثری است از جواد افهمی که وی در این اثر کودتای 28مرداد 1332 را برای نوجوانان در قالب یک رمان بازگو کرده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، افهمی در گفت‌وگو با سایت خبری ناشر این اثر (سوره مهر) اظهار داشت: این کتاب به سفارش دفتر کودک و نوجوان حوزه هنری است که طبق این پروژه قرار بود رویدادهای تاریخی برای این گروه سنی به تحریر دربیاید و من کودتای 28 مرداد را برای نگارش برگزیدم. این نویسنده ادامه داد: برای تحقیق در نگارش این رمان از آثار پژوهشی نویسندگانی چون عبدالله شهبازی و ضیا موحد و... بهره برده‌ام. نویسنده «سوران سرد» درباره جذب نوجوانان به مطالعه درباره یک رویداد تاریخی اظهار داشت: از آن‌جایی که کودتای 28 مرداد جنبه‌های ظریفی و جذابی برای رمان دارد من سعی داشتم جنبه‌های روایی و رمان گونه اثر را برای نگارش مد نظر داشته باشم تا اثر از یک نگارش تاریخی خشک برای نوجوانان به دور باشد. وی درباره استقبال مخاطبان از رمان تاریخی خاطر نشان کرد: ما در رمان، در تمام زمینه‌ها خصوصا رمان‌های تاریخی کمبود داریم و به نظر من تولید یک رمان قوی تاریخی که موارد روایی و تکنیک‌های رمان در آن لحاظ شده باشد قطعا با استقبال مخاطبان روبه‌رو خواهد شد. جواد افهمی پیش از این هم درباره اثرش گفته است: در اين كتاب مبناي روایت، پيش درآمد و پيامدهاي كودتاست كه ريشه‌هاي آن تا ملي شدن صنعت نفت هم دنبال مي‌شود. قهرمان داستان شخصي به نام شاپور ريپورتر از اعضاي شبكه جاسوسي انگليس است. وي اصالتي ايراني دارد و تحصيل كرده كشور انگليس است كه به عنوان عضو سفارت این کشور پله‌هاي پيشرفت را طي مي‌كند و به درجه تيمساري در ايران دست پيدا مي‌كند. زندگي وي داراي فراز و فرود‌هاي بسياري است. «ملاقات در جنگل بلوط» از سوي انتشارات سوره مهر منتشر مي‌شود.

«خاطرات قوام‌السلطنه» منتشر شد

«خاطرات قوام‌السلطنه» درباره‌ چگونگی تأسیس فرقه‌ دموکرات آذربایجان به کوشش غلامحسین میرزاصالح منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، این نویسنده و پژوهشگر تاریخ درباره کتاب «خاطرات قوام‌السلطنه» به خبرگزاری دانشجویان ایران گفت: این کتاب شامل خاطرات احمد قوام (۱۲۵۲-۱۳۳۴) ملقب به قوام‌السلطنه در دوره دوم و سوم نخست‌وزیری اوست. در سال‌های دهه 1320 تا 1330 که ایران گرفتار حزب‌بازی،‌ توده‌بازی، از بین رفتن آدم‌ها و شخصیت‌ها و شعارهای مختلف است، قوام‌السلطنه خاطرات خود را نوشته است که من این نوشته‌ها را به واسطه‌ یکی از دوستان به دست آوردم و در قالب این کتاب تدوین و منتشر کردم. میرزاصالح با بیان این‌که از دوره‌ای که خاطرات قوام به آن اختصاص دارد، منابع و مطالب جدی کمی وجود دارد، اظهار کرد: این خاطرات تنها سندی است که از دوره‌ قوام به جا مانده که به قلم خود قوام‌السلطنه است و تا به حال منتشر نشده بود، اما اخیرا توسط یکی از دوستانم که از بستگان قوام‌السلطنه است، به این خاطرات که به صورت دست‌نوشته نگهداری شده‌اند، دسترسی پیدا کردم. همچنین کتاب دارای مقدمه‌ مفصلی است که از سوی یکی از دوستان قوام‌السلطنه نوشته شده و توضیحات درباره‌ ماجرای حزب توده و حزب دموکرات آذربایجان است. او سپس به موضوعاتی که در این خاطرات آورده شده است، اشاره کرد و گفت: خاطرات بیش‌تر مربوط به ماجرای دموکرات‌های آذربایجان و صحبت‌هایی که قوام‌السلطنه با روس‌ها، نمایندگان مجلس، مذاکرات با استالین و نطق در حزب کمونیست داشته است، می‌شود. به طور کلی مطالبی که در این خاطرات مطرح می‌شود، مهم‌ترین اسناد این دوره است و در واقع از زمانی است که قوام فرمان مشروطیت را به خط خود نوشت تا زمانی که ماجرای تیرماه سال 31 پیش آمد و در بلوای این سال کنار رفت. این پژوهشگر در ادامه با بیان این‌که ‌ماجرای تأسیس حزب دموکرات مهم‌ترین واقعه سال‌های بین 1320 تا سال 1332 است، گفت: در این دوره مملکت عقب‌رفت می‌کند، تولید کاهش می‌یابد، بی‌کاری افزایش پیدا می‌کند و هیچ کار تولیدی و کار مهمی در آن اتفاق نمی‌افتد. کتاب «خاطرات قوام‌السلطنه» حدود 350 صفحه است که همراه با عکس‌های تا به حال منتشرنشده از زندگی خصوصی و فعالیت‌های سیاسی او از سوی انتشارات معین برای نخستین‌بار منتشر شده است.

تبیین نهضت میرزا کوچک‌‌خان جنگلی

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان گفت: می‌کوشیم تا قبل از برگزاری مراسم بزرگداشت میرزاکوچک خان در سال جاری، کتاب تبیین نهضت میرزا با اتکاء به اسناد به دست آمده منتشر شود. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی، علی اسماعیل‌پور روز شنبه (26 مرداد 1392) در جلسه شورای فرهنگ عمومی استان گیلان و با محوریت شخصیت میرزاکوچک خان جنگلی گفت: امسال در یازدهم آذرماه مراسم بزرگداشت میرزا کوچک خان برگزار می‌شود اما از مهرماه فراخوان برگزاری کنگره برای سال 93 صادر خواهد شد. وی اظهار کرد: بعد از انقلاب اسلامی درباره شخصیت میرزا کوچک خان کارهای متعددی با فراز و نشیب‌های بسیار انجام شده است. میرزا یک روحانی بوده که بر اساس آموزه‌های دینی، رهبری یک نهضت را به عهده داشته و بر همین اساس باید درصدد تبیین شخصیت میرزا به عنوان یک الگو برای نسل امروز و آینده بود. محمدحسین قربانی، نماینده مردم شهرستان آستانه اشرفیه و بندرکیاشهر در مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه گفت: مرکز ثقل بنیاد میرزاکوچک خان جنگلی باید در استان و نماد ماندگاری برای گیلان باشد. باید اعضای هیأت موسس بنیاد میرزا کوچک خان از اشخاص حقوقی تعیین شوند چراکه این بنیاد باید ماندگار باشد. حجت‌الاسلام جمال یاری، مدیرکل تبلیغات اسلامی گیلان نیز در این جلسه بیان کرد: متاسفانه شخصیت‌های برجسته استان مهجور مانده و درباره میرزاکوچک خان نیز با توجه به فرمایشات رهبری معظم انقلاب نباید در استان تنها به ساخت نماد کوچک جنگلی بسنده شود. باید مجموعه‌ای برای معرفی شخصیت‌های برجسته گیلان در ابعاد مختلف اختصاص یابد تا گردشگران با ورود به آن مجموعه و در فرصتی کوتاه با خلاصه ای از فرهنگ غنی استان آشنا شوند. سردار ابراهیم قائدرحمتی، فرمانده نیروی انتظامی استان گیلان نیز در این جلسه بیان کرد: حضور گردشگران در مرقد میرزا کوچک خان باید در همه زمینه‌ها مورد بررسی قرار گیرد. متاسفانه گردشگران برای حضور در آرامگاه میرزا با مشکلات متعددی روبه‌رو هستند که باید توسعه مکان یادشده مدنظر قرار گیرد. روز ۱۱ آذر ۱۳۰۰ هجری شمسی میرزا کوچک‌خان جنگلی پس از سال‌ها مبارزه علیه خیانت‌های قاجار و استبداد رضاخانی، به شهادت رسید. در تاریخچه مبارزات آزادیخواهانه مردم ایران‌، قیام میرزا کوچک خان جنگلی از جمله نهضت‌هایی است که با اندیشه اسلامی و ضداستعماری شکل گرفت.

بررسی کودتای 28 مرداد و پرونده رضا شاه در دو ویژه‌‌نامه

موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران ویژه‌‌نامه الکترونیکی شصتمین سال کودتای 28 مرداد 1332 را منتشر کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، در بخش مقالات این ویژه‌نامه عناوین: 110 روز بحرانی، بررسی اجمالی جنبش دانشجویی، 28 مرداد تا 16 آذر ۱۳۳۲/ اشرف پهلوی و کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲/ تحریکات و اقدامات اسدالله علم بر ضد دولت دکتر مصدق در آستانه کودتای 28 مرداد/ کودتای آمریکایی ـ انگلیسی 28 مرداد 1332(کودتای سیاه)/ حاتم‏بخشی کودتاگران/ کودتای 28 مرداد و بازگشت شاه به کشور/ نگاهی به تحولات کودتای 28 مرداد 1332 در اصفهان/ دولت زاهدی و کنسرسیوم نفتی دیده می‌شود. بخش رجال ویژه‌‌نامه الکترونیکی شصتمین سال کودتای 28 مرداد 1332 نوشتارهایی درباره سپهبد امیرحسین آزموده، ارتشبد نعمت‌الله نصیری، مصطفی مقدم، دکتر محمد مصدق، خلیل ملکی، آیت‌الله کاشانی، مظفر بقایی حسین فاطمی، آیزنهاور، شمس قنات آبادی، فضل الله زاهدی، اردشیر زاهدی، اسدالله رشیدیان، تیمسار سپهبد اسکندر آزموده و شعبان جعفری در بر دارد. در بخش تاریخ شفاهی این ویژه‌نامه هم عناوین ملی شدن صنعت نفت و آراء علما و مراجع؛ مصاحبه با استاد عبدالحسین حائری/ تفویض قدرت شاه به دکتر مصدق/ زمینه‏های شکل‏گیری و ابهامات کودتای 28 مرداد 1332/ از عیاری تا لمپنیسم! مصاحبه با آقای حسین شاه حسینی/ گفت‌وگو با مارک ج. گازیورسکی، کارشناس روابط خارجی آمریکا و ایران/ مصاحبه با نصرت الله خازنی، رئیس دفتر دکتر مصدق/ دوران نخست وزیری دکتر مصدق (نصرت الله خازنی) قرار دارد. نمایشگاه عکس و سند و گزیده‌ای از مطالب مجله بهارستان، بخش‌های دیگر ویژه‌‌نامه الکترونیکی شصتمین سال کودتای 28 مرداد 1332 است که در نشانی http://iichs.org/index.asp?id=922&doc_cat=12 در دسترس قرار دارد. موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران به تازگی علاوه بر انتشار ویژه‌‌نامه الکترونیکی «پرونده رضا شاه» در نشانی http://iichs.org/index.asp?id=1991&doc_cat=12 امکان تماشای فیلم مستند «پاسخ به تحریفات و دروغ‌های «مستند رضاشاه» را در نشانی http://iichs.org/index.asp?id=1990&doc_cat=12 فراهم کرده است.

