کتاب و نشریه

تداوم اندیشه: خاطرات و مبارزات آیت‌الله سیدعبدالهادی حسینی شاهرودی

تداوم اندیشه: خاطرات و مبارزات آیت‌الله سیدعبدالهادی حسینی شاهرودی موضوع: شاهرودی، سیدعبدالهادی، 1326. مجتهدان و علما - ایران - سرگذشتنامه مجتهدان و علما - ایران - فعالیتهای سیاسی تدوین:بنیامین شیرخانی ناشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، موسسه فرهنگی هنری و انتشارات 640 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1500 نسخه 5 -677-419-964-978 تاریخ نشر:20/01/93 قیمت پشت جلد :200000 ریال کد دیویی:297.998 زبان کتاب:فارسی محل...

نخستین فرهنگستان ایران به روایت اسناد: صورتجلسات آکادمی ادبیات و صنایع ظریفه (1305 - 1306 ش)

نخستین فرهنگستان ایران به روایت اسناد: صورتجلسات آکادمی ادبیات و صنایع ظریفه (1305 - 1306 ش) موضوع: آکادمی ادبیات و منابع ظریفه - آرشیو انجمنهای ادبی - ایران به‌اهتمام:جواد مهدویان ناشر: موسسه تالیف ترجمه و نشر آثار هنری متن 160 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 300 نسخه 4 -196-232-964-978 تاریخ نشر:19/01/93 قیمت پشت جلد :75000 ریال کد دیویی:8fa0.6 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

جنایتی که کرمان را تکان داد: به همراه 24 مقاله برگزیده مولف، چاپ شده در مجلات خارج از کشور

جنایتی که کرمان را تکان داد: به همراه 24 مقاله برگزیده مولف، چاپ شده در مجلات خارج از کشور موضوع: پاک‌زاد، احمد، 1311 - ، خاطرات مقاله‌های فارسی - قرن 14 قاضیان - ایران نویسنده:احمد پاک‌زاد ناشر: مهراندیش 228 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 1500 نسخه 8 -86-6799-964-978 تاریخ نشر:18/01/93 قیمت پشت جلد :120000 ریال کد دیویی:347.55014 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران معرفی مختصر کتاب: احمد پاکزاد، قاضی بازنشسته و وکیل پایه یک دادگستری، در سال 1334 هـ .ش به درجه لیسانس حقوق از دانشکده حقوق دانشگاه تهران نایل آمد و سپس، با اخذ پروانة وکالت، مدّتی در استان کرمان مشغول به وکالت شد. او در اواخر سال 1338 در کادر قضایی دادگستری استخدام و پس از قریب 27 سال خدمت قضایی، در سال 1364 بازنشسته گردید. داستانی که در کتاب حاضر آمده، ماجرایی واقعی است از شرح یکی از پرونده‌هایی که در دادگستری توسّط او رسیدگی و قضاوت شده است. این پرونده مربوط به قتل عمد توسّط یکی از عوامل ساواک است. همچنین، تعدادی از مقالات نویسنده که در نشریات خارج از کشور به چاپ رسیده، در این اثر جمع‌آوری شده است.

نتایج انقلاب ایران

نتایج انقلاب ایران موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - علل ایران - تاریخ - قرن 14 نویسنده:نیکی‌ کدی مترجم:مهدی حقیقت‌خواه ناشر: ققنوس 176 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 5 - 1500 نسخه 7 -512-311-964 تاریخ نشر:16/01/93 قیمت پشت جلد :70000 ریال کد دیویی:955.083 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران – تهران