روایت مبارزات شهید بهشتی در بیش از 1500 صفحه

«بهشتی از زبان بهشتی» عنوان کتابی است که در سه جلد، به خاطراتی از شهید آیت‌الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی و یادداشت‌هایی به قلم او درباره انقلاب اسلامی ایران و سیاست‌های اتخاذ شده متاثر از وقوع آن می‌پردازد. به‌ گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از خبرگزاری کتاب ایران، فرامرز شعاع حسینی که تحقیق و تدوین خاطرات و یادداشت‌ها شهید آیت‌الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی را از سال 1383 برعهده داشته‌ است، در نگارش «بهشتی از زبان بهشتی»، تالیفات و آثار به‌ جا مانده از این شهید و کتاب‌ها و نشریاتی را که درباره این شخصیت انقلابی و سیاسی تاریخ معاصر نگاشته شده، مورد مطالعه و پژوهش قرار داده است. مراجعه به کتابخانه و بازخوانی روزنامه‌های سال‌های 1357 تا 1361 برای مطالعه تمامی سخنرانی‌های شهید بهشتی هم از دیگر اقدامات پژوهشی وی در این عرصه بوده‌اند. شعاع‌حسینی در پیشگفتار با یادآوری این‌که «نوشتن خاطرات شخصیتی چون آیت‌الله بهشتی خاصه از زبان خودش که در میان ما نیست، بسیار دشوار است؛ بهخصوص آن‌که تمام نکته‌ها و خاطرات بایستی از زبان شهید گردآوری و تدوین می‌شد» به توضیح نحوه انجام پژوهش از زمان فیش‌برداری مطالب تا تنظیم آن در قالب کتاب پرداخته است. نویسنده در فرصت «مقدمه» شرح کوتاهی از زندگینامه شهید آیت‌الله دکتر بهشتی ارایه کرده است. این زندگینامه مختصر که در بر دارنده فعالیت‌های مبارزاتی، اجتماعی و سیاسی وی است، برخی اتهام‌ها و شایعه‌ها را که علیه شهید بهشتی ابراز شده بود نیز بیان می‌کند. وی در تحلیلی از واکنش شهید بهشتی نسبت به این شایعات می‌نویسد: «هر اندازه که تهمت‌ها، فشار‌های روحی و جنگ روانی علیه ایشان شدت می‌یافت، متانت و بردباری بهشتی آشکارتر می‌گردید و دوستداران او و انقلاب به گواه می‌دیدند که او به چیزی جز اسلام و انقلاب و مصالح آن نمی‌اندیشد، به طوری که خود را در این‌ راه فدا نمود.» تدوین‌گر کتاب که زندگینامه شهید بهشتی را از میان یادداشت‌های به‌جا مانده از او و آثاری درباره او به نگارش درآورده، تغییراتی را در متن این یادداشت‌ها لحاظ کرده است. برای نمونه برای توضیح و تکمیل متن با حذف کلماتی مانند «دیروز» و «امروز»، تاریخ دقیق آن روز را آورده است. در پایان برخی فصل‌ها هم بخشی با عنوان «پرسش و پاسخ» آمده است که به بعضی از موضوع‌های مهم آن فصل اشاره دارد. همچنین عنوان‌های متن کتاب از زبان شهید بهشتی نوشته شده‌اند تا زنده بودن این نقل قول‌ها بیشتر آشکار شوند. نخستین جلد «بهشتی از زبان بهشتی» که زندگینامه این مجتهد را از دوران کودکی تا تبعید امام خمینی(ره) در نوفل لوشاتو را در بر دارد، در شش فصل «فصل آشنایی»، «از درس حاج‌آقا روح‌الله تا قیام پانزده خرداد 1342»، «آلمان؛ مسجد هامبورگ»، «فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی 1321- 1357»، «تبعید امام تا دیدار در نوفل‌لوشاتو» و «بازگشت به ایران؛ زندان اوین1349 تا 1357» گردآمده است. در بخشی از این کتاب با عنوان «تصویر من از شخصیت فکری، سیاسی و مذهبی دکتر شریعتی» می‌خوانیم: «آنچه درباره دکتر باید همیشه منصفانه داوری شود، نقش موثر او بود در بازگشت نسل جوان به خویشتن و اسلام خویشتن؛ اینکه این نسل بار دیگر هویت خودش را در اسلام باز یابد. کار‌ها و آثار دکتر در بازگشت نسل جوان به خویشتن اسلامی خویش بسیار موثر بود و بسیاری از گروه‌ها و قشر‌ها از مجرای گفته‌ها، نوشته‌ها و دیده‌های او موفق شدند که به خویشتن اسلامی خویش بازگردند.» دومین جلد این مجموعه در قالب دو فصل «انقلاب اسلامی؛ مسوولیت بزرگ» و «حزب جمهوری اسلامی؛ تشکل‌های سیاسی تثبیت نظام» فراهم آمده است. این جلد به سابقه فعالیت‌های دکتر بهشتی در اوج‌گیری و به‌ثمر رسیدن انقلاب اسلامی می‌پردازد و در ضمن آن، به نظرات وی درباره پیشامد‌های پیش و پس از وقوع انقلاب اسلامی اشاره شده است. موضوع‌هایی مانند «پیدایش شورای انقلاب و روحانیت مبارز»، «خط مشی سیاسی آقای بازرگان»، «ارائه گزارش بازدید از مناطق جنگی به محضر امام»، «فواید کوتاه‌مدت و بلند‌مدت اشغال لانه جاسوسی» و «چرا من آقای رجایی را برای نخست‌وزیری مناسب دیدم» در دومین جلد کتاب خواندنی شده‌اند. در بخشی از «فواید کوتاه‌مدت و بلند‌مدت اشغال لانه جاسوسی» می‌خوانیم: «اشغال لانه جاسوسی جلوگیری از خروج ماموران جاسوس آمریکایی که بر طبق اسناد موجود از مرز وظایف دیپلماتیک خیلی تجاوز کرده‌اند، نقطه عطفی بود در انقلاب اسلامی ما. بدین معنی که ضرورت این انقلاب ایجاد می‌کرد ملت بپاخاسته ما دشمن اصلی‌اش را پیش از هر چیز دیگر مورد هدف قرار دهد...» جلد سوم «بهشتی از زبان بهشتی» با این جمله از شهید که «انقلاب خیلی حساس است؛ این چیزی را که به شما گفتم قرص نگه‌دارید.» آغاز می‌شود و دو فصل پایانی دهم و یازدهم این مجموعه را در بر دارد. فصل دهم این مجلد به ویژگی‌های نظام سیاسی در جمهوری اسلامی ایران پرداخته است و نویسنده از زبان شهید بهشتی به موضوع‌هایی مانند «در انقلاب اسلامی صاحبان اصلی حکومت مردم هستند»، «راه‌های نظارت بر مردم، نقش شورا‌ها در نظام جمهوری اسلامی ایران»، «انتخاب‌شوندگان باید دارای اعتقاد و ساخت قوی مکتبی باشند» و «طرح‌های اقتصادی پیش‌بینی شده در قانون اساسی» می‌پردازد. شعاع حسینی می‌کوشد در فصل پایانی با عنوان «پاسخی به سکوت» به اتهام‌ها، شایعه‌ها و انتقاد‌هایی که به عملکرد و شخصیت دکتر بهشتی وارد شده بود، از زبان خود او پاسخ گوید. «من تحمل شنیدن انتقاد را دارم» نخستین بخش این فصل است که در بندی از آن می‌خوانیم: «... اگر عیبی در کار ما هست بگویید. یعنی می‌سازم با این جریحه‌دار شدن احساس[را]. اگر بخواهیم تکامل پیدا کنیم باید ساخت. اگر ما نتوانیم در داخل خودمان صریحا از هم انتقاد کنیم کارمان پیش نمی‌رود. انتقاد و صراحت لازم نیست با خشونت و با آهنگ‌های تلخ همراه باشد، می‌تواند شیرین باشد...» «در هیچ مذاکره‌ و گفت‌و گویی با آمریکا شرکت نکردم»، «شایعه پیرامون محل زندگی من»، «شایعه تماس قره‌باغی با شورای انقلاب» و «در اداره انقلاب باید با نمایندگان دشمن هم صحبت کرد» از دیگر مبحث‌های مطرح شده در جلد سوم کتابند. نگارنده از 91 عنوان کتاب و 13 عنوان نشریه برای تالیف این سه‌جلد بهره برده و بیش از نیمی از جلد سوم «بهشتی از زبان بهشتی» را به ارایه اسناد، ضمائم و تصاویری درباره فعالیت‌های سیاسی و انقلابی شهید بهشتی اختصاص داده است. مجموعه سه‌ جلدی «بهشتی از زبان بهشتی» در جلد‌های نخست با 479، دوم با 563 و سوم با 504 صفحه و در قطع رقعی از سوی انتشارات شرکت تعاونی کارآفرینان فرهنگ و هنر به بهای 480 هزار ریال منتشر شده است.

«دگردیسی مواضع 28 مرداد نویسان» بررسی می‌شود

نشست تخصصی کودتای 28 مرداد و تحولات حافظه تاریخی ایرانیان در کتابخانه ملی برگزار می‌شود. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، نشستی تخصصی از سلسله نشست‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی با موضوع کودتای 28 مرداد در روز دوشنبه 28 مرداد 1392 در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار می‌شود. روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران خبر داد، این نشست به همت پژوهشکده اسناد سازمان و به مناسبت شصتمین سالگرد وقوع کودتای 28 مرداد سال 1332 برگزار می‌شود و دکتر اسحق صلاحی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی در آن به سخنرانی می‌پردازد. همچنین دکتر داریوش رحمانیان، استاد دانشگاه تهران با موضوع «کودتای 28 مرداد و تحولات حافظه تاریخی ایرانیان» سخنرانی می‌کند و در آن به ابعاد و چگونگی وقوع این کودتا از منظر تاریخی می‌پردازد. سخنرانی مجید تفرشی، پژوهشگر تاریخ معاصر و متخصص سند پژوهی نیز با موضوع «دگردیسی مواضع 28 مرداد نویسان» از دیگر برنامه‌های این نشست است. علاقه مندان می توانند به منظور شرکت در نشست فوق، دوشنبه 28 مرداد از ساعت 10 به کتابخانه ملی واقع در بزرگراه حقاني (غرب به شرق)، بلوار کتابخانه ملی، ساختمان کتابخانه ملی، سالن همایش‌ها مراجعه نمایند.

رونمایی از کتاب «پیر پیشگام» در دیدار با راوی خاطرات

رئیس حوزه هنری آذربایجان غربی با همراهی چند نفر از کارکنان و هنرمندان حوزه هنری استان با حضور در منزل حاج حمید فاسونیه‌چی، ضمن تقدیم کتاب خاطرات وی، با این مبارز پیشگام انقلاب اسلامی در ارومیه دیدار کرد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت خبری حوزه هنری آذربایجان غربی، علیرضا نوروزی در این دیدار با اشاره به آثار منتشر شده از مبارزان و پیشگامان انقلاب اسلامی و ثبت وقایع نهضت امام خمینی(ره)، کتاب خاطرات فاسونیه‌چی که با عنوان «پیر پیشگام» از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده را نقطه عطفی در ثبت رویدادهای سال‌های پیروزی انقلاب اسلامی در منطقه ارومیه عنوان کرد. نوروزی افزود: کتاب خاطرات حاج حمید فاسونیه‌چی که با زحمات آقای مصطفی قلیزاده علیار در دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری استان آذربایجان غربی تولید شده، یکی از نخستین تلاش‌ها در این زمینه است، در حالی که منطقه آذربایجان، به خصوص شهر ارومیه در سال‌های آخر رژیم پهلوی آبستن حوادث زیادی بوده و تاثیر رشادت‌ها و دلاوری‌های مردم در پیروزی انقلاب در این منطقه را می‌توان در این خاطرات دید. این مقام مسئول ادامه داد: متاسفانه تا به امروز اقدام اساسی در نگارش و ثبت خاطرات انقلاب اسلامی در ارومیه انجام نگرفته است و گردآوری خاطرات حاج حمید فاسونیه‌چی یکی از نخستین اقدامات صورت گرفته در این زمینه توسط حوزه هنری آذربایجان غربی است. حمید فاسونیه‌چی از نخستین فعالان و مبارزان انقلاب اسلامی در ارومیه است که در کنار حجت‌الاسلام والمسلمین حسنی، امام جمعه ارومیه نقش فعالی را در روند شکل گیری انقلاب در ارومیه و استان آذربایجان غربی داشت. رضا قليزاده عليار، نویسنده كتاب «پير پيشگام» پیش از این درباره این اثر گفت: حاج حميد فاسونيه‌چي از نخستين فعالان انقلابي و مذهبي در اروميه و استان آذربايجان غربي و خرم‌آباد در استان لرستان بوده که در لباس يک ژاندارم مسلمان و متدين، در جريان ضد رژيم پهلوي حرکت کرد. او پدر شهيد، پدر بزرگ شهيد و برادر شهيد هم هست و بخشي از خاطرات وي به هشت سال دفاع‌مقدس مربوط می‌شود. وی توضیح داد: خاطرات اين مبارز هشتاد ساله به گونه‌اي روند شکل‌گيري انقلاب اسلامي در اروميه و مبارزات نيروهاي مسلمان و انقلابي اين شهر را بيان مي‌كنند. در كتاب «پير پيشگام» خاطرات بكري وجود دارد كه جريان مبارزات را به تصوير مي‌كشد. این نویسنده خاطرات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس ادامه داد: كتاب «پير پيشگام» حاصل 25 ساعت مصاحبه با حميد فاسونيه‌چي است.

انتشار خاطراتی درباره اولین شهید انقلاب در قزوین

شهید کریم قفلی، اولین شهید انقلاب اسلامی در شهر قزوین نام گرفته است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، سایت صدای قزوین، شهید کریم قفلی را به عنوان اولین شهید انقلاب اسلامی در شهر قزوین معرفی کرد. وی در ۲۲ مرداد ماه سال ۱۳۵۷ با زبان روزه و به ضرب گلوله نیروهای رژیم شاه به شهادت رسید. کریم قفلی، متولد 19 شهریور ماه 1340 هجری خورشیدی، فرزند حاج غلامرضا قفلی و او فرزند حاج علی اکبر قفلی، از بزرگان بازار چوب و معتمدین شهر تهران بوده است. مادر شهید، مرحومه تاج الملوک عزیزی، فرزند حاج شیخ ابوالقاسم عزیزی، از معتمدین بزرگ بازار قزوین بوده است. محل زندگی کریم قفلی در تهران، دروازه شمیران، خیابان نامجو (گرگان)، کوچه کیوان و در قزوین، خیابان سپه، کوچه حلاجان و کوچه‌ای که اکنون شهید کریم قفلی نام دارد، بود. او در خیابان دارایی شهر قزوین به شهادت رسید. از دوستان نزدیک شهید می‌توان از حجت‌الاسلام سید محمد حسین ابوترابی فرد، فرزند آیت‌الله حاج سید عباس ابوترابی فرد نام برد که خاطراتی از زبان او به رشته تحریر درآمده و به زودی منتشر خواهد شد. به تازگی و در نشانی اینترنتی karimghofli.blogfa.com وبلاگی به یاد شهید کریم قفلی، اولین شهید انقلاب اسلامی در شهر قزوین، ایجاد شده است.

بررسی تاثیر انقلاب اسلامی بر ادبیات ایران

اسماعیل بختیاری عنوان پایان نامه خود در مقطع کارشناسی ارشد را «تاثیر انقلاب اسلامی بر ادبیات ایران با تکیه بر جغرافیای مشهد» انتخاب کرده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، این پژوهشگر درباره انگیزه‌اش از انتخاب این موضوع به خبرگزاری برنا توضیح داد: در دهه‌های پیشین و به طور مشخص در دهه‌های 60 و 70، جریانات ادبی به مدد شکل‌گیری حوزه هنری در مشهد تقویت شد و در پی آن، شاعران تاثیر گذاری پدید آمدند که با ارائه مجموعه شعرهای خود توانستند تا حدود زیادی در پررنگ کردن شعر انقلاب نقش داشته باشند. وی اضافه کرد: یکی از دلایلی که مرا بر آن داشت تا چنین موضوعی را مورد بررسی قرار دهم این بود که متوجه شدم شکل تاریخ ادبیات نویسی ما در طول سال‌های گذشته دستخوش تغییرات زیادی شده است و ضرورت دارد از زاویه‌ای دیگر به این حیطه نگاه شود. بختیاری با اشاره به این که تاکنون به آن شکلی که باید بررسی‌های جامعی درحیطه بررسی شعر انقلاب انجام نشده است، گفت: مغفول ماندن نقاط قوت شعر بعد از پیروزی انقلاب طی این سه دهه در حالی صورت گرفته است که می‌توان از دل این وادی، نکات ارزنده‌ای را استخراج کرد و درباره غنا وپختگی شعر بعد ازانقلاب آثاری بسیاری تالیف کرد. وی افزود: پدیده انقلاب درهرکشوری صرف نظر از ایجاد تحول درحوزه‌های سیاسی و اقتصادی، بر مقوله فرهنگ نیز تاثیرات عمیقی می‌گذارد. چندان که بروز انقلاب در کشورهایی چون فرانسه یا روسیه منجر به پدید آمدن آثار شاخصی دراین کشورها شده است. بختیاری درادامه خاطرنشان کرد: درپایان نامه خود کوشیده‌ام زوایای پنهان و همین طور فرازهای درخشان شعر بعد از پیروزی انقلاب را مورد واکاوی قرار دهم. درعین حال، قصد داشته‌ام مباحثی را در این حیطه انتخاب کنم که کمتر پیش ازاین مورد بررسی واقع شده‌اند. تمام هدفم دراین زمینه این است که اطلاعات تازه‌تری دراین حیطه ارائه دهم که از تکرار وکلیشه به دور باشد. وی با بیان اینکه بعد از پیروزی انقلاب نظریه‌ها درحیطه شعر انقلاب تثبیت شده نبوده است، گفت: تصور می‌کنم شعر بعد از پیروزی انقلاب در مقایسه با ادبیات داستانی عملکرد قوی‌تری داشته است. اهمیت شعر بعد از پیروزی انقلاب تا اندازه‌ای است که حتی ترانه را نیز زیر سایه خود قرار می‌دهد. وی تاکید کرد: اگربخواهیم کارنامه شعر انقلاب را درطول سه دهه گذشته تا امروز مورد بررسی قرار دهیم نمی‌توانیم چهره‌های درخشان این عرصه چون زنده یاد قیصر امین پور، سید حسن حسینی، کاظم کاظمی، علی معلم دامغانی، مرتضی امیری اسفندقه و... را نادیده بگیریم. این شاعران با ارائه مجموعه شعرهای تاثیرگذار در این سه دهه به تقویت زیربنای شعر انقلاب کمک کردند. اسماعیل بختیاری درپایان تاکید کرد: به نظر می‌رسد در حوزه شعر انقلاب از تاریخ شفاهی غافل شده‌ایم و یافته‌ها دراین زمینه بیش از آن که علمی باشد بر تحقیقات میدانی و تجربیات شخصی پژوهشگران مبتنی بوده است. درواقع، در جریان بررسی شعر انقلاب کمتر به کیفیت تاثیرگذاری انقلاب بر روبنای فرهنگی توجه شده است. ضمن اینکه از تئوری‌های غیر بومی برای تبین شعر انقلاب به آن شکلی که باید استفاده نشده است.

«خاطراتی از خاندان پهلوی» به چاپ جدید رسید

کتاب «خاطراتی از خاندان پهلوی (همراه با گوشه‌‌ای از زندگی شاهان و حاکمان ایران)» با اصلاحات و اضافه کردن بحث ساواک، جشن هنر شیراز و خاطرات شکنجه شدگان به کوشش اسدالله محمدی‌نیا، از سوی انتشارات «سبط اکبر (ع)» منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، نسخه قبلی این کتاب تا پاییز ۱۳۸۷ به چهار نوبت چاپ رسید و در آن، نويسنده به منظور نشان دادن فساد و ظلم پادشاهان، به ويژه دودمان پهلوي، گزيده‌هايي از كتاب‌هاي تاريخي و خاطرات دوران پهلوي را كه خاندان يا وابستگان به دربار در سال‌هاي اخير نوشته‌اند، بازگو كرده است. كتاب از دو بخش تشكيل شده بود. بخش اول مطالبي درباره اخلاق و خصلت پادشاهان و خلفاي ظالم، در طول تاريخ و بخش دوم حاوي مطالبي درباره عصر پهلوي كه در 10 فصل با اين عناوين تدوين شده بود: 1ـ رضا قلدر، 2ـ محمدرضا شاه، 3ـ روابط نا مشروع شاه، 4ـ گوشه اي از درآمد نفت و ثروت شاه، 5ـ اثرات و تعريف و چاپلوسي اطرافيان شاه، 6ـ فرح پهلوي، 7ـ اشرف پهلوي، 8ـ شمس پهلوي، 9ـ هويدا، 10ـ اطرافيان و چاپلوسان شاه. در بخش سوم هم گوشه‌هايي از زندگي و صفات اميرالمومنين علي (ع)، امام خميني (ره) و رهبر معظم انقلاب درج شده بود. اکنون خبرگزاری فارس اطلاع داده که چاپ جدید کتاب «خاطراتی از خاندان پهلوی (همراه با گوشه‌‌ای از زندگی شاهان و حاکمان ایران)» دارای هفده فصل نظیر «اخلاق و خصلت پادشاهان»، «نگاهی به پادشاهان و خلفاء ظالم در تاریخ»، «خاندان پهلوی، رضا قُلدر»، «محمدرضا شاه»، «روابط نامشروع شاه»، «گوشه‌ای از درآمد و ثروت شاه»، «اثرات تعریف و چاپلوسی اطرافیان شاه»، «فرح پهلوی»، «اشرف پهلوی»، «شمس پهلوی»، «ثروت اطرافیان شاه»، «جشن هنر شیراز»، «خاطراتی از مردان مجاهد در بند ساواک»، «خاطراتی از زنان در بند ساواک» و «خاطراتی از اولیاء خدا» شده است. در بخشی از این کتاب درباره «هدف از تأسیس جشن هنر شیراز» آمده است: پیشینه این جشن به اسفند سال 1345 می‌رسد. چنان چه در اسناد وزارت دربار آمده است، دفتردار فرح طی نامه‌ای به اسدالله علم وزیر وقت دربار شاهنشاهی چنین آورده است که: «حسب الامر مبارک علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران، کمیسیون جشن هنر در ساعت 5 بعداز ظهر روز یکشنبه چهاردهم اسفند ماه 1345 در کاخ صاحب قرانیه در پیشگاه مبارک‌شان تشکیل خواهد شد. مقرر فرمودند: مراتب را به اطلاع جنابعالی برسانم که در ساعت معین تشریف‌فرما شوند. پیشکار علیا حضرت فرح پهلوی شهبانوی ایران، فض‌اله نبیل». این جشن که به اصطلاح با پوشش ایجاد نزدیکی فرهنگی بین ایران و سایر کشورها پی‌ریزی شده بود، در واقع در صدد استحاله فرهنگی ایران اسلامی و بازگشت به ارتجاع جاهلی مدرن غرب بود و بخش عظیمی از دستگاه اجرایی حکومت را به خود مشغول نمود، چنان چه در اولین لیست هیات امنای این جشن در سال 1346 آمده است: «هیات امناء به ریاست عالیه علیا حضرت شهبانو و عضویت 31 نفر تشکیل می‌گردد: 1: والاگهر شهرام پهلوی‌نیا 2: آقای نخست وزیر 3: وزیر دربار شاهنشاهی 4: وزیر امور خارجه 5: وزیر فرهنگ و هنر 6: وزیر اطلاعات 7: وزیر اقتصاد 8: رئیس هیات مدیره و مدیر عامل شرکت ملی نفت 9: مدیر عامل سازمان برنامه و بودجه 10: رئیس سازمان اطلاعات و امنیت کشور 11: استاندار فارس 12: سرپرست سازمان جلب سیاحان 13: رئیس دانشگاه پهلوی شیراز 14: رئیس کتابخانه پهلوی 15: فرمانده ارتش سوم 16: دبیرکل انجمن روابط فرهنگی بین‌المللی 17: سرپرست تلویزیون ملی ایران 18: رئیس دانشکده هنرهای زیبای کشور 19: آقای دکتر مهدی بوشهری 20: آقای معینیان 21: آقای دکتر فریدون هویدا 22: آقای فؤاد روحانی (وزیر آب و برق) 23: سرکار خانم منیر وکیلی 24: آقای پروفسور پوپ 25: سرکار خانم خجسته‌نیا 26: آقای فرخ غفاری 27: سرکار خانم علم 28: آقای سیدمحمدتقی مصطفوی 29: آقای بیژن صفاری 30: آقای حسین دهلوی 31: آقای مهندس رضا قطبی». همان طور که در لیست مذکور مشاهده می‌شود، نخست وزیر وقت، 7 وزیر و 7 رئیس سازمان، استاندار و شهردار و خلاصه رئیس خانه فرهنگ در پاریس (مهدی بوشهری) و رئیس دفتر دربار شاهنشاهی (آقای معینیان) آورده شده است که همگی در اختیار سازمان جشن هنر بودند و اوامر ریاست هیات امناء یعنی فرح پهلوی را اجرا می‌نموده‌اند. چنان چه در اسناد وزارت دربار آمده است: «به ضمیمه اعضای هیات امنای سازمان جشن هنر شیراز که به موجب ماده (7) اساسنامه، هیات مدیره و مدیرعامل سازمان جشن هنر را انتخاب و برای تصویب به حضور علیا حضرت شهبانوی ایران پیشنهاد خواهد کرد، فرستاده می‌شود. چهار نفر اول مقامات رسمی هستند. خواهشمند است برای انتخاب ده نفر از هجده نفر پیشنهادی، راهنمایی‌ها و منویات علیاحضرت شهبانوی ایران را اعلام فرمایید. وزیر فرهنگ و هنر، مهرداد پهلبد». در بخشی از این کتاب درباره «37 سال سلطنت محمدرضا پهلوی از نظر مادر فرح» می‌خوانیم: «فریده دیبا بعد از آن همه ظلم و جنایت خاندان پهلوی بعد از مرگ شاه و پایان روزگار به ظاهر عزت و شروع ایام غم و غصه و عذاب قبر و قیامت‌اش می‌گوید: «به عقیده من خوشبختی 37 سال سلطنت محمدرضا به آن چند روز اقامت در بیمارستان نظامی پایگاه آمریکایی «لک لند» در تگزاس نمی‌ارزید! تمام ناز و تنعم دوران سلطنت پهلوی برای خانواده ما به ایام کوتاه در به دری در پاناما نمی‌ارزید، که طی آن یک نظامی کریه المنظر (نوریه گا) به دخترم فرح جسارت کند! من هنوز هم متوجه نشده‌ام که به راستی در انقلاب ایران چه اتفاق روی داد و چه شد که محمدرضا شاه از اوج عظمت به حضیض ذلت افتاد، فقط این را می‌دانم که اگر یک بار دیگر زندگیم تجدید شود، حاضرم دخترم را به یک کارگر و یا کارمند ساده بدهم اما نگذارم زن شاه مملکت شود.» انتشارات «سبط اکبر (ع)‌ کتاب «خاطراتی از خاندان پهلوی» نوشته اسدالله محمدی‌نیا را در 752 صفحه و با قیمت 25000 تومان منتشر و روانه بازار کتاب کرده است.

جشنواره تئاتر فجر «سپیده‌دم» را می‌بیند

نمایشنامه «سپیده‌دم» با محوریت انقلاب اسلامی ایران برای اجرا در سی‌ودومین جشنواره تئاتر فجر ارایه شده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، کوروش زارعی، کارگردان و بازیگر تئاتر کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم درباره جدیدترین فعالیت نمایشی خود گفت: نمایشنامه «سپیده‌دم» به نویسندگی سیدحسین فدایی‌حسین را برای حضور در سی‌ودومین جشنواره تئاتر فجر به دبیرخانه ارسال کرده‌ایم وامیدوار هستیم مورد قبول قرار گیرد. وی تصریح کرد: این نمایشنامه با محوریت انقلاب اسلامی به نگارش درآمده است و اتفاقات آن در سال 57 رخ می‌دهد. ما آماده هستیم تا پس از پذیرش متن، تمرینات را برای آفرینش این اثر نمایشی آغاز کنیم. نمایشنامه «سپیده‌دم» پیش از این در نتایج ارزیابی متون در بخش چشم انداز سی امین جشنواره بین المللی تئاتر فجر برگزیده شده است. این نمایشنامه به همت دفتر مطالعات فرهنگ و ادب پایداری حوزه هنری استان قم در زمستان 1390چاپ و منتشر و در دهه فجر همین سال رونمایی شد.