روزشمار انقلاب اسلامی جلد 13 : 1357/11/01 تا 1357/11/04

روزشمار انقلاب اسلامی جلد 12 : 1357/10/27 تا 1357/10/30

تحولات سیاسى گسترده ایران در اواخر دى ماه 1357 به حدى بود که یک جلد از روزشمار انقلاب اسلامى به دوره تاریخى 27 تا 30 دى 1357 اختصاص یافت. در این مجلد به تحولاتى نظیر گسترش مخالفتهاى مردمى با حکومت پهلوى و دولت شاپور بختیار، انعکاس گسترده پیامها و سخنان امام خمینى در خبرگزاریها و مطبوعات داخلى و خارجى، یورش نظامیان و چماقداران در بسیارى از شهرها به مردم، استعفاى گروهى از نمایندگان مجلس شوراى ملى و وزیر دادگسترى، اعتصاب غذاى گروهى از همافران، تدارک و برنامه‏ریزى تظاهرات اربعین، تهیه اساسنامه شوراى انقلاب اسلامى، آزادى گروهى از زندانیان سیاسى و... سرانجام تظاهرات میلیونى اربعین در سراسر کشور پرداخته شده است. تحولات گسترده این دوره زمانى کوتاه را مى‏توان در دو محور اصلى بررسى کرد. الف) جبهه مبارزه: 1ـ رهبرى انقلاب اسلامى: امام خمینى در دوره زمانى چهار روزه 27 تا 30 دى 1357 سه پیام، دو حکم و یک نامه نوشتند و دو مصاحبه و یک گفت‏وگو انجام دادند. رهبر انقلاب در این فعالیتها به موضوعات مختلفى پرداخته‏اند که در چهار جهت اصلى متمرکز بود. اول، رهبرى مردم در داخل کشور: امام خمینى در 27 دى 1357 در پیامى که به مناسبت فرار شاه از ایران خطاب به مردم صادر کردند، فرار محمدرضا پهلوى را طلیعه پیروزى ملت و سرلوحه سعادت و دست‏یافتن به آزادى و استقلال دانستند و آن را به ملت فداکار تبریک گفتند. رهبر انقلاب اسلامى در ادامه با تاکید به اینکه ملت ایران در آستانه طلوع فجر و سعادت و پیروزى قرار دارند، از مردم خواستند تظاهرات خود را با سردادن شعارهاى پرشور علیه رژیم پهلوى و دولت غاصب شاپور بختیار ادامه دهند. امام خمینى همچنین از همه طبقات مردم خواستند وحدت کلمه را همیشه و خصوصا تا برانداختن رژیم شاهنشاهى و استقرار حکومت جمهورى اسلامى حفظ کنند. ایشان همچنین در گفت‏وگویى با خبرنگار مجله جوان به خبرنگاران توصیه کردند که اخلاق را همیشه در نوشته‌‏هایشان حفظ کنند و با قلم‏شان با ظلم و فساد مقابله کنند. دوم، تعیین دولت جدید و صدور احکام: امام خمینى در پیام خود به ملت ایران در 27 دى 1357 اعلام کردند که بزودى دولتى موقت براى تهیه مقدمات انتخابات مجلس مؤسسان معرفى خواهند کرد. سه روز پس از این پیام امام خمینى، خبرگزارى فرانسه از تهران خبر داد مهندس مهدى بازرگان که از او به عنوان نخست‏وزیر آینده دولت موقت اسلامى نام برده مى‏شود در مصاحبه‏اى با صداى امریکا گفته است جمهورى اسلامى ممکن است دو تا سه هفته دیگر در ایران تشکیل شود. رهبر انقلاب اسلامى در 28 دى 1357 دو حکم نیز صادر کردند. ایشان در حکمى دکتر یدالله سحابى را مامور تشکیل هیئتى به منظور تقویت و تنظیم اعتصابات کردند. طى این حکم قرار شد دکتر سحابى به همراه حجت‏‌الاسلام محمدجواد باهنر و مهندس على‏‌اکبر معین‌‏فر اعتصابات را به گونه‏اى تنظیم کنند تا براى مردم آذوقه و مواد غذایى و دیگر موارد ضرورى فراهم شود و در ضمن برنامه‏اى براى نگهدارى و تعمیرات اساسى دستگاه‏‌هاى صنعتى تهیه شود تا این وسایل پس از پایان اعتصاب، قابل استفاده باشند و خسارتهاى جبران‌‏ناپذیر براى ملت ایجاد نشود. رهبر انقلاب اسلامى، در حکمى دیگر، جلیل ضرابى را به سرپرستى سفارتخانه و کنسولگریهاى ایران در امریکا منصوب کردند تا با همکارى کارمندان سالم و علاقه‏‌مند به حیثیت و شرافت اسلامى و ملى بر امور سفارتخانه و کنسولگریهاى ایران در امریکا نظارت کند و در حفظ اسناد و مدارکى که به ملت ایران تعلق دارد، اقدام کند. سوم، محکومیت حکومت بختیار، شوراى سلطنت و مجلسین شوراى ملى و سنا: امام خمینى در 27 دى 1357 با صدور پیامى خطاب به ملت ایران، ضمن محکومیت دولت غیرقانونى بختیار از وزراى این دولت خواستند که برکنارى خود را اعلام کنند و خود را در مسیر ملت ایران قرار دهند. رهبر انقلاب اسلامى در 29 دى 1357 نیز در مصاحبه با خبرنگار تلویزیون فرانسه درباره درخواست ملاقات سیدجلال‏الدین تهرانى ـ رئیس شوراى سلطنت ـ با ایشان فرمودند من نمى‏توانم با شوراى سلطنت تماس داشته باشم. ایشان از من درخواست ملاقات کرد و گفتم به ایشان تذکر بدهید که تا از این شورا استعفا ندهید و آن را غیرقانونى اعلام نکنید با شما ملاقات نخواهم کرد. امام خمینى همچنین در پیامى از نمایندگان محمدرضا پهلوى که مجلسین را غصبا اشغال کرده‏اند خواست خانه ملت را خالى کنند تا نمایندگان واقعى مردم پس از پنجاه سال که ملت از حق خود محروم بود، به خانه خود بیایند. در پى فرمان امام خمینى 21 نماینده مجلس شوراى ملى از سمت خود استعفا کردند. امام خمینى همچنین از اعضاى شوراى سلطنت خواستند از این شورا کناره‏گیرى کنند. چهارم، ویژگیهاى جمهورى اسلامى: امام خمینى در 27 دى 1357 در مصاحبه با خبرنگار نشریه اکسپرس، موضع حکومت آینده ایران را تشریح کردند: «دولت اسلامى ما آزاد و مستقل خواهد بود و تعادل قوا در این منطقه از جهان به هیچ‏وجه نباید تغییر کند. ما نه به سوى غرب و نه به سوى شرق گرایش خواهیم داشت و مى‏خواهیم یک جمهورى بى‏طرف و غیرمتعهد