تدوین تاریخ انقلاب اسلامی در بیرجند

یک نویسنده و محقق از اتمام کار تدوین کتاب «انقلاب اسلامی در بیرجند» تا پایان امسال و انتشار آن توسط دفتر تاریخ شفاهی حوزه هنری خبر داد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، احمد اسداللهی‌گازار به خبرگزاری ایکنا گفت: تاکنون آثاری در زمینه تاریخ انقلاب اسلامی در استان‌های مختلف کشور تدوین و منتشر شده است و همکارانی در این راستا قلم زده‌اند، اما به نظرم آمد با توجه به اینکه بیش از سه دهه از پیروزی انقلاب اسلامی می‌گذرد، در زمینه این رخداد عظیم در شهرستان بیرجند، کار چندانی صورت نگرفته است و باید یک اثر پژوهشی کامل به نگارش درآید. وی افزود: اگر از جریان‌های مختلفی که در راستای پیروزی انقلاب اسلامی در شهرهای تهران، قم و مشهد انجام شده بگذریم، شهرستان بیرجند موقعیت خاصی داشته و یک شهر دو حکومتی محسوب می‌شد؛ چرا که امام خمینی(ره) هم در جریان سال 42، مقام معظم رهبری را به عنوان مبارز و برای تبلیغ، بازگویی و افشای مواردی که در مدرسه فیضیه قم اتفاق افتاده بود، به همراه تعدادی از این افراد به شهرهای مختلف گسیل کردند و مقام معظم رهبری در این راستا به بیرجند رفتند. اسداللهی‌گازار ادامه داد: از خاطراتی که از ایشان در این زمینه وجود دارد و دوستانی که با آنها مصاحبه کردم، مطرح شده است که امام(ره) به مقام معظم رهبری می‌فرمایند که ایشان به بیرجند که شهری دو حکومتی است بروند. وضعیت آن شهر با شهرهای دیگر متفاوت بود؛ چرا که این شهر از سویی زیر سایه سنگین رژیم پهلوی و از سوی دیگر زیر سایه دودمان عَلَم بود. وی در ادامه اظهار کرد: احساس می‌کردم که ورود به این قضیه می‌تواند ادای دینی باشد و از سوی دیگر، موقعیت سیاسی که شهر بیرجند در زمان قبل از پیروزی انقلاب اسلامی داشت، مرا برای ورود به این حوزه تشویق کرد. این محقق با اشاره به شیوه نگارش این اثر بیان کرد: بخشی از این اثر مربوط به مصاحبه‌هایی است که با 60 ـ 70 نفر از مبارزان دوران انقلاب انجام شده و بخشی نیز کار پژوهشی و تحقیق میدانی است؛ همچنین از منابع زیادی در این راستا بهره گرفته شده است. بخشی از مطالب به دست آمده درباره آنچه ثبت و ضبط شده، است و یک بحث آن تاریخی بوده که با سوابق حکامی که آنجا حاکم بودند ارتباط می‌یابد و موقعیت آنجا را تشریح می‌کند. وی در پاسخ به این سؤال که مصاحبه با مبارزان مربوط به چه تاریخ و دوره‌ای از انقلاب اسلامی است، اظهار کرد: این افراد چند دسته بودند. عده‌ای از مبارزان سال‌های 42 بوده و در بطن قضیه حضور داشتند یا کسانی که از شهرهای دیگر به بیرجند رفته بودند و در سال‌های 42 و 43 در این شهر حضور داشتند و گروه سوم مبارزانی بودند که بعد از رحلت آیت‌الله بروجردی سر برمی‌آورند و در مقابل اسدالله عَلَم که پایگاهی در این شهر داشت می‌ایستادند. اسداللهی گازار در ادامه گفت: افرادی که با آنها مصاحبه شده است، تعدادی از مبارزان سال‌های 42 به بعد، سال‌های 55 و 56 و یک بخش هم مبارزان از مهرماه 57 تا پیروزی انقلاب هستند که با آنها مصاحبه‌هایی صورت گرفته است. به سراغ همه آنها رفتیم، اما آنچه که از بُعد پژوهشی و منابعی که به دست آوردیم حائز اهمیت است، این است که نزدیک به 130 منبع در نگارش این اثر مورد استفاده قرار گرفته است. وی از پایان تدوین کار این کتاب تا پایان امسال خبر داد و گفت: کار تدوین این کتاب از اواسط دی‌ماه سال 91 آغاز شد، ولی وقفه‌ای در بین کار به وجود آمد؛ چرا که نظر دفتر تاریخ شفاهی بر این بود که تاریخ انقلاب اسلامی در آن منطقه مدون باشد و سال‌های 42 تا پیروزی انقلاب مورد نظر قرار گیرد. اما من از زمان گذشته و دوران مشروطه و کشف حجاب و سایر وقایعی که بوده و خوانین و حکامی در آنجا بودند، آغاز کرده‌ام و در واقع می‌توان گفت کتاب «تاریخ انقلاب اسلامی در بیرجند» حوادث از مشروطه تا پیروزی انقلاب اسلامی در این شهر را مورد بررسی قرار داده است. این نویسنده با اشاره به پرداختن به وقایع روز 28 مرداد در شهرستان بیرجند بیان کرد: در سال 32 و به دلیل اینکه عَلَم بیرجندی بود، یک سری اتفاقاتی در این شهر رخ داده است و این طور نبود که فقط در تهران شاهد حوادثی بوده باشیم، بلکه در شهرهای دیگر نظیر بیرجند نیز اتفاقاتی افتاده و این رخدادها انقلابی علیه اسدالله عَلَم، نخست‌وزیر حکومت پهلوی دوم بوده است.

انتشار گزیده‌ای از شعرهای ایام مبارزه با رژیم پهلوی

«خواب ارغوانی» مجموعه شعری از علی موسوی گرمارودی است که به زودی توسط انتشارات سوره مهر به چاپ سوم خواهد رسید. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، انتشارات سوره مهر خبر داد این مجموعه در قالب غزل، مثنوی، قطعه، چکامه، نیمایی و شعر سپید سروده شده است. شعرهای این مجموعه چنان که خود نویسنده در مقدمه به آن اشاره کرده است شامل 3 بخش می شود. بخش اول، گزیده‌ای از شعرهای پیش از انقلاب است که در ایام مبارزه با رژیم پهلوی (چه پیش از زندان ساواک و چه در زندان و چه در دوران شکل گیری انقلاب) سروده شده و اغلب از تاریخ سرایش پی به زمان آنها می‌توان برد. بخش دوم، شعرهای مربوط به شهداست. خواه شهدای دوران شکل گیری انقلاب یا شهدای بعد از انقلاب و خواه شهدای دفاع مقدس یا شهدای محراب و امثال آنها. بخش سوم و آخر هم شعرهایی است که به دفاع مقدس مستقیم‌تر پرداخته‌اند. شعرهای این مجموعه براساس نوع قالب تنظیم یافته تا از نوعی نظم برخوردار باشد. یعنی همه شعرهای آزاد، در یک جا و همه نیمایی‌ها در یک جا و ... خلاصه اینکه شعرهای هر قالب در بخش خود آورده شده است. پاره‌ای از عنوان‌های این سروده‌ها عبارت‌اند از: باغ رنگ؛ تیرنگ پرطلایی گل بیشه‌‌های نور؛ دشت شهیدان؛ غزه؛ گروه ابوذر؛ جانباز؛ میهن؛ یاد یاران؛ شهیدان لاله باغ بهشتند؛ ای وطن؛ ای صبح صدق؛ گوشواره عرش؛ باران اخم؛ خیال‌های قطبی؛ میرزا کوچک جنگلی؛ مردی که آهن از نفسش نرم می‌شد. در مجموعه «خواب ارغوانی» و چند بیتی در سوگ شهید باقر اسدی گرمارودی چنین است: بهار، دیگر از آن گونه‌ای که دانی نیست/ ز روی سبز، خطی شادمان که خوانی نیست/ کجایی ای گل خورشید باغسار وطن/ که بی تو، طرف چمن جای زندگانی نیست/ بجز تو با کفن سرخ و سینه سوزان/ شقایقی به چمن رسته ارغوانی نیست...

روایت «بوی برف» از وقایع دوران پهلوی اول

رمان «بوی برف» نوشته شهلا شهابیان به‌ زودی از سوی نشر ققنوس منتشر می‌شود. این داستان با تاثیر از وقایع تاریخی اشغال رشت از سوی ارتش روس نوشته شده است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، شهابیان به خبرگزاری کتاب ایران گفت: پس از گذشت سه سال، بالاخره ویرایش نهایی رمان 200 صفحه‌ایم با عنوان «بوی برف» به پایان رسیده و اکنون آن ‌را برای چاپ به نشر ققنوس سپرده‌ام. وی درباره موضوع رمانش عنوان کرد: در این رمان به سرگذشت سه نسل از یک خانواده که در دوره حضور متفقین در ایران و اشغال گیلان از سوی ارتش روس زندگی می‌کردند، پرداخته شده است. شهابیان با بیان این‌که فضای داستان حال‌وهوای بومی استان گیلان را دارد، افزود: شخصیت‌های داستان با بسیاری از موضوعات انسانی مانند مرگ، عشق، نفرت و ترس درگیرند و این شخصیت‌ها به طریق مختلف موضوعات اجتماعی زمان خود را بیان می‌کنند. نویسنده رمان «بوی برف» گفت: این رمان به هیچ وجه مستند نیست و بلکه برداشت ذهنی نویسنده از وقایع تاریخی رخ داده در زمان حکومت پهلوی اول است. از شهلا شهابیان مجموعه داستانی با عنوان «به یک چیز خوب فکر کن» در سال 89 منتشر شده است.

ساخت فیلم مستندی درباره قیام‌ عشایر

مصطفی محمدقاسمی از قیام عشایر جنوب و مستندی که در این باره در دست ساخت دارد گفت. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، خبرگزاری فارس به نقل از این مستندساز خبر داد، این مستند به قیام‌های بین سال‌های 1341 تا 1342 در جنوب کشور می‌پردازد که در آن افرادی چون «سیاه پور» و «شهبازی» به شهادت رسیده‌اند. قیامی که تنها جایی است که رژیم پهلوی در آن از بمباران علیه مردم خود استفاده کرده است. به گفته محمدقاسمی، با وجود سخنان مقام معظم رهبری درباره این قیام‌ها هیچ کار خاصی درباره آنها در عرصه هنر صورت نگرفته است. وی همچنین به این نکات اشاره کرد که نقش امام خمینی(ره) در این قیام‌ مقارن با قیام 15 خرداد 1342 مهم است اما قیام 15 خرداد به تهران و ورامین و قم محدود شده است. دوم این که همه محلی‌ها در مناطق قیام عشایر جنوب از ریز جزئیات این اتفاق آگاه هستند و سوم این که در دوران پهلوی این رژیم با نگاه خودش 2 فیلم سینمایی در این باره ساخته است.

نقد تئوری‏های آبراهامیان و فورن درباره انقلاب اسلامی

کتاب «بررسی و نقد تئوری‏های انقلاب اسلامی ایران: تئوری یرواند آبراهامیان و جان فورن» به عنوان نخستین اثر از مجموعه‌ «تئوری‏های انقلاب» به قلم عبدالرسول یعقوبی و ابوذر مظاهری، از سوی دفتر نشر معارف و معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی قم منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از منابع خبری، انقلاب اسلامی ایران با توجه به این که از انقلاب‏های بزرگ معاصر به شمار می‏آید، مورد توجه و تحلیل بسیاری از نظریه‏ پردازان و پژوهشگران واقع شده است. از جمله این نظریه ‏پردازان که سعی در تحلیل انقلاب اسلامی داشتند می‏توان به یرواند آبراهامیان و جان فورن اشاره کرد. آبراهامیان در کتاب معروف خود «ایران بین دو انقلاب» با تئوری «سیاست توسعه نامتوازن» به تبیین انقلاب اسلامی ایران پرداخته است. اما بخش اصلی تئوری جان فورن درباره انقلاب اسلامی ایران را می‏توان در کتاب «مقاومت شکننده» پیگیری کرد که از نظر وی، علاوه بر عوامل ساختاری باید به عوامل فرهنگی، اجتماعی و… توجه کرد. از این رو وی با مجموعه‏ای از تئوری‏ها به تحلیل انقلاب اسلامی می‏پردازد. کتاب «بررسی و نقد تئوری‏های انقلاب اسلامی ایران: تئوری یرواند آبراهامیان و جان فورن» در بخش اول و ذیل عنوان «نظریه‏پردازی بر انقلاب، سازمان‏دهی و ایدئولوژی انقلاب» در سه فصل به بررسی و نقد تئوری یرواند آبراهامیان می‏پردازد. بخش دوم با عنوان «کاوشی در روش و الگوی نظری، الگوی نظری در تطبیق با تاریخ تحولات و نقد و ارزیابی این نظریه» و در سه فصل به بررسی و نقد تئوری جان فورن اختصاص دارد. نویسندگان کتاب، آشفتگی در نظریه‏ پردازی، استفاده از ابزارهای مفهومی شرق‏شناسانه و تقلیل‏گرایی در ایدئولوژی، سازماندهی و رهبری انقلاب را از جمله نقاط ضعف نظریه آبراهامیان برمی‏شمارند و پیش‏فرض‏های نادرست، سطح پایین تحلیل و تقلیل حقیقتِ انقلاب اسلامی را نیز از جمله ضعف‏ها و کاستی‏های نظریه جان فورن بیان می‏کنند. چاپ اول کتاب «بررسی و نقد تئوری‏های انقلاب اسلامی ایران: تئوری یرواند آبراهامیان و جان فورن» در ۲۰۰ صفحه قطع رقعی، با تیراژ ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۴۶۰۰ تومان به جامعه علمی و دانشگاهی کشور عرضه شده است.

خاطرات سیاسی آیت‌الله شفیعی کتاب شد

کتاب «سیری در زندگی علمی و خاطرات سیاسی آیت‌الله سیدعلی شفیعی» به چاپ خواهد رسید. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، خبرگزاری مهر خبر داد که کتاب «سیری در زندگی علمی و خاطرات سیاسی آیت‌الله سید علی شفیعی» از سوی انتشارات نیلوفران به چاپ می‌رسد. شخصیت مورد نظر این کتاب، هم‌اکنون و بعد از آیت‌الله موسوی جزایری، دومین شخصیت روحانی در استان خوزستان است. این کتاب به همت حمید طرفی گردآوری و تدوین شده و در قالب دو جلد به چاپ خواهد رسید. جلد اول این کتاب از مقطع تولد آیت‌الله شفیعی تا زمان آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را شامل می‌شود. در حال حاضر آیت‌الله شفیعی مشغول مطالعه و اصلاح نسخه نهایی جلد اول کتاب است تا پس از اعمال این اصلاحات روی کتاب، این اثر ظرف روزهای آتی وارد بازار نشر شود. آیت‌الله حاج سیدعلی شفیعی در دزفول متولد شد و تحصيلات علوم دينی را طی 20 سال در اهواز و نجف گذراند. وی در مبارزات سال‌های پیش از انقلاب به رهبری امام خمینی (ره) نقش زیادی داشته و تاکنون در سه دوره مجلس خبرگان رهبری نماینده استان خوزستان بوده است. آیت‌الله شفیعی بالغ بر 30 عنوان کتاب به زبان‌های فارسی و عربی تالیف کرده و درباره فعّاليّت‌هاى سياسى و انقلابى خود در قبل از انقلاب اسلامى نوشته است: « در دوران جوانى كه طلبه بودم، مدير يكى از جرايد محلّى اهواز به مناسبت روز «هفده دى» و كشف حجاب، مقاله‌اى عليه روحانيّت و حجاب زنان در روزنامه فرياد خوزستان نوشت كه موجى از خشم را در ميان جامعه روحانيّت اهواز برانگيخت. من هم جزوه‌اى عليه وى نوشتم به نام «حقوق و حدود زن از نظر اسلام». اين مقاله به مرحله اوّليّه چاپ هم رسيده بود؛ ولى متأسّفانه با ايجاد مانع از چاپ و نشرش جلوگيرى به عمل آمد. در دوران تصويب لوايح شش گانه شاه و ملت در كنار مردم مسلمان اهواز برنامه‌هاى ارشادى و توجيهى عليه لوايح ياد شده و انقلاب به اصطلاح سفيد شاه و ملت و تمدن بزرگ، داشتم كه احياناً با بعضى از مشكلات هم در اين راه مواجه شدم. در حادثه اصلى پانزدهم خرداد 1342 در نجف اشرف بودم كه با شنيدن خبر دستگيرى امام قدّس سرّه و مسائل ايران به همراه گروهى از طلّاب ايرانى و به سرپرستى مرحوم شيخ نصر‌اللّه خلخالى و مرحوم آيت‌اللّه شهيد سيّد اسد‌اللّه مدنى قدّس سرّه قيام نموده و با مراجعه به منازل مراجع عظام وقت (شاهرودى، خوئى و حكيم) به مقابله عليه افكار و اعمال رژيم طاغوت پرداختيم و اين آغاز جدّى كار مبارزه محسوب مى‌گرديد. چنان كه در سفرهايى كه به ايران مى‌آمدم و برمى‌گشتم، حامل پيام‌ها و مسائل و مطالب مبارزه ميان ايران و عراق بودم، از اين رو، تحت نظر قرار گرفته و مجبور بودم برخى از اوقات به صورت مخفيانه ميان ايران و عراق تردّد نمايم. در دورانى كه به تفسير قرآن مشغول بودم، منزل بنده مركز تجمّع و نيز اختفاى برخى از مبارزان بود كه به منظور رفع خطر در منزل ما پنهان مى‌شدند. در اثر تداوم مبارزه، افشاگرى و ارتباط با جوانان چند بار به شهربانى و ساواك وقت كشانده شدم كه پس از ساعاتى آزاد مى‌گرديم. برنامه ريزى با جوانان و بازاريان مبارز، به فعّاليّت واداشتن روحانيّت اهواز، تشكيل جلسات جامعه روحانيّت، تحرير و تنظيم اعلاميه عليه رژيم، سخنرانى‌هاى مستمر تند بر ضدّ رژيم، از جمله فعّاليّت‌هاى تبليغى و انقلابى من محسوب مى‌گرديد. شركت فعّال در برگزارى مراسم عبّاسيّه اهواز در دهه عاشورا كه منتهى به تحصن علماى اهواز به مدت سه روز شد و منجر به رگبار بستن اطراف عبّاسيّه شد. هم چنين شركت در مراسم دانشجويان در حادثه تحصن در بيمارستان امام خمينى اهواز و حمله رژيم به آن و پرتاب گازهاى اشك آور، از ديگر فعّاليّت‌هاى اين جانب است. سخنرانى تاريخى در حسينيّه اعظم اهواز به مناسبت چهلم شهداى شيراز و جهرم كه مجلسى به يادماندنى بوده است و رژيم شاه، حسينيّه اعظم و مردم و علما را از هوا و زمين به رگبار بست و رهبرى و تمشيت امور راهپيمايى‌هاى عظيم (با كمك ديگر برادران) عليه رژيم سلطنت و ايادى آن در هر مناسبت (هم دوش با ديگر شهرهاى كشور) نيز از كارهاى ديگرم بود كه انجام مى‌دادم. دو بار از طرف رژيم شاه محكوم به اعدام شدم كه خداوند نقشه‌هاى آنان را خنثى كرد.» (منبع: http://www.khobreganrahbari.com/modules.php?name=Content&pa=showpage&pid=105)

شرح نگاه نشریه «توفیق» به مجلس دوره پهلوی دوم

مقالات سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس تحت عنوان «نگاهی به ساختار و کارکرد مجلس شورای ملی: دوره‌های سیزدهم تا شانزدهم» منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، علی ططری، مدیر مرکز اسناد کتابخانه مجلس و تدوین‌کننده اثر، در پیشگفتار کتاب نوشته است: «شناخت ویژگی‌های این نهاد نوپای دموکراتیک در ایران و بررسی ساختار و کارکرد آن، امری است که تاکنون مورد کم‌توجّهی واقع شده بود. هنوز بسیاری از ابهامات و پرسش‌ها در باب چیستی وظایف مجلس، شناسایی کارکرد آن و درک شرایط سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مربوط بدان از طریق بررسی عملکرد نهاد مجلس در امر مصوّبات، خود امری است که بی‌پاسخ و معطّل مانده است. البته در بسیاری از حوزه‌های تاریخی، مورّخ متخصّص‌، چنان و چندان که باید پرورش نیافته و این معضل به‌ویژه در حوزة قوة مقنّنه و تاریخ مجلس صدق می‌کند. از این رو، در طی چند سال اخیر، کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به عنوان بازوی فرهنگیِ قوّة مقنّنه و تنها آرشیو پارلمانی ایران ـ که رسالت سیاست‌گذاری در امر پژوهش و تحقیق درباره تاریخ قانون‌گذاری در ایران را نیز بر عهده گرفته است ـ سعی داشته ضمن رعایت اولویّت، شفا‌ف‌سازی و اشاعه اطلاعات و مدارک تاریخیِ مورد نیاز مورّخین، به اقدامات عملی در این حوزه دست یازد. تربیت نیروهای مستعد، انتشار مجلاّت تخصّصی، انعقاد قراردادهای پژوهشی، حمایت از برخی تألیفات و تحقیقات مرتبط، برگزاری دوره‌های آموزشی و نشست‌های تخصّصی، ازجمله مهم‌ترین این اقدامات بوده است. در این خصوص، سه نشست تخصصی تاریخ مجلس، با موضوع کلّی بررسی ادوار مجلس از ابتدا تا پایان دوره شانزدهم و متعاقب آن، چاپ و انتشار صد‌ها مقاله علمی درباره ساختار و کارکرد مجلس شورای ملّی، امری مهم بود که برای نخستین بار انجام پذیرفت.» این مجموعه مقالات در پیِ فراخوان دبیرخانه سومین نشست تخصّصی تاریخ مجلس تدوین شد و شامل این عناوین است: گزارشی از سومین نشست تخصّصی تاریخ مجلس (26 اردیبهشت 1391)/ سارا ناطقیان‌فر مجلس شانزدهم شورای ملّی و ملّی شدن صنعت نفت/ نعمت احمدی‌نسب، یونس صادقی کالبدشکافی تقابل فراکسیون‌های حزب توده و منفردین در دوره چهاردهم مجلس/ علی اخضری، زهرا حسین هاشمی، مینا معینی نشریه توفیق و مجالس دوره پهلوی دوم (با تکیه بر مجالس سیزدهم تا شانزدهم شورای ملّی)/ حبیب بابایی عملکرد مجالس پانزدهم و شانزدهم در قبال قرارداد گس ـ ‌گلشائیان/ علی باقری‌دولت‌آبادی نمایندگان مشروطه‌خواه: مقایسه آماری نمایندگان مجلس شورای ملّی در دوره‌های چهاردهم تا هفدهم با دوره‌های پیش و پس از آن/ روح‌اله0 بهرامی، محمد گودرزی نقدینگی و سیاست‌های پولی مجلس پانزدهم/ علی‌اکبر تشکّری، علی‌اصغر چاهیان بازتاب بحران نان در مجلس سیزدهم/ مریم ثقفی مجلس شورای ملّی و بحران سیاسی ـ اجتماعی کردستان (نمونه مورد مطالعه: مجالس چهاردهم و پانزدهم)/ علی‌اکبر جعفری، الهام شفیعی‌علویجه مجلس سیزدهم و چرخش فکری نمایندگان (بررسی تغییر موضع نمایندگان مجلس نسبت به رضاشاه پهلوی)/ سجاد جمشیدیان تقابل دولت ایران با شرکت نفت ایران و انگلیس از قرارداد 1933 تا ملّی شدن صنعت نفت در ایران (با تأکید بر نقش مجلس شورای ملّی)/ محمد حسن‌نیا فراکسیون اقلّیت در دوره پانزدهم مجلس شورای ملّی و طرح تغییر قانون اساسی/ یونس خداپرست نقش‌مایه‌های چندگانه مجلس شورای ملّی دوره چهاردهم در بحران آذربایجان/ محسن خلیلی بررسی رابطه مجلس چهاردهم و پهلوی دوم/ مهدی داور بررسی اسنادیِ نقش نیروهای مذهبی در انتخابات دوره‌های سیزدهم تا شانزدهم مجلس شورای ملّی/ رحیم روحبخش پیشینه سیاسی اردشیر آوانسیان (نماینده ارامنه در مجلس چهاردهم) و نقش وی در اوج‌گیری غائلة آذربایجان/ حسین سلیمی سقوط «قانون‌گذار» و ناتوانی «نهاد» قانون‌گذاری در ایران (1320ـ 1332هـ.ش.)/ علیرضا سمیعی اصفهانی، مصطفی رضایی حسین آبادی مجلس شورای ملّی و حاکمیّت ایران بر بحرین/ مریم شاه‌حسینی مجلس سیزدهم و مسئله عقد پیمان اتّحاد سه‌جانبه/ نصرالله صالحی شورش افسران خراسان و رابطه آن‌ها با حزب توده در دوره چهاردهم مجلس شورای ملّی/ محمدحسین علیزاده، مسعود خاتمی شوروی و بحران نفت شمال در مجلس چهاردهم/ علیرضا علی‌صوفی مجلس پانزدهم و پایان فعّالیت بانک شاهنشاهی در ایران/ محمّد قربانیان بررسی تطبیقی قانون انتخابات مصوّب مجلس با طرح‌های پیشنهادی اصلاح قانون انتخابات در دهۀ بیست/ رؤیا کارگران فعالیت‌های سیاسی مصطفی مصباح‌زاده نماینده بندرعباس در ادوار پانزدهم و شانزدهم مجلس/ لیلا کاوه‌چلچه، عزّت طهماسبی­فر جایگاه علوم انسانی در مذاکرات و مصوّبات مجلس شورای ملّی (دوره‌های پانزدهم و شانزدهم)/ مریم کمالی سوء استفاده سیاسی نمایندگان وابسته به دربار در مجلس سیزدهم ازجریان بلوای نان سال 1321هـ.ش./ عبدالکریم مشایخی، فروغ بحرینی کمیسیون نفت و مجلس شانزدهم/ زینب ناصری لیراوی مجلس شورای ملّی و بازسازی نیروی دریایی بعد از حملة متّفقین به ایران (1330- 1320هـ.ش.)/ فاطمه نجفی رویکرد مجلس شانزدهم در باب اصلاحات ارضی/ نورالدین نعمتی سومین نشست تخصصی تاریخ مجلس سه شنبه 26 اردیبهشت ماه سال 91 در ساختمان مشروطه کتابخانه مجلس برگزار شد.