باشیم.» امام خمینى در ادامه تاکید کردند در یک رژیم اسلامى آزادى، صریح و کامل خواهد بود. تنها آزادیهایى به ملت داده نمى‏شود که برخلاف مصلحت مردم باشد و به حیثیت فرد لطمه وارد سازد. 2ـ تظاهرات میلیونى اربعین: امام خمینى با توجه به نزدیکى اربعین حسینى، در 25 دى 1357 در پیامى به مناسبت فرا رسیدن اربعین خطاب به ملت ایران نوشتند: «ملت بزرگ در سراسر ایران با راهپیمایى و تظاهرات خود این نظام [شاهنشاهى] را دفن مى‏کند، و مخالفت خود را با «شوراى سلطنتِ» غیرقانونى اعلام مى‏نماید و پشتیبانى خود را براى چندمین بار از «جمهورى اسلامى» اعلام مى‏کند.» جامعه روحانیت نیز در 27 دى 1357 مقررات تظاهرات اربعین را اعلام کرد. علاوه بر این تعداد زیادى بیانیه و اعلامیه از سوى نهادهاى دولتى و غیردولتى در دعوت از مردم براى راهپیمایى اربعین صادر شد. رهبر انقلاب اسلامى نیز در آستانه تظاهرات اربعین در 28 دى 1357 در پیامى خطاب به ملت ایران نوشتند قرار است در روز اربعین بین صفوف مسلمین تفرقه ایجاد کنند و اگر در این روز به عکس اینجانب هر سبّ و لعن و اهانتى شد، مقابله و ایجاد تشنج حرام و مخالف رضاى خداست. جامعه روحانیت مبارز با صدور اعلامیه‏اى حمل شعارهاى کمونیستى را در روز اربعین ممنوع اعلام کرد. آیت الله سیدمحمود طالقانى نیز با صدور اعلامیه‏اى یادآور شد که صاحبان هر گونه آرا و عقاید موظف‏اند مظهر یک حرکت و داخل یک صف باشند. آیت‏الله شریعتمدارى از مردم خواست، متانت خود را حفظ کنند و انتظامات تظاهرات اربعین را خودشان به عهده بگیرند. آیت‏الله طالقانى در شب اربعین نیز در سخنرانى خود در مسجد هدایت گفت در روز اربعین همه با هم، با همبستگى و با شعارهاى واحد، حرکت واحد داشته باشیم، تا صداى مردم به سراسر دنیا برسد. سرانجام 29 دى 1357 بنابر گزارش خبرنگاران نشریات داخلى بیش از 15 میلیون نفر در سراسر کشور در تظاهرات اربعین شرکت کردند و در قطع‏نامه‏اى که در میدان آزادى قرائت شد، اعلام کردند: 1ـ ما غیرقانونى بودن سلطنت خاندان پهلوى و خلع شاه را از مقام سلطنت که او و پدرش با قوه قهریه غصب کرده بودند، اعلام مى‏داریم. 2ـ ما رژیم ارتجاعى شاهنشاهى را مردود مى‏دانیم و خواهان برقرارى حکومت جمهورى اسلامى در ایران هستیم... برخى از شعارهاى مردم در این روز بدین‏شرح بود: استقلال، آزادى، جمهورى اسلامى. تا خون در رگ ماست، خمینى رهبر ماست. حزب فقط حزب‏الله، رهبر فقط روح‏الله و... رادیو لندن از تظاهرات اربعین گزارش داد میلیونها نفر در ایران تظاهرات کردند و خیابانها و جاده‏هاى تهران دریاى یکپارچه و متحرکى بود از جمعیت، از هر طبقه و گروه و اکثرا آرام، اما باصلابت، مردم به حکومت اسلامى راى دادند. خبرنگار بى‏بى‏سى گزارش داد سه ساعت پس از متفرق شدن مردم نیروهاى ارتش با احتیاط از پشت سیمهاى خاردار خود بیرون آمدند! رادیو کلن از تهران خبر داد در این شهر بزرگترین تظاهرات خیابانى در تاریخ ایران برگزار شد. سرآنتونى پارسونز ـ سفیر انگلیس در تهران ـ در خاطرات خود از این روز نوشت تظاهرکنندگان با نظم و انضباط به سوى میدان شهیاد [آزادى] که اکنون به صورت میدان و کرسى انقلاب در آمده بود، راهپیمایى کردند. امام خمینى در روز اربعین در مصاحبه با خبرنگار تلویزیون فرانسه در پاسخ به پرسشى درباره تظاهرات میلیونى مردم تهران در این روز فرمودند تظاهرات در تهران تنها نیست؛ در سایر بلاد ایران، شهرستانهاى ایران هم هست و نظر من این است که براى چندمین بار رفراندوم عمومى است به اینکه نه شاه را، یعنى شاه سابق را، نه حکومت او را و نه شوراى سلطنتى را ملت نمى‏پذیرد و ملت ایران حکومت اسلامى مى‏خواهد. امام خمینى یک روز پس از برپایى تظاهرات میلیونى اربعین در پیامى به ملت ایران نوشتند؛ سلام بى‏پایان و درود بى حد به عموم اهالى غیور ایران؛ به ملت شریف و شجاعى که با وحدت کلمه، خواست خود را که برچیده‏شدن نظام شاهنشاهى است در روز اربعین براى چندمین بار اعلام کردند. امام خمینى در پایان این پیام تاکید کردند که بزودى به ایران خواهند آمد. یکى از نمایندگان مستعفى مجلس شوراى ملى نیز در 30 دى ماه گفت اگر اصل حاکمیت ناشى از مردم را قبول کنیم از دیروز (اربعین) مجلس به طور طبیعى منحل شده است. 3ـ روحانیت و مردم: جامعه روحانیت در تب و تاب برپایى تظاهرات روز اربعین بود. در 27 دى 1357 جمعى از علماى تهران با ارسال تلگرامى براى امام خمینى از ایشان دعوت کردند با مراجعت به ایران در راهپیمایى روز اربعین شرکت کنند. آیات عظام و روحانیان در سراسر کشور با صدور اعلامیه هایى مردم را به شرکت در تظاهرات روز اربعین فراخواندند. حجت‏الاسلام دکتر محمد مفتح در 27 دى 1357 با صدور پیامى از طرف جامعه روحانیت تهران از مردم خواست با اطاعت از فرمان امام خمینى از حمله به کلانتریها، پاسگاه‏ها و اماکن دولتى و ماموران انتظامى خوددارى کنند. آیت‏الله محمد صدوقى نیز در پیامى از مردم خواست براى ابراز مخالفت با رژیم شاه از اقدام خودسرانه و نسنجیده خوددارى کنند و با رهبرى علماى اعلام هماهنگ باشند. در همین حال در جلسه 28 دى 1357 شوراى انقلاب در تهران، اساس‏نامه شوراى انقلاب اسلامى تحویل روحانیون