آغاز انتشار کتاب گویای «شرح اسم»

انتشار کتاب گویای «شرح اسم: زندگینامه آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای (1357- 1318)» در رادیو اینترنتی ایران صدا آغاز شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، در صفحه مربوط به این اثر در رادیو اینترنتی ایران صدا آمده است: «کتاب «شرح اسم»، شرحی است بر زندگی آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای، از تبار و تولد تا سال‌های کودکی و نوجوانی و کارنامه‌ای است مختصر از آغازین کنش‌های سیاسی اجتماعی ایشان تا پیروزی انقلاب اسلامی. قطع نظر از نقش و موقعیت استثنایی ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی، بی تردید آیت‌الله خامنه‌ای یکی از عالمان تأثیرگذار در تبیین و ترویج اندیشه سیاسی اسلام و برآمدن انقلاب اسلامی ایران است. در نخستین بخش از کتاب گویای «شرح اسم» با خاندان آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای آشنا خواهید شد: فصل اول، نیای پدری، آیت‌الله سید حسین خامنه‌ای (در 00:01:28 از صدای کل)، فصل دوم، نیای مادری؛ آیت الله سید هاشم نجف‌آبادی ( در 00:06:35 از صدای کل)، فصل سوم، پدر؛ آیت‌الله سید جواد خامنه‌ای (در 00:12:31 از صدای کل)، فصل چهارم، مادر؛ بانو خدیجه میردامادی (در 00:35:45 از صدای کل)» کتاب گویای «شرح اسم: زندگینامه آیت‌الله سید علی حسینی خامنه‌ای (1357- 1318)» در گروه اندیشه و معارف اسلامی رادیو اینترنتی ایران صدا با گويندگی حسن خلقت دوست و تهیه‌کنندگی هدي مرادي تولید می‌شود و نخستین بخش آن در نشانی http://www.iranseda.ir/FullAudioBook/?g=1090822 در دسترس قرار دارد. آیین رونمایی از کتاب «شرح اسم» نوشته هدایت‌الله بهبودی که از سوی مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی منتشر شده، چهاردهم مرداد ماه 91 در تالار سوره حوزه هنری برگزار شد. اسناد ساواک، شهربانی و دادرسی ارتش شاه درباره دوران مبارزه و تبعید آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در این اثر گردآمده است. چاپ نخست کتاب با شمارگان 50 هزار نسخه عرضه و در نشانی http://www.sharheesm.ir امکان سفارش اینترنتی این اثر برای خرید ارایه شده است.

تحویل ۲۵ مجلد مجموعه «روزهای انقلاب» به ناشر

دبیر طرح «روزهای انقلاب» از اتمام نگارش و تحویل ۲۵ جلد مستند داستانی این مجموعه به ناشر (سوره مهر) خبر داد و گفت: با این مجموعه خلاء موجود در زمینه ادبیات مستند نوجوان تا حدود زیادی برطرف خواهد شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، مسعود امیرخانی، دبیر طرح «روزهای انقلاب» در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، با بیان اینکه این مجموعه به طور کامل نوشته شده و تحویل ناشر داده می‌شود، گفت: این مجموعه شامل 25 جلد داستان مستند برای نوجوانان است که با توجه به ظرفیت‌های موجود در حوزه انقلاب اسلامی و کمبود منابع مستند و خواندنی برای این گروه سنی نوشته شد. برای نوشته شدن این طرح با 25 نویسنده صحبت شد. وی ادامه داد: این کتاب‌ها از کودتای 28 مرداد در سال 1332 تا روز 22 بهمن 1357 را دربر دارند که برای هر روز مهم یک کتاب نوشته می‌شود. تمامی مجموعه تحویل ناشر داده شده است و احتمال دارد که به دلیل موضوع، همزمان با ایام دهه فجر منتشر شود. این طرح از سال 90 آغاز شد که حاصل آن انتشار 25 جلد اثر از نویسندگان مطرح حوزه کودک و نوجوان خواهد بود. امیرخانی این روز‌های مهم تاریخی را «کودتای 28 مرداد سال 1332»، «16 آذر سال 1332»، «تصویب و لغو لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی»، «اعلام انقلاب سفید»، «فاجعه هجوم به مدرسه فیضیه»، «دستگیری امام خمینی(ره) و قیام 15 خرداد سال 1342»، «سخنرانی امام خمینی(ره) علیه کاپیتولاسیون»، «تبعید امام (ره) به ترکیه و نجف»، «عکس‌العمل مردم پس از انتشار مقاله توهین‌آمیز درباره امام خمینی(ره) در 17 دی سال 1356»، «قیام خونین قم در 19 دی 1356»، «قیام مردم تبریز در چهلم فاجعه قم»، «قیام مردم یزد در 10 فروردین سال 1357»، «اعلام حکومت نظامی توسط دولت آموزگار در 25 مرداد سال 1357»، «فاجعه سینما رکس آبادان»، «فاجعه خونین جمعه سیاه»، «هجرت امام (ره) از نجف به پاریس»، «فاجعه مسجد کرمان در 24 مهر 1357»، «آزادی زندانیان سیاسی در 8 آبان سال 1357»، «حادثه 13 آبان 1357»،‌ «محرم سال 1357»، «بازگشت امام خمینی(ره) به ایران»، «بیعت نیروی هوایی با امام خمینی(ره)»، «روز پیروزی انقلاب اسلامی»، «فرار شاه» و حوادث مربوط به مبارزات و مرگ مشکوک چهره‌هایی مانند غلامرضا تختی عنوان کرد. وی یادآور شد: برای نگارش این آثار از نویسندگان باتجربه و نویسندگانی که کمتر شناخته شده‌اند، بهره گرفته‌ایم. معصومه سپهری، داوود امیریان، محمدرضا شرفی، هادی خورشاهیان، جواد افهمی و علی‌الله سلیمی نمونه‌‌ای از مؤلفان این مجموعه‌اند.

وقایع‌نگاری آتش‌سوزی سینما رکس آبادان

سایت دانشنامه نیوز آبادان، وقایع‌نگاری آتش‌سوزی سینما رکس آبادان را منتشر می‌کند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، انتشار وقایع‌نگاری آتش‌سوزی سینما رکس آبادان در سایت دانشنامه نیوز آبادان از 15 تیر ماه 1392 آغاز شده و تاکنون (20 مرداد) 15 بخش آن در این سایت منتشر شده است. سایت دانشنامه نیوز آبادان درباره این سلسله این مطلب یادآور شده: «فاجعه سینما رکس آبادان در تاریخ ۲۸ مرداد ۱۳۵۷ رخ داد. تمام مطالبی که در این خصوص منتشر می کنیم عینا در همان سال توسط نشریات رسمی کشور به ویژه روزنامه اطلاعات به دست آمده است و بنا به سیاست کاری این رسانه حتی المقدور سعی می‌کنیم تغییری در متون موجود ندهیم.» البته وقایع‌نگاری آتش‌سوزی سینما رکس آبادان تا بازتاب آن در سال‌های پس از حادثه هم ادامه پیدا کرده است. این سلسله مطلب در صفحه اخبار ویژه سایت دانشنامه نیوز آبادان به ترتیب تاریخ انتشار آرشیو می‌شود و نشانی سایت http://www.newsabadan.ir است. پیش از این اعلام شد که میثم برزا بنا دارد داستان آتش‌سوزی سینما رکس را در قالب کمیک متحرک تهیه کند. این فعال حوزه‌ پی‌نما (کمیک‌استریپ) گفت: بخشی از کار کمیک متحرک حادثه سینما رکس آبادان بناست توسط من تولید شود. این اثر بخشی از مجموعه‌ای 10 قسمتی خواهد بود و احتمالا توسط حوزه هنری حمایت می‌شود. پروين كاشاني‌زاده هم کتاب «راز‌هاي ماندگار يك نيم‌روز سوخته» را با استفاده از خاطرات شاهدان فاجعه آتش‌سوزي سينما ركس آبادان در سال 1357 نوشته تا در قالب یکی از کتاب‌های مجموعه «روز‌هاي انقلاب» توسط حوزه هنري منتشر شود. 28 مرداد سال 1357 در فاجعه آتش‏سوزي عمدي سينما رکس آبادان که از سوي عوامل رژيم پهلوی برای بدنام کردن انقلاب اسلامي مردم ايران به وقوع پيوست، حدود 400 نفر از تماشاگران در آتش سوختند.

بررسی سیاست‌های دنیوی‌ساز در دوره پهلوی اول

شماره 22 فصلنامه «رهیافت انقلاب اسلامی» با تاریخ انتشار بهار 1392 منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، این فصلنامه دارای رتبه علمی - پژوهشی در حوزه علوم انسانی هفت سال است که منتشر می‌شود و هم‌اکنون با صاحب امتیازی و مدیر مسئولی عبدالمطلب عبدالله، سردبیری جلال دهقانی فیروزآبادی و مدیریت اجرایی مهرداد آبرومندی اداره می‌شود و هیات تحریریه آن اصغر افتخاری، ابراهیم برزگر، حسن بشیر، ناصر جمالزاده، غلامرضا خواجه سروی، کاووس سیدامامی، حمیدرضا ملک‌محمدی، شجاع احمدوند و علی مرشدی‌زاد هستند. در تازه‌ترین شماره فصلنامه «رهیافت انقلاب اسلامی» مقالاتی مانند انقلاب اسلامی و بازخوانی رهیافت‌های اخلاق و سیاست در ایران معاصر، نوشته فرشاد شریعت و مهدی نادری، بررسی سیاست‌های دنیوی‌ساز در دوره پهلوی اول، اثر سیدجواد امام‌جمعه‌زاده و حمیدرضا اسماعیلی، ابزارها و شیوه‌های بسیج و اعتراض در جنبش مشروطه، نوشته علی مرشدی‌زاد و بابک احمدپور ترکمانی قرار گرفته است. شماره گذشته (21) فصلنامه با تاریخ انتشار زمستان 1391 هم مقالاتی مانند زمینه‌های مشترک ناکامی آمریکا در ممانعت از انقلاب اسلامی ایران و انقلاب مصر، نوشته محمدجواد هراتی و رضا سلیمانی، مقایسه مواضع سیاسی کریم سنجابی و شاپور بختیار در مواجهه با انقلاب اسلامی، اثر علیرضا ملایی‌توانی و حر میرزایی، مقایسه رهبری در انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامی ایران، نوشته علی کریمی و شراره نوروزی، بررسی تطبیقی تاثیر ساختار نظام بین‌الملل بر ملی شدن صنعت نفت و برنامه هسته‌ای ایران، اثر مرتضی باقیان زارچی و صفی‌الهث شاه قلعه و جعفر خاشع را در بر داشت.

گردآوری تاريخ شفاهی خرمشهر از دهه 1330 و ناگفته‌هاى مبارزات

براى نخستين بار تاريخ خرمشهر از زبان اقشار مختلف زنده ضبط مي‌شود و در مجموعه هزار صفحه‌اى همراه صدها تصوير به چاپ مي‌رسد. فيلم مستند خرمشهر نيز به روايت حادثه سازان در حال تهيه است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، سایت عصر ایران خبر داد، خاطرات ناگفته‌اى از شكل‌گيرى مبارزات سياسى و نهادهاى مدنى در دهه‌های 1340 و 1350 شمسى و نقش گروههاى اسلامى، قومى، ماركسيستى و روشنفكرى از جذابيت‌هاى اين مجموعه هستند. اين موضوع كه چرا سطح مبارزات و اگاهى دينى چه در بخش تشكيلاتى و چه در بخش احياگرى دينى ، خرمشهر را به طراز پايتخت مي‌رساند در متن مصاحبه ها پاسخ داده مي‌شود. همچنين موضوعاتى نظير دلايل رشد انجمن حجتيه و گستردگى فعاليت بهاييان و چگونگى تشكيل حزب الله و مبارزه مسلحانه و تاثير فضاى اقتصادى بر رشد سريع گروه‌هاى سياسى و روشنفكرى و نقش سخنرانى‌هاى داغ دكتر شريعتى ، فخراادين حجازى و مهندس بازرگان و سفرهاى ساليانه مبلغين مذهبى نظير آیت‌الله مكارم شيرازى، آیت‌الله على دوانى، مهندس مصحف و دهها سخنران ديگر از مباحث تاريخ شفاهى است كه تاكنون در سينه پيشكسوتان مكتوم مانده بود و اينك به شكل كتاب و فيلم مستند به بازار محصولات فرهنگى عرضه خواهد شد. احمد فروزنده كه تا پيش از اين در كسوت سردار سپاه پاسداران خدمت مي‌كرد، حالا بعد از بازنشستگى، قريب يك سال است مشغول تهيه تاريخ خرمشهر است. او متولد ١٣٣٥ آبادان است اما از نوجوانى به دليل بازنشستگى پدرش از شركت نفت آبادان به خرمشهر آمد. به همراه دوازده برادر و خواهر در شهر بندرى خرمشهر سكونت گزيد. در دبيرستان به تشكل‌هاى سياسى روى مى آورد. سالهاى 1349 تا ١٣٥٥ سالهاى پرالتهاب شهر كوچك خرمشهر است كه گروه‌هاى مختلف سياسى و مذهبى شكل مي‌گيرند؛ گروه‌هايى با تز مشى مسلحانه و سرنگونى رژيم شاه تا جريان‌هاى ملايم‌تر كه استراتژى فرهنگى را برگزيده بودند. ساواك در ضربات مختلف در طى اين سالها قريب پنجاه نفر را دستگير مي‌كند. او در نهايت در سال ١٣٥٥ در دانشسراى اهواز دستگير و قبل از پيروزى انقلاب آزاد مي‌شود. احمد فروزنده با پيروزى انقلاب اسلامى به عضويت سپاه پاسداران درآمد. تاريخ شفاهى خرمشهر به وقايع سرنوشت ساز از ١٣٣٢ تا تصرف خرمشهر در چهارم آبان ١٣٥٩ توسط ارتش صدام مي‌پردازد. بعد از گذران سالها و براى زنده نگهداشتن آن خاطرات، بسيارى از فعالان مذهبى و سياسى و رزمندگان در جلو دوربين مي‌نشينند و به بازخوانى نقش خود در حوادث خرمشهر مي‌پردازند. در پرسشى از احمد فروزنده از اين كه آيا مسئولين سياسى، نظامى و امنيتى رژيم شاه يا گروه‌هايى نظير بهاييان و ماركسيستها و قوم گرايان مورد استفاده قرار خواهند گرفت يا خير گفت: تعدادى از فرماندهان شهربانى و ژاندارمرى و گذرنامه و پادگان دژ را به دليل ادامه ارتباط آنها با انقلاب اسلامى و جنگ كه در دسترسمان بودند و هم رزم ما در جنگ تحميلى بودند را يافتيم. با آنها مصاحبه كرديم و خوشبختانه بيشترين اطلاعات آمارى را در مصاحبه هايشان ارائه دادند. آمارى از نيروها و پاسگاه‌ها و عمليات‌هايشان در مقابله با رژيم بعث عراق در سالهاى ١٣٤٩ تا ١٣٥٧؛ مهم‌تر آن كه نقشه‌هاى رژيم بعث را براى جذب جوانان ايرانى و خرابكارى در تاسيسات حياتى ايران تشريح كردند كه بسيار جذاب بود. مثلا مرزبانى خرمشهر در قبل از انقلاب كوششى گسترده در مقابله با جاسوسى رژيم بعث انجام مي‌داد كه گاه در تعارض با عمليات ساواك بود. مرزبانى علاقه داشت از عمق يك تا سه كيلومترى اخبار كسب كند اما ساواك به كسب اخبار از درون ارتش و دولت عراق علاقمند بود. نيروى دريايى به تحركات ناوچه‌هاى نيروى دريایى بصره حساس بود و پادگان دژ خرمشهر (نيروى زمينى) آرايش نظامى عراقيها در مرز خاكى را زير نظر گرفته بود. در خرمشهر شش ارگان بر روى عراق كار مي‌كردند كه بدون هماهنگى با يكديگر بودند. آنقدر حجم كار اطلاعاتى بر روى عراق بسيار بود كه بايد بگوييم به بى نظمى منجر شده بود. برخى منابع محلى كه فرصت طلب بودند به چند ارگان خبر مي‌دادند و پول مي‌ستاندند و به قول امروزيها ارتش و نيروى دريايى و شهربانى را سر كار مي‌گذاشتند . تنها ساواك بود كه با تقاطع اخبار، متوجه تشابه اخبار شد و بعد از اعزام يك گروه از ستاد ارتش و ساواك اين حدس تاييد شد و متخلفين مجازات شدند. يك مرز نشين باهوش و زيرك اما ماجراجو به نام جابر چينكو (چينكو : بلم ، قايق بسيار كوچك) كه قاچاقچى چاى به بصره بود توانسته بود درآمد مناسبى از فروش اخبار به شش ارگان نظامى امنيتى در خرمشهر به دست آورد. به هر ارگان بر حسب نيازش خبر مي‌فروخت واز اين راه وضع مالى‌اش بهبود يافته بود. كم كم در روستاى خيّن به قدرت محلى تبديل شد و هر شب يك افسر ايرانى از يك ارگان ميهمانش بود. به ناچار شيخ روستا هم احترام فراوانى به او مي‌كرد و رييس پاسگاه هم گاه گاهى از او مي‌خواست نزد افسران نظامى امنيتى تعريف و تمجيدش نمايد. جابر چينكو براى خودش كسى شده بود، هم در بصره احترام داشت هم خرمشهر. يك افسر جوان مستقر در ستاد مشترك تهران متوجه تشابه اخبار ارسالى شد و بعد از بررسى در سوابق اخبار ارسالى از خرمشهر نظر داد كه منبع قريب به دويست گزارش يك نفر است. بعد از گرفتن استعلام از نام اصلى منبع خبر، معلوم شد همه اين اخبار از سوى يك نفر بوده و آن كسى نبود جز يك بى سواد باهوش قاچاقچى به نام جابر چينكو. ساواك جابر چينكو را تنبيه و از فروش خبر ممنوع كرد اما به ساواك خرمشهر دستور داد او را كنترل و نگذارد تا قريب چهار ماه به عراق تردد كند. ساواك بعد از آن ماموريتى جديد به جابر چينكو داد. از جابر چينكو براى دادن اخبار فريب به استخبارات بصره استفاده كرد و او را روانه بصره كرد. همين جابر چينكو بعد از انقلاب دست به كار شد و اخبارى مختلط اعم از راست و دروغ را به ارگان‌هاى جديد التاسيس مي‌داد كه اتفاقا خيلى زود يك نيروى جوان سپاه خرمشهر آن را كشف كرد و چون در فضاى بعد از انقلاب تعداد داوطلبان به همكارى بسيار بودند او كنار گذاشته شد و تنها خاطرات خنده دارش باقى ماند. ارگانهايى كه بعد از انقلاب درباره عراق فعاليت مي‌كردند عبارت بودند از: نيروى دريايى منطقه سوم، سپاه، فرماندارى، شهربانى، مرزبانى ، پادگان دژ و ژاندارمرى. متاسفانه بسيارى از اسناد آنها نابود شده است اما خاطرات مهم در سينه‌ها مكتوم مانده‌اند كه اميد ميرود به تحرير درآيند وبخشى از تاريخ ايران از خطر نابودى نجات يابد. اسناد همه خاطرات نيستند. خاطرات و سنت شفاهى مكمل اسناد تارخى هستند. به طور مثال ما اسناد خرابكاري‌هاى گروه حطه - تجزيه طلب - را در اختيار داريم ولى آدمهايى كه خود در صحنه بودند را نداريم و لذا نمي‌توانيم روح و جان حوادث را به طور ملموس درك كنيم. اسناد فقط به ما زمان و مكان و طول حادثه و نحوه پشتيبانى را نشان مي‌دهند ولى قادر نيستند سيمايى شفاف و ملموس از فضاى حادثه را ارائه دهند حتى گاه انگيزه‌ها نيز دراسناد يافت نمي‌شود واز همه مهم‌تر فاقد نمايشگرى روابط انسانى هستند. از مسئولين ساواك كسى را در ايران نيافتيم كه در مصاحبه شركت كند و بد نيست اعلام شود چنانچه تمايلى به ضبط خاطراتشان از حوادث آن زمان دارند استقبال مي‌كنيم. ليست نيروهاى ماركسيست آن زمان را تهيه كرديم و در حال مكاتبه هستيم. از بهاييان بعيد است كسى حاضر به مصاحبه شود اما اگر حاضر باشند ولو به صورت تلفنى حاضريم خاطراتشان را ضبط نماييم. براى ضبط خاطرات ما هيچ مرزبندى با كسى نداريم و اين مهم را در عمل ثابت كرده‌ايم .درباره بهاييان هم حوادث جذابى وجود دارد. مبارزه دو گروه انجمن حجتيه و بهاييان داراى حوادثى جذاب هست كه حتى مي‌توانند مضامين نمايشى خوبى به حساب آيند. در يك نمونه به نفوذ انجمن حجتيه در بهاييت خرمشهر بايد اشاره كرد كه سير حوادث آن بسيار ماجراجويانه است. فرد مسلمانى كه بهايى شده بود توسط انجمن حجتيه دوباره مسلمان شده اما قرار بود آن را اعلام نكند تا بتواند در گروه مذكور رشد نمايد. او توانست چندين سال خود را بهايى نشان دهد و حتى به مدارج بالايى رسيد. به حدى كه خودش از ارتقاء رتبه‌اش در هراس بود. او به بسيارى از اماكن و مجالس مي‌رفت و سخنرانى مي‌كرد و آن قدر خوب حرف مي‌زد كه به شيراز و همدان و تهران دعوت مي‌شد. تنها وقتى انجمن حجتيه تصميم به افشاء آن زد كه مطمئن شد بسيارى از بهاييان كهنه كار به وحشت افتاده و از گسترش تبليغ در ميان مسلمانان عقب نشينى كنند. وقتى فرد مذكور اعلام مسلمانى كرد موجب انفعال و بهت بهاييت شد. آنها مجبور شدند سازمان خود را تغيير دهند و تبليغ خود بر روى برخى از تازه واردها را قطع نمايند. درباره سخنراني‌هاى مهندس بازرگان و آيت‌الله مكارم شيرازى هم وقايع جالبى از مسلمان شدن برخى ماترياليستها در خرمشهر وجود دارد. آن زمانها برخى از ماترياليستها به اصالت ماده معتقد بودند و خدا را منكر مي‌شدند. به علت آن كه معلم دبيرستان بودند و در تبعيد به سر مي‌بردند توانسته بودند جوانانى را جذب خود كنند. سخنرانى‌هاى مرحوم مهندس بازرگان و آيت‌الله مكارم و مهندس مصحف و شاه‌آبادى و جوانان پرشور نظير فواد كريمى و يونس محمدى نقش مهمى در برگشت اين تعداد مبلغين ماترياليسم به دامن اسلام داشت. وقتى گرايش به اسلام شديد شد نيروهاى جوان با انگيزه بيشترى به تبليغ دين پرداختند. نيروهاى قومى كه تحت آموزه‌هاى رژيم بعث آن زمان عراق (قبل از انقلاب) بودند عموما به طور ناشناس در ايران يا عراق زندگى مي‌كنند و مشكل ما پيدا كردن آنان است. آنان عموما اكنون به مرز هفتاد سالگى رسيده‌اند و قطعا از آنها هم دعوت خواهيم كرد. در پاسخ به اين پرسش كه شما دليل مقاومت سى و پنج روزه خرمشهر (در آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران) را چه مي‌دانيد؟ ايشان گفت: اتفاقا يكى از سوالات كليدى ما همين است و پاسخ به اين پرسش يكى از اهداف اين تاريخ شفاهى است. ما بعد از گرفتن خاطرات، چند سئوال كليدى نظير آنچه شما فرموديد از مصاحبه شوندگان مي‌پرسيم. گروه اول يا نسل اول كه سن شان بيشتر است نقش مطالعات مذهبى دهه‌های 1340 و 1350 را عنوان مي‌كنند. نسل اولي‌ها به تاثير مطالعات مذهبى و سپس سازماندهى سياسى اعتقاد دارند. ابتدا مبارزات سياسى در دبيرستانها و سپس در مساجد آغاز شد. گروه‌هاى مختلف مانند حزب‌الله و مفلحون و منصورون تشكيل شدند و قريب يكصد نفركادر مجرب تربيت شد و همين نسل توانست پيام انقلاب و مقاومت را به نوجوان‌ها انتقال دهد. گروه دوم يا نسل دوم بر عشق به شهر و محله (شور و هيجان) تاكيد مي‌ورزند. شايد نيمى از نسل دومى‌ها استدلال مي‌كنند كه ما در زمان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران هفده تا بيست ساله بوديم و چندان تحت تاثير مطالعات مذهبى دوران قبل از انقلاب مانند شما نبوديم، ما استخر مختلط مي‌ديديم و ساكسيفون مي‌زديم و اهل موسيقى بوديم و تقيد چندانى نداشتيم، اما سنتى بوديم. وقتى موج اول انقلاب شروع شد شور و هيجان انقلابى اسلامى پيدا كرديم و در تظاهرات شركت كرديم و در مساجد سازماندهى شديم. بعد از بهمن 1357 كه تجزيه طلبها به آشوبگرى روى آوردند در مبارزه با تجزيه طلبها همديگر را شناختيم و در هر محله يك گروه مقاومت در مساجد تشكيل داديم و زير نظر نسل اولى‌ها سازماندهى شديم. تعاليم سياسى مذهبى مي‌ديديم و اين هسته‌ها بنياد اصلى مقاومت هوشمندانه بود. يك سال بعد جنگ شد، روى غيرت و تعصب دفاع از وطن به دفاع برخاستيم و حالا هم مي‌بينيد اكثر ماها جانباز بالاى پنجاه در صد هستيم، پا و دست داده‌ايم يا شيميايى شده‌ايم و بعدها بود كه با خواندن كتاب‌هاى شهيد مطهرى به بينش عميق‌تر دست يافتيم. از احمد فروزنده پرسيديم اين پروژه چه زمانى پايان مي‌يابد، گفت: حداكثر تا يك سال مصاحبه‌ها و جمع‌آورى عكس و اسناد به پايان مي‌رسد. سپس نگارش و تدوين و استخراج موضوعات غير تكرارى شروع خواهد شد. اگر آن را شش ماه فرض كنيم اين پروژه تا يك سال ديگر به پايان مي‌رسد.