عضو این شورا شد تا پس از بررسى و تصویب براى امام خمینى ارسال گردد. اوج مخالفتهاى مردمى با حکومت پهلوى در روز اربعین متجلى شد. در این روز بنابر گزارش خبرنگاران نشریات داخلى بیش از پانزده میلیون ایرانى در سراسر کشور علیه حکومت پهلوى تظاهرات کردند. بر این اساس طى این چند روز، علاوه بر تظاهرات میلیونى اربعین، تظاهرات دیگرى نیز در شهرهاى مختلف برپا شد. در اهواز هنگامى که مردم در حسینیه اعظم این شهر در 27 دى 1357 اجتماع کرده بودند با یورش نظامیان و چماقداران روبه‏رو شدند و عده‏اى شهید و مجروح شدند. این حوادث در دزفول و اندیمشک نیز تکرار شد. در 28 دى 1357 در دانشگاه تهران تظاهراتى برپا شد. در همان روز گروهى از مردم تهران ساختمان ساواک را در خیابان ثریا تسخیر کردند. مردم در شهرهاى مختلف اقدام به تاسیس فروشگاههاى تعاونى اسلامى کردند تا اقلام ضرورى با قیمت مناسب در اختیار عموم مردم خصوصا افراد کم‏بضاعت قرار گیرد. در خارج از کشور نیز تظاهرات ضد رژیم برپا بود. در 27 دى 1357 دانشجویان ایرانى در بوپال هند و استراسبورگ (در شمال شرقى فرانسه) تظاهرات کردند. گروهى از دانشجویان ایرانى نیز سفارت ایران در بن را به تسخیر خود درآوردند. در 28 دى 1357 نیز گروهى از دانشجویان ایرانى و پاکستانى کنسولگرى ایران در لاهور را تسخیر کردند. ب) جبهه حکومت: 1ـ شاه و شاپور بختیار: با خروج شاه از کشور، عملاً نقش سیاسى او در حوادث ایران کاهش چشمگیرى یافت و در 28 دى 1357 از مصر خبر رسید که شاه، انورسادات و جرالد فورد ـ رئیس‏جمهور پیشین امریکا ـ درباره مسائل خاورمیانه گفت‏وگو کردند. اما در مقابل، شاپور بختیار در این روزها فعال بود و سعى داشت تا با برخى اقدامات در میان صفوف مخالفان شکاف ایجاد کند. بختیار در 27 دى 1357 در گفت‏وگویى با رادیو بى‏بى‏سى گفت امیدوارم تا پایان سال، دیگر حکومت نظامى تمدید نشود و حکومت نظامى در نصف شهرها برچیده شود. بختیار در پاسخ به پرسش خبرنگار بى‏بى سى مبنى بر اینکه بدون حکومت نظامى نظم و آرامش را چگونه در کشور حاکم خواهد کرد گفت این نظام و آرامش با مجازات فاسدان، آزادى زندانیان سیاسى و آزادى مطبوعات فراهم مى‏شود. بختیار وعده داد ساواک را منحل خواهد کرد. شاپور بختیار در 30 دى 1357 در مصاحبه با تلویزیون فرانسه گفت شاه به قانون اساسى تجاوز کرده است. بختیار در همین روز در مصاحبه با خبرنگاران خارجى در تهران گفت آیت‏الله خمینى مى‏تواند به ایران بیاید ولى من به نفع او کنار نمى‏روم. بختیار در بخش دیگرى از سخنان خود مدعى شد که از پشتیبانى نه دهم (نود درصد) آیت‏الله‏هاى ایرانى برخوردار است، اما آنان جرئت ابراز پشتیبانى از او را ندارند. این ادعاى بختیار بلافاصله با واکنش سریع و شدید علما روبه‏رو شد و آیات عظام سیدمحمدرضا گلپایگانى، سیدشهاب‏الدین مرعشى نجفى، سیدکاظم شریعتمدارى و... ضمن غیرقانونى اعلام کردن دولت شاپور بختیار، اظهارات او را به شدت رد کردند. 2ـ نظامیان: نظامیان در تظاهرات روز اربعین حتى تماشاگر تظاهرات مردم هم نبودند، چرا که در مراکز حساس و پادگانها مستقر بودند. عباس قره‏باغى اعلام کرد در مسیر راهپیمایى روز اربعین، ماموران انتظامى مستقر نخواهند شد و ماموران فرماندارى نظامى از تاسیسات دولتى و واحدها و مراکز حساس مملکتى و نظامى با قدرت تمام حفاظت خواهند کرد. اما سران ارتش ایران طى این روزها به طور مستمر با رابرت هایزر ـ فرستاده ویژه امریکا ـ در حال گفت‏وگو و چاره‏اندیشى بودند. در همین حال در روز 27 دى 1357 حادثه خونینى در اهواز رخ داد. نظامیان که از شادى مردم اهواز در پى خروج شاه از کشور خشمگین بودند با سخنان تحریک‏آمیز سپهبد بقراط جعفریان ـ استاندار خوزستان ـ براى انتقام از مردم به سوى شهر سرازیر شدند و به اجتماع مردم در حسینیه اعظم و سایر نقاط شهر یورش بردند. در این حمله که چماقداران نیز حضور داشتند، گروهى از مردم اهواز شهید و مجروح شدند و بسیارى از مغازه‏ها و خودروهاى مردم به آتش کشیده شد. با توجه به حوادث خونین اهواز، این روز «چهارشنبه سیاه» نامیده شد. سرآنتونى پارسونز ـ سفیر انگلیس در تهران ـ در کتاب غرور و سقوط درباره حوادث اهواز نوشت نیمى از یک گردان نظامى به خیابانهاى اهواز یورش بردند. آنها به وسیله تانکهاى چیفتن به خیابانهاى شهر سرازیر شده و بدون استثنا مردم را به گلوله بستند و فریاد زدند «جاوید شاه» و «شاه باید برگردد.» در حالى که تمامى رسانه‏هاى داخلى و خارجى از کشتار مردم اهواز گزارش مى‏دادند، شاپور بختیار در گفت‏وگو با خبرنگار بى‏بى‏سى این گزارشها را رد کرد و گفت نه تنها در اهواز کسى کشته نشده است بلکه اوضاع در اهواز و سایر نقاط کشور آرام است. عباس قره‏باغى نیز گفت شاید تیراندازى هوایى شده باشد، اما کسى کشته نشده است. اما گروهى از نظامیان به صفوف ملت پیوستند. در 27 دى 1357 حدود 2800 همافر پایگاه شاهرخى همدان دست به اعتصاب غذاى سیاسى زدند. سه روز بعد نیز همافران و درجه‏داران پایگاه نهم بندرعباس با این همافران اعلام همبستگى کردند. در همین اوضاع و احوال، شاپور بختیار در 30 دى 1357 در مصاحبه‏اى مطبوعاتى با خبرنگاران خارجى در تهران پیش‏بینى کرد که اگر آیت‏الله خمینى موفق به سرنگون کردن دولت او شود، ارتش کودتاى نظامى خواهد کرد. این سخنان بختیار بلافاصله با واکنش رئیس ستاد بزرگ ارتشتاران روبه‏رو شد و عباس قره‏باغى ضمن بیان مخالفت خود با ورود ارتش به صحنه سیاسى از ریاست این ستاد استعفا کرد. اما با توجه به شرایط بحرانى کشور سران ارتش، شاپور بختیار، رابرت هایزر و ویلیام سولیوان او را از استعفا منصرف کردند و قره‏باغى استعفاى خود را پس گرفت. 3ـ کشورهاى غربى و اسرائیل: در راس کشورهاى غربى، امریکا کماکان به حمایت خود از دولت شاپور بختیار ادامه داد. جیمى‏کارتر، رئیس‏جمهور امریکا، در 27 دى 1357 در کنفرانسى مطبوعاتى گفت اینک دگرگونى در دولت بر طبق قانون اساسى ایران صورت گرفته است. از دولت آقاى بختیار مسلما حمایت مى‏کنیم، چرا که مجلس شوراى ملى و مجلس سنا آن را مورد تایید و تصویب قرار داده‏اند. امریکایی‌ها در عین حال از پیگیرى منافع مالى و اقتصادى خود در ایران غافل نبودند. هایزر در این باره مى‏گوید؛ امریکاییها با توجه به احتمال سقوط شاه، نگران برنامه فروش تسلیحات نظامى خود به ایران بودند. لذا اریک فون ماربد را راهى تهران کردند تا فکرى به حال قراردادهاى نظامى بکند. گرى‏سیک نیز در این باره مى‏نویسد ایران سفارش دوازده میلیارد دلار تسلیحات نظامى به شرکتهاى امریکایى داده بود و صندوقى در وزارت دفاع امریکا دایر شده بود که این صندوق هر سه ماه یک‏بار با دلارهاى ایران پر مى‏شد؛ اما از اواخر سال 1978 م که اوضاع ایران رو به وخامت گذاشت، پولى به این صندوق واریز نشده بود. به گفته هایزر، ماربد از طرف وزارت دفاع امریکا ماموریت داشت با هماهنگى مقامات دولت شاپور بختیار و سران ارتش قراردادهاى خرید نظامى را لغو کند. در 28 دى 1357 برژینسکى به کارتر پیشنهاد کرد در حال حاضر باید به تلاش فعالانه‏تر خود براى تشکیل ائتلاف و در غیر این صورت به راه انداختن کودتاى نظامى ادامه دهیم. سرانجام در 29 دى 1357 دستورالعمل جدیدى از سوى مقامات واشنگتن براى رابرت هایزر و ویلیام سولیوان ارسال شد تا آن دو با همکارى تنگاتنگ از بختیار حمایت کنند. در انگلستان، دیوید اوئن ـ وزیر امور خارجه ـ که با انتقاد نمایندگان پارلمان به علت عدم پیش‏‌بینى حوادث ایران روبه‏رو شده بود گفت احتمالاً در مورد انسجام نیروهاى مخالف شاه ارزیابى درستى نداشتیم و این موضوعى است که به قضاوت آدم مربوط مى‏شود، نه به نقص در جمع‏آورى اطلاعات و اخبار. اوئن تاکید کرد داشتن روابط خوب با ایران براى انگلیس «اهمیت زیادى» دارد، صرف‏نظر از اینکه مردم ایران چه حکومتى را انتخاب کنند. در همین حال سرآنتونى پارسونز در آخرین روزهاى ماموریت خود در سفارت انگلستان در تهران اوضاع ایران را چنین ارزیابى کرد: در آنچه که توده مردم مى‏‌خواستند کمترین تردیدى وجود نداشت: خمینى و جمهورى اسلامى. در فرانسه، والرى ژیسکاردستن ـ رئیس‏‌جمهور ـ در جمع شوراى وزیران کشورش اظهار امیدوارى کرد که تصمیم‌هاى مردم ایران براى سامان دادن به آینده‏‌شان متضمن توجه به ضرورت حفظ ثبات و امنیت منطقه باشد که براى اقتصاد جهان جنبه حیاتى دارد. ژیسکاردستن افزود این برعهده حکومت فرانسه نیست که در رویدادهایى که باید به دست مردم ایران حل و فصل شود، مداخله کند. اسرائیلی‌ها نیز سعى داشتند در این روزها از اوضاع ایران به نفع خود بهره‏بردارى کنند. آنان هم‏زمان با فرار شاه از ایران اعلام کرده بودند که اسرائیل حاضر است از یهودیان ساکن ایران که مایل به مهاجرت به اسرائیل باشند استقبال کند. اما آنان در روز اربعین غافلگیر شدند. ساواک در این روز از تهران گزارش داد که حدود پانصد نفر از یهودیان ایران با در دست داشتن پلاکاردهایى با شعارهاى درود بر خمینى و مرگ بر شاه در تظاهرات روز اربعین شرکت کردند. انقلاب اسلامى مردم ایران پس از برپایى راهپیمایى شکوهمند و میلیونى اربعین به اوج خود نزدیک مى‏شود و با اعلام خبر تصمیم امام خمینى مبنى بر ورود به کشور، روزهاى آینده را آبستن حوادث تازه‌‏ترى ساخته است. میرزاباقر علیان‌‏نژاد ********************************** طرح جلد کتاب ********************************** شناسنامه کتاب روزشمار انقلاب اسلامی (جلد 12) نویسنده: میرزا باقر علیان‌نژاد چاپ صحافی و لیتوگرافی: واژه‌پرداز اندیشه ـ چاپ اندیشه چاپ اول: 1393 شمارگان: 2500 نسخه قیمت: 16900 تومان شابک دوره: 7ـ863ـ506ـ964ـ978 شابک: 8ـ412ـ175ـ600ـ978 سرشناسه: علیان‌نژاد، میرزاباقر، گردآورنده، 1350 ـ عنوان و نام پدیدآور: روزشمار انقلاب اسلامی / [به کوشش میرزا باقر علیان‌نژاد]. مشخصات نشر: تهران: شرکت انتشارات سوره مهر، 1392. مشخصات ظاهری: ج. شابک دوره: 978-964-506-863-7؛ ج.13: 978-600-175-412-8 یادداشت: ص. ع. به انگلیسی: Chronology of the Islamic revolution. موضوع: ایران -- تاریخ -- انقلاب اسلامی، 1357 -- سالشمار شناسه افزوده: علیان‌نژاد، میرزاباقر، گردآورنده شناسه افزوده: سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی شناسه افزوده: شرکت انتشارات سوره مهر رده‌بندی کنگره: 1376 9ر7س/ 1555 DSR رده‌بندی دیویی: 9558302 شماره کتابشناسی ملی: 6612 ـ 78م

رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک ـ جلد 26: مسعودی‌ها

یکی از مظاهر بارز دموکراسی در جهان بعد از پارلمان، انتخابات آزاد و احزاب، مطبوعات است که آن را «رکن چهارم دموکراسی» می‌نامند. مطبوعات در تمام جهان یکی از اثرگذارترین ابزارها بر افکار عمومی است. در ایران نیز مطبوعات نقش مؤثری در عرصه‌های گوناگون سیاسی، اجتماعی و فرهنگی داشته است، اگرچه متأسفانه در دوره‌هاییمانند حکومت پهلوی تنها ابزاری در اختیار این حکومت بوده است. یکی از مهمترین روزنامه‌های ایران روزنامه «اطلاعات» بوده و هست که پرتیراژترین روزنامه کشور در دهه چهل به شمار می‌رود و تأثیر فراوانی بر افکار عمومی داشته است. به همین دلیل و در این دوره سفارتخانه‌های خارجی می‌کوشیدند تا از این روزنامه برای نشر عقاید و سیاست‌هایشان استفاده کنندو اخبار خود را در اختیار روزنامه اطلاعات قرار می‌دادند. مدیریت این روزنامه پرتیراژ و تأثیرگذار در اختیار خاندان معروف مسعودی بود که بررسی اسناد مربوط به چهار تن از برجسته‌ترین افراد این خاندان از نگاه اسناد ساواک موضوع کتابی با عنوان «مسعودی‌ها: ‌رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک» قرار گرفته است. شهرت این خاندان با به قدرت رسیدن عباس مسعودی آغاز شد.او که در سال 1282 در خانواده‌ای کم‌بضاعت در تهران متولد شد، پس از گذراندن دوره مقدماتی به دلیل مشکلات مالی تحصیل دانش را رها و به عنوان یک کارگر ساده در یک چاپخانه شروع به کار کرد. پس از مدتی به عنوان مصحح در روزنامه‌های «شفق» و «اقدام» و در سمت خبرنگار در روزنامه‌های «ایران» و «کوشش»مشغول به کار شد. وی در سال 1300اتاق مرکز اطلاعات را دایر کرد و در همان اتاق بود که اخبار خبرگزاری¬های «رویترز» و «هاواس» را می¬گرفت و پس از ترجمه منتشر می‌کرد.او در سال 1304 امتیاز روزنامه «اطلاعات» را از علی سلیمی گرفت و در مدتی کوتاه مؤسسه را گسترش داد و ده نشریه وابسته به آن ره‌اندازی کرد. فعالیت عباس مسعودی تنها محدود به مطبوعات نبود و خیلی زود با استفاده از این امتیاز وارد دنیای سیاست شد. مسعودی در سال 1314 به نمایندگی از شهر تهران به مجلس شورای ملی دوره دهم راه یافت و تا پایان دوره پانزدهم به طور متناوب طی شش دوره در مجلس شورای ملی حضور داشت. هم-چنین در سال 1328 از حوزه انتخابیه تهران به عنوان سناتور انتصابی به مجلس سنا راه یافت و تا سال 1351 در این سمت باقی بود. این امر او را علاوه بر قدرت،از مصونیت پارلمانی هم برخوردار می‌کرد و او از آن برای اعمال نفوذ و نشر مطالبی که سایرین قادر به انتشار آن نبودند، استفاده می‌‌کرد. مسعودی از طریق همین دو قدرت برای تخریب هر یک از سران کشور که مخالف او و در مقابل منافع وی یا اربابانش بودند استفاده می‌کرد. مأموران ساواک در گزارش‌های خود درباره عباس مسعودی آورده‌اند که او «مرد هزار رنگ بی‌حقیقتی است و شاید در رجال مملکت هیچ کس به اندازه او در مردم و طبقات عامه مخالف ندارد و منفور نیست و تمام مردم با او مخالف و مورد نفرت عامه مردم است.» و ایده‌ای جز افزودن تیراژ روزنامه و ازدیاد ثروت ندارد. مسعودی از نظر سیاسی وابسته به بلوک غرب و به ویژه انگلستان بودو روابط نزدیکی با شیوخ منطقه خلیج فارس و نیز رژیم اشغالگر قدس و مصر داشت. وابستگی او به بیگانگان به حدی بوده که منافع شخصی خود و اربابانش را بر منافع ملی ترجیح می‌داد. مثلاً درمورد مسئله بحرین همواره در روزنامه خود و در سخنرانی‌هایش مالکیت ایران بر این جزیره را رد می‌کرد و شاید این بزرگ‌ترین خیانت او به کشورش بود. جایگاه عباس مسعودی در میان رجال و سیاستمداران عصر پهلوی سبب شد که فصل نخست کتاب «مسعودی‌ها:‌ رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک» که در چهار فصل تنظیم شده است،در ذیل عناوین خلاصه‌ای از پیشینه خانوادگی عباس مسعودی، ورود او به عرصه روزنامه‌نگاری در دو بخش «از سقوط رضاشاه تا کودتای 28 مرداد» و «اطلاعات در دوره مصدق و پس از آن»، مواضع عباس مسعودی در قبال دولت‌های خارجی، وابستگی عباس مسعودی به انگلستان، عباس مسعودی و مسئله بحرین، سوءاستفاده مسعودی از روزنامه اطلاعات، مخالفت با نخست‌وزیری علی امینی، مخالفت با نیروهای مذهبی و عناوین نشریات وابسته به روزنامه اطلاعات و دارایی‌های عباس مسعودی به شرح مختصری از زندگی وی بپردازد. در این فصل برای آگاهی بیشتر خوانندگان حدود سیصد سنددرباره فعالیت‌های عباس مسعودی ارایه شده است. فصل دوم این کتاب، با ارائه توضیحاتی درباره دوره کودکی فرهاد مسعودی، پسر ارشد عباس مسعودی، آغاز شده است و در ادامه به بررسی جایگاه وی در عرصه مطبوعات در دو قسمت «فعالیت‌های مسعودی از هنگام ورود به اطلاعات تا 1353» و «جایگاه و نقش فرهاد مسعودی در روزنامه اطلاعات از 1353 تا 1357»، ماجرای قتل حسین پرورش‌نیا، روابط فرهاد مسعودی با کشورهای غربی، مقالات ضدمذهبی فرهاد مسعودی و فرهاد مسعودی و بهائیت پرداخته است. فرهاد مسعودی از همان نوجوانی وارد عرصه مطبوعات شد و به همین دلیل در آمریکا در رشته روزنامه‌نگاری به تحصیل پرداخت و در سال 1353، بعد از فوت پدرش، ریاست موسسه اطلاعات را عهده‌دار شد. او به دلیل تسلطش به دو زبان فرانسه و انگلیسی دو روزنامه خارجی با نام‌های «تهران ژورنال» به زبان انگلیسی و «ژورنال دو تهران» به زبان فرانسه تأسیس کرد. فرهاد مسعودیدر حمایت بی‌چون و چرا از رژیم پهلوی و طرفداری از غرب و مخالفت با نیروهای مذهبی و جنبش‌های انقلابی پیرو سیاست‌های پدرش بود. اما به دلیل آنکه نفوذ و قدرت پدر را نداشت، به‌تدریج نفوذ و سلطه ساواک در موسسه و نظارت بر