سرگذشت مادر شهید انقلاب در کتاب «اینجا آلونک ننه‌علی است»

سیاوش امیری، نویسنده کتاب «اینجا آلونک ننه علی است» اثرش را کتابی مرجع معرفی کرد و گفت: زندگی خانم‌ننه فتح‌اللهی‌ (ننه‌علی)، مادر شهید قربانعلی رخشانی مهماندوست قابلیت انجام پژوهش‌های معنوی را دارد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، سیاوش امیری به خبرگزاری کتاب ایران گفت: در کتابی با عنوان «اینجا آلونک ننه علی است» به ماجرای این آلونک از چرایی احداث تا زمان تخریبش پرداختم. این کتاب نگاه تحلیلی، پژوهشی و انتقادی به تخریب آلونک ننه‌علی (خانم‌ننه فتح‌اللهی‌مرشت، مادر شهید) دارد. این روزنامه‌نگار افزود: در توجیه تخریب این آلونک موارد بسیاری از سوی مقام‌های مسوول مطرح شده بود که در کتاب «اینجا آلونک ننه‌علی‌ است» کوشیده‌ام برای تمامی سوال‌ها و مشکلات احتمالی که وجود آلونک می‌توانست ایجاد کند، پاسخ روشنی ارایه کنم. وی در پاسخ به سوالی درباره اهمیت پرداختن به این موضوع، به ماجرای شهادت قربانعلی رخشانی مهماندوست، تنها پسر خانم‌ننه فتح‌اللهی‌مرشت پرداخت و گفت: وی در جریان مبارزه‌های پیش از انقلاب اسلامی، در هنگام حمل و پخش اعلامیه‌های امام خمینی(ره) در شهر اهواز شناسایی و از سوی ساواک (سازمان اطلاعات و امنیت کشور در زمان پهلوی) دستگیر شد. وی پس از تحمل شکنجه‌های بسیار به شهادت رسید و در قبرستان اهواز دفن شد. امیری افزود: مادر این شهید، پس از با خبر شدن از شهادت فرزندش عازم اهواز شد و برای یک سال در کنار مزار تنها فرزند پسرش بیتوته کرد. با پیروزی انقلاب اسلامی، این موضوع را به اطلاع امام خمینی(ره) رساندند و به دستور ایشان پیکر این شهید به تهران منتقل شد و این مادر شهید از سال1357 تا یک سال و نیم پیش از وفاتش در سال 1390، در بهشت زهرا(س) و بر مزار فرزندش، شبانه روز زندگی کرد. این روزنامه‌نگار با بیان این‌که آلونک ننه‌علی تنها سه‌ ساعت پس از درگذشتش ویران شد، ننه‌علی را از مادران شهیدی دانست که به ساده‌زیستی و قناعت شهرت داشت و افزود: آلونک وی نماد عشق، اعجاز و ایثار بود. آلونک ننه‌علی جایگاه تلاقی عالی‌ترین آموزه‌ها و معانی آزادگی بود زیرا وی نماد پایمردی، صبر و مقاومت و خستگی‌ناپذیر بود. احترام و ارادت یک ملت می‌توانست با حفظ این مکان کوچک درباره او صورت گیرد. بسیاری از رزمندگان از راه ملاقاتی که با این مادر شهید داشته‌اند و به توصیه‌های او مشتاق حضور در جبهه‌های دفاع مقدس می‌شدند. وی درباره نحوه نگارش کتابش گفت: این کتاب را در گفت‌‌وگو با دخترش، عالیه رخشانی و نوه‌هایش قاسم و ناهید ملک‌زاده نوشته‌ام. همچنین گفت‌‌وگو‌هایی با سید محمود جوزی که مسوولیت خانه‌ شهید را تا سال 1387 عهده‌دار بود و نیز مرتضی تمدن، استاندار تهران برای تالیف این کتاب انجام شده است. امیری در پاسخ به این سوال که آیا در کتاب «اینجا آلونک ننه‌علی است» به زندگی مادر شهید، پیش از شهادت قربانعلی رخشانی مهماندوست هم اشاره شده است؟ توضیح داد: در گفت‌وگو با دختر خانم‌ننه فتح‌اللهی‌مرشت به این موضوع هم پرداخته‌ام. همچنین در کتاب به فعالیت‌های انقلابی شهید هم اشاره شده است. وی کتاب تازه‌نشرش را اثری مرجع در معرفی شخصیت و مقام این مادر شهید معرفی کرد و در پاسخ به این سوال که چه ضرورتی برای انجام پژوهش‌های بعدی درباره این مادر شهید وجود دارد؟ افزود: از بُعد معنوی می‌توان پژوهش‌های زیادی در این زمینه انجام داد. برای مثال، معتقدم که قدرتمند‌ترین انسان‌ها هم نمی‌توانند بدون واهمه، شب را در قبرستان سپری کنند و این همان کاری بود که ننه‌علی سال‌ها انجام می‌داد. پژوهش‌هایی می‌تواند درباره نحوه ارتباط و توسل‌های این مادر شهید به خداوند صورت گیرد. همچنین ساده‌زیستی او به عنوان یک مادر شهید می‌تواند الگوی بسیاری از مادران باشد. این روزنامه‌نگار در پاسخ به این سوال که آیا در این کتاب راهکاری هم برای حفظ یاد این مادر شهید «خانم‌ننه فتح‌اللهی‌مرشت» ارایه داده است؟ گفت: پیشنهاد‌هایی مانند نصب یک بنای یاد‌بود در نزدیکی قطعه 24 (مزار شهید که مادر شهید هم در کنار او به خاک سپرده شده است) به همراه شرح مختصری از زندگی وی ارایه شده است. کتاب «اینجا آلونک ننه‌علی است» را انتشارات فن‌آوران توتیا، با شمارگان پنج هزار نسخه، در قطع رقعی، به بهای 120‌هزار ریال و به صورت رنگی و مصور منتشر کرده است.

راه‌اندازی کتابخانه تخصصی و موزه نقش مشهد در انقلاب اسلامی

مراسم تقدیر از نویسندگان و همکاران سومین شماره از ویژه نامه تخصصی نقش مشهد در انقلاب اسلامی همراه با ضیافت افطاری، روز یک شنبه 13 مرداد ماه در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از سایت مدیریت فرهنگی دانشگاه فردوسی مشهد، سومین شماره از ویژه نامه نقش مشهد در انقلاب اسلامی توسط فصلنامه تاریخ پژوهی، مجله انجمن علمی دانشجویان تاریخ دانشگاه فردوسی و با حمایت مدیریت فرهنگی دانشگاه، فرهنگسرای انقلاب اسلامی، حوزه هنری خراسان رضوی، بنیاد شهید و امور ایثارگران خراسان رضوی، دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه و معاونت فرهنگی دانشکده ادبیات و علوم انسانی در دی ماه سال 1391 و همزمان با سالگرد وقایع تاریخی شهر مشهد در مبارزات انقلاب اسلامی منتشر و رونمایی گردید. این مراسم که قرار بود پیشتر برگزار گردد و در آن از نویسندگان، حامیان و همکاران ویژه نامه تقدیر شود به ماه مبارک رمضان موکول شد و مجله تاریخ پژوهی میزبان نویسندگان و همکاران ویژه نامه انقلاب بود. در این مراسم پس از ضیافت افطار، غلامحسین نوعی مدیر مسئول و سردبیر ویژه نامه ضمن خیر مقدم به میهمانان حاضر در جلسه به ویژه همکاران مجله تاریخ پژوهی و هسته مرکزی آن، به روند انتشار مجله تاریخ پژوهی از سال 1378 تاکنون اشاره کرد و ویژه‌نامه نقش مشهد در انقلاب اسلامی را محصول ارزشمند مجله تاریخ پژوهی دانست. مدیر دفتر ارتباط علمی دانشکده با اعلام راه اندازی کتابخانه تخصصی نقش مشهد در انقلاب اسلامی و افتتاح آن در آینده نزدیک اظهار امیدواری کرد به زودی و با حمایت مدیران شهری، موزه اسناد و انقلاب دانشگاه فردوسی در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه راه‌اندازی شود. استاد نقی لطفی ، دکتر سید حسین سید موسوی، معاون دانشجویی دانشگاه ، دکتر بهروز مهرام، مدیر دفتر نظارت و ارزشیابی دانشگاه، دکتر ابوالفضل حسن‌آبادی، رئیس اداره اسناد و مطبوعات آستان قدس رضوی و مدیر عامل خانه تاریخ مشهد به همراه آقای محمد جواد رفائی، رئیس حوزه هنری خراسان رضوی از مدعوین ویژه مراسم بودند. در پایان سخنان ایشان از حامیان، نویسندگان و همکاران شماره سوم ویژه نامه که در چند ماه گذشته همکاری‌های متنوعی با ویژه نامه داشتند، تقدیر به عمل آمد. نویسندگان مقالات سومین ویژه‌نامه، جواد روحانی‌نژاد (سرمقاله)، قاسم رزاقی موسوی (انقلاب اسلامی ایران و مطالعات غرب انگلیسی‌زبان)، غلامرضا جلالی (روزشمار دی‌ ماه خونین مشهد)، رحیم نیکبخت (سیری در زندگی و مبارزات آیت‌الله‌العظمی سید یونس اردبیلی)، امین عزیزی (بازار و انقلاب اسلامی، نمونه موردی هیات‌های موتلفه اسلامی)، علی جان سکندری (نگاهی به نقش روحانیت مبارز در خراسان)، حسین روحانی صدر (از مرجعیت حاج آقا حسین تا قیام پانزده خرداد 1342 ه ش: حاج حسن آقا قمی)، نرگس فرهود (تاثیر درگذشت و تشییع جنازه حجت الاسلام احمد کافی بر جریان انقلاب اسلامی در مشهد)، الهام یزدان پناه (مروری بر زندگی و مبارزات انقلابی شهید دیالمه)، علی نجف زاده (شهرداری مشهد در انقلاب اسلامی)، غلامرضا آذری خاکستر (واکاوی نقش فرهنگیان مشهد در انقلاب اسلامی ـ جریان شناسی مبارزات فرهنگیان مشهد تا انقلاب اسلامی) و نعمت فیروزی (شهید سید علی اندرزگو روحانی مبارز، عارف و چریک انقلاب) هستند.

انتشار عكس‌هایی از وقایع انقلاب در سمنان و گرمسار

كتاب «تجسم یك باور» شامل عكس‌هایی از استان سمنان در دوران انقلاب اسلامی از سوی حوزه هنری استان منتشر شد. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی انقلاب اسلامی، به نقل از منابع خبری، جلد اول كتاب «تجسم یك باور»، جلوه‌هایی از حماسه سیاسی مردم استان سمنان در سال‌های 1357 و 1358، شامل عكس‌هایی از شهر‌های سمنان و گرمسار در دوران انقلاب اسلامی را در بر دارد. این كتاب در برگیرنده آثار محمد باقر قاسم و ابوالفضل حسنی از هنرمندان استان سمنان به همراه یادداشت هایی از آیت‌الله سید محمد شاهچراغی، نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه سمنان و همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین محمد باقر عبدوس، امام جمعه موقت سمنان، از سوی حوزه هنری استان به چاپ رسیده است. در مقدمه كتاب به قلم سید عباس دانائی، رئیس حوزه هنری استان سمنان آمده است: «در استان پهناور سمنان در دوران انقلاب اسلامی شاهد حضور گرم و همه جانبه مردم در رویدادهای انقلاب اسلامی بوده‌ایم. گر چه تعداد زیادی از مردم استان سمنان به دلیل مسافت كوتاه سمنان تا تهران كه مركز تظاهرات و تحركات انقلابی بود به این شهر رفته و در صفوف به هم پیوسته راهپیمایی‌ها شركت می‌كردند؛ با این حال در داخل این استان هم تحركات بسیاری علیه رژیم پهلوی انجام شده كه در تاریخ، ماندگار گشته است. ثبت و ضبط خاطرات آن دوران یكی از سر فصل‌های اصلی حوزه هنری می‌باشد كه جهت مستند سازی رویدادهای روزهای قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ضمن انتشار فراخوان و تبلیغات گسترده در سطح استان، برگزاری جلسات و پیگیریهای مكرر حضوری و تلفنی با تمامی كسانی كه احتمال می‌رفت عكس‌های دوران انقلاب در استان را در اختیار داشته باشند ، تعداد قابل توجهی از عكس‌های منتشر نشده دوران انقلاب اسلامی در استان سمنان جمع آوری گردید كه مجموعه حاضر منتخبی از آثار واصله می باشد. و اینك شاهد به بار نشستن گوشه ای از خواسته‌هایمان شده‌ایم.» كتاب «تجسم یك باور» در 160 صفحه با تیراژ 2000 نسخه و قیمت 22 هزار تومان از سوی حوزه هنری استان سمنان منتشر و در دسترس علاقمندان قرار گرفته است.

...
19
...