مطالب آن افزایش یافت. او در چهار سال ریاستش بر این موسسه، که با پیروزی انقلاب اسلامی، پایان یافت، هرگز اعتراضی به اوضاع جاری مملکت نکرد و همواره به حمایت از سیاست‌های حکومت پهلوی در همه عرصه‌ها می‌پرداخت و تریبونی در خدمت رژیم بود. اما از اوایل سال 1357 فرهاد مسعودی تلاش می‌کرد با جلوگیری از انتشار مطالب تحریک‌آمیز آرامش را در روزنامه اطلاعات حفظ کند. تیتر «شاه رفت» که در 27 دی در این روزنامه به چاپ رسید، سبب تقویت روحیه انقلابیون و تزلزل پایه‌های حکومت پهلوی شد. فصل سوم کتاب «مسعودی‌ها: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک» که به بررسی اسناد مربوط به محمدعلی مسعودی، برادرزاده عباس مسعودی، در ساواک پرداخته است، با ارائه پیشینه مختصر ازخانواده محمدعلی مسعودی شروع شده و در ادامه به فعالیت‌های مطبوعاتی وی، چگونگی ورود او به عرصه مطبوعات، چگونگی تاسیس روزنامه «پست تهران»، موقعیت و جایگاه سیاسی محمدعلی مسعودی در رژیم پهلوی در سه بخش «عضویت در حزب مردم»، «اعمال نفوذ و تقلب در انتخابات» و «شرکت در جبهه مخالف دکتر علی امینی» و اموال و دارایی‌های محمدعلی مسعودی پرداخته است. او نیز مانند دیگر مسعودی‌ها کار خود را از دفتر روزنامه «اطلاعات» شروع کرد، اما به دلیل اختلاف با عمویش از وی جدا شد و روزنامه «پست تهران» را منتشر کرد. او مدرک کارشناسی علوم سیاسی را از دانشگاه تهران اخذ کرد و بین سال‌های 1316 تا 1320، یعنی اوج قدرت رضاشاه و خفقان سیاسی کشور، سردبیری روزنامه «اطلاعات» را برعهده داشت. به همین دلیل از هیچ‌گونه آزادی‌ای در انتخاب و انتشار اخبار برخوردار نبودند. از سال 1320 به بعد، با باز شدن فضای سیاسی کشور،این روزنامه هم از آزادی عمل بیشتری برخوردار شد. در سال 1331 به‌دنبال اختلاف میان وی و عباس مسعودی، محمدعلی امتیاز روزنامه «پست تهران» را کسب کرد، ولی به دلیل درگیری میان دربار و مصدق و مشخص نبودن آینده سیاسی کشور که باعث می‌شد محمدعلی مسعودی نتواند خط‌مشی مطمئنی اتخاذ کند، تا بعد از کودتای 28 مرداد فعالیت مطبوعاتی خود را متوقف کرد. بعد از آن در مدتی کوتاه «پست تهران» را به یکی از پرتیراژترین روزنامه‌های کشور تبدیل کرد و دلیل این موفقیت این بود که بعد از کودتا بسیاری از روزنامه‌های کشور، ازجمله «اطلاعات» و «کیهان» توقیف شدند و در این خلاء موجود، روزنامه «پست تهران» مسئولیت اطلاع‌رسانی در کشور را عهده‌دار شد و به سرعت جایگاه ویژه‌ای کسب کرد. البته این دوره شکوفایی چندان دوامی نداشت و با رفع توقیف روزنامه‌های «کیهان» و «اطلاعات»، «پست تهران» به روزنامه‌ای کم اعتبار تبدیل شد. محمدعلی مسعودی علاوه‌بر روزنامه‌نگاری در سیاست نیز نقشی فعال داشت و در دوره‌های پانزدهم، شانزدهم، هجدهم، نوزدهم و بیستم در مجلس حضور داشت. او همچنین از اعضای حزب مردم و از مخالفان سرسخت دولت امینی بود و در سرنگون کردن آن نقش مهمی ایفا کرد. فصل چهارم کتاب به بررسی زندگینامه، انتشار مقالات ضدمذهبی، فعالیت‌های سیاسی قاسم مسعودیو ویژگی‌های اخلاقی قاسم مسعودی براساس اسناد ساواک اختصاص دارد.او برادر محمدعلی مسعودی بود ومانند دیگر اعضای این خاندان از همان نوجوانی فعالیت مطبوعاتی خود را در مؤسسه اطلاعات آغاز کرد. قاسم مسعودیپس از تأسیس روزنامه «پست تهران» توسط برادرش، سردبیر آن شد و همچنین مدیرمسئولی «تهران نیوز» را نیز به دست آورد. او نیز مانند دیگر افراد خاندان مسعودی سیاست ضد دینی و حمایت از غرب و خاندان پهلوی را در پیش گرفت و توانست در مجلس بیستم با خرید آرا به نمایندگی از مردم دماوند وارد مجلس شود. با پیروزی انقلاب اسلامی،امام خمینی (ره) طی حکمی حجت‌الاسلام سید محمود دعایی را بهریاست موسسه اطلاعات منصوب کردند و اعضای خاندان مسعودی هم مانند بسیاری دیگر از سران رژیم پهلوی از کشور خارج شدند. کتاب «مسعودی‌ها: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک» را که بیست و ششمین جلد از مجموعه رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک است،مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات در 704 صفحه و با شمارگان هزار نسخهبه بهای 18هزار تومان منتشر کرده است.البته این کتاب با وجود آنکه تمامی اسناد مربوط به مسعودی‌ها در آن آورده شده است، به‌دلیل سوژه نبودن مسعودی‌ها برای ساواک، بسیاری از زوایای زندگی خصوصی و سیاسی آنها را پوشش نداده. با وجود این، به دلیل آنکه مسعودی‌ها از خاندان‌ صاحب نفوذ و قدرت در عصر پهلوی بوده‌اند و به دلیل نفوذ فراوان‌شان در مطبوعات تأثیری چشم‌گیر بر افکار عمومی و مناسبات سیاسی و فرهنگی ایران آن زمان داشته‌اند، مطالعه این اثر برای علاقه‌مندان به تاریخ معاصر کشور سودمند خواهد بود. فاطمه دفتری ********************************** طرح جلد کتاب ********************************** شناسنامه کتاب عنوان: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک کتاب بیست و ششم (مسعودی ها) ناشر: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات چاپ اول: پاییز 1392 شمارگان: 1000 نسخه شابک: 4 - 035 - 149 - 600 - 978 ISBN 978-600-149-035-4 http://www.historydocument.ir E-mail:info@.historydocument.ir صندوق پستی: 4735 - 19395 قیمت: 180000 ریال همه حقوق محفوظ است. **************************** فهرست مطالب فصل اول: عباس مسعودی سخن ناشر: 7 مقدمه: 11 اسناد: 31 فصل دوم: فرهاد مسعودی مقدمه: 319 اسناد: 337 فصل سوم: محمدعلی مسعودی مقدمه: 471 اسناد: 487 فصل چهارم: قاسم مسعودی مقدمه: 549 اسناد: 555 فهرست اعلام: 649 ضمائم: 677 تصاویر: 693

عکس جنجال‌برانگیز

روزشمار 15 خرداد - 1343 جلد اول(1343/1/1 تا 1343/2/15)

مجموعه کتابهای روزشمار 15 خرداد در ادامه روند پژهشی خود،این بار به بررسی وقایع و رویدادهای سال 1343 شمسی پرداخته است و قراراست این مجموعه ، رخدادهای مهم تا پایان سال 1343 را پوشش دهد. سال مورد نظر دراین کتاب،نخستین سالی است که از حادثه خونین و غیر منتظره 15 خرداد و وقایع ماقبل و بعد آن آغاز می شود.سالی با دولتی تازه نفس و جوان که بیشترین هم خود را بر رفورم اقتصادی گذاشته است تا با فاصله گرفتن از مسائل سیاسی و دوری گزیدن از وقایع گذشته،افکار عمومی را با حوادثی تازه روبه رو سازد. آن گونه که در خبرهای زمستان سال 1342 دیده می شود،سرمای زیاد و کمبود آذوقه، شماری از ایرانیان را با خطر مرگ مواجه ساخته بسیاری از روستاییان به همین دلیل داراییهایشان را از فبیل تولیدات کشاورزی و دامی را از دست داده اند.این اتفاق در روزگاری که ایران هنوز خود را آماده ورود به مرحله صنعتی شدن آماده نکرده بود،و بر امکانات و توانمندیهای روستایی خود متکی بود،خسارتی شدید به شمار می آمد.اتفاق افتاده بود و رژیم می بایست از آن در جهت اهداف خود سود ببرد. محمدرضا پهلوى نيز در اين فرصت مغتنم در دهه پنجم عمرش و در آغاز سومين دهه سلطنتش، درپی به دست گرفتن كامل سكان قدرت و يكه‏تازى در عرصه‏ هاى مختلف بود.آنگونه که خودش می گوید؛ او با روى‏كار آوردن منصور، و باز گذاشتن دست او در تغييرات گسترده، وزيران سنتى را به بازنشستگى سياسى فرستاد و گروه تازه‏اى از تكنوكراتهاى جوان را بر مسند حكومت نشاند. همين اتفاق، چندى پيش نيز با انتخابات مجلس بيست‏ويكم شوراى ملى و مجلس سناى چهارم افتاد و كسان تازه‏اى بر صندلى رياست اين دو مجلس تكيه زدند. سردار فاخر حكمت، رئيس سنتى مجلس شورا جاى خود را به عبدالله رياضى تازه‏كار سپرد و جعفر شريف امامى بر جاى محسن صدرالاشراف تكيه زد. سال جدید با دولت نوپای حسنعلی منصور آغاز شد و او فارغ از آنچه که در سال گذشته درکشور رخ داده بود،به برنامه هایی فکر می کرد که قرار بود به انجامشان رساند. منصور براى نخستين‏بار در كشور كابينه‏اى حزبى در ايران تشكيل داد. كابينه‏اى كه تمامى اعضاى آن به جز چند وزير نظامى‏اش، يا عضو حزب نوپای «ايران نوين» بودند يا به تدريج به عضويت اين حزب درآمدند به طورى كه در سه ماهه نخست سال 1343 تنها وزيران كشاورزى (سپهبد اسماعيل رياحى) و وزير جنگ (سپهبد اسدالله صنيعى) به دليل نظامى بودنشان از عضويت در حزب معاف ماندند. منصور در ابتداى كار و براى دور كردن اذهان عمومى از رخدادهاى ناگوار سال پيش كه در دولت علم افتاده بود، رويكردى تماما اقتصادى به خود گرفت و در تمامى بخشها دست به تغييراتى عمده زد و براى كسب وجهه در ميان مردم از هيچ تلاشى فروگذار نكرد. اظهارات و اقداماتش درباره ساخت بناهاى روستايى به شيوه «نوين»، حذف فقر از چهره شهرها، رسيدگى به نقاط دوردست و الزام وزيران به سفرهاى استانى براى رسيدگى به وضع معيشت مردم و رفع احتياجات آنها، لغو انحصار قند و شكر، لغو انحصار حمل و نقل و ايجاد دفتر بودجه در سازمان برنامه و سامان‏دهى به امور مالياتى مؤديان از همين منظر قابل توجه است. سوى ديگر اين چهره، تظاهرات مسالمت‏جويانه‏اش در برابر روحانيان است. او در نيمه فروردين 1343 با تمهيدات و مقدماتى، ضمن رفع حصر از آيت‏الله خمينى، ايشان را به قم باز مى‏گرداند و هم‏زمان با استفاده از دستگاههاى تبليغاتى در اختيارش چنين وانمود مى‏كند كه آزادى آيت‏الله خمينى نتيجه تفاهم و توافق ميان روحانيان و دولت بر سر ادامه فعاليتهاى حكومت بوده است. فعاليتهايى كه با تصويب‏نامه انجمنهاى ايالتى و ولايتى و مخالفت روحانيان و پشتيبانى عموم مردم، دولت علم را به مقابله جدى با مخالفتها كشاند و كشتار 15 خرداد و دستگيرى عمده مقامات روحانى بويژه آيت‏الله خمينى را درپى‏داشت. اينك دولت منصور خود را مصلح اجتماعى مى‏خواند تا با اصرار بر فراموش كردن آنچه كه در يكسال گذشته رخ داده، مردم را به همراهى با اقدامات دولت در سايه حمايتهاى روحانيان فراخواند. اتفاقى كه منجر به موج تازه‏اى از مخالفتها با دولت شد تا جايى كه آيت‏الله خمينى در نطق 26 فروردين 43 در مسجد اعظم قم، تكليف دولت و ملت را در ناسازگارى با اقدامات خلاف شرع حكومت يكسره كرد. کتاب روزشمار15خرداد(جلد اول سال1343) وقایع نیمه اول بهار 1343 را پوشش داده است.حجم اخباری که از مسائل مرتبط با حوادث نهضت اسلامی مردم ایران و رهبری نهضت، حضرت امام خمینی،در رسانه های ارتباط جمعی اعم از روزنامه ها،مجلات هفتگی و ماهنامه های داخلی و خارجی،تلکس خبرگزاریهای مهم و مشهور آن دوره جهان،منابع مکتوب شامل کتابهای تحلیلی و خاطرات و نیز اسناد مراکز دولتی،نظامی و امنیتی و حتی مشاهدات میدانی به جامانده از آن دوره، همه و همه در نگارش و تدوین این کتاب به خدمت گرفته شده اند. جلد اول کتاب «روزشمار15خرداد» که وقایع اول فروردین تا 15 اردیبهشت سال 1343 را گزارش می کند، ادامه منطقى مجلدات پيشين همين مجموعه است كه هر بخشى از آن را يكى از همكاران دفتر ادبيات انقلاب اسلامى تدوين و در هر مقطع از زمان مورد نظر، به فراخور، بخشى از رويدادها را در مسير تاريخى‏اش منعكس كرده‏اند. اما اين مجلد از روزشمار 15 خرداد را که از منابع بى‏شمار موجود در آرشيو دفتر ادبيات انقلاب اسلامى ، حاصل سالها تلاش پژوهشگران در واحد تدوين تاريخ انقلاب اسلامى بهره جسته ، سیدمحمدصادق فیض نگاشته است. ********************************** طرح جلد کتاب ********************************** شناسنامه کتاب سرشناسه: فیض، سیدمحمدصادق، 1345 - گردآورنده عنوان و نام پدیدآور: روزشمار 15 خرداد/ به کوشش سیدمحمدصادق فیض. مشخصات نشر: تهران؛ شرکت انتشارات سوره مهر، 1392 مشخصات ظاهری: ج. شابک: 2 - 414 - 1754 - 600 - 978: ج1؛ 5 - 413 - 1754 - 600 - 978: دوره وضعیت فهرست نویسی: فبپا مندرجات: ج.1. 1343/1/1 تا 1343/2/15 موضوع: قیام پانزده خرداد 1342 موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1304 - 1320 -- جنبشها و قیامها موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1320 - 1357 -- سالشمار شناسه افزوده: شرکت انتشارات سوره مهر رده بندی کنگره: 1392 9 ر 9/ DSR1533 رده بندی دیویی: 0824045/ 955 شماره کتابشناسی ملی: 3183853

روزشمار 15خرداد - 1341 جلد سوم (پاییز 1341)

جلد سوم روزشمار 15خرداد در 481 صفحه از سری تألیفات تحقیقاتی واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی به پاییز 1341 اختصاص دارد. 15 خرداد 1342 يك روز تاريخى براى نهضت اسلامى مردم ايران است. در حافظه عمومى ايرانيان، اين مناسبت با چند شاخصه شناخته مى‏شود: سخنرانى مهمى از امام خمينى 13 خرداد 1342) و دستگيرى ايشان و شهادت گروهى از طرفداران امام خمينى (15 خرداد 1342). جستجوى دقيق در حافظه خاص اين واقعه نيز در نهايت به اين چند ويژگى مى‏رسد، اما با حاصلى ماندگار كه نقش واقعه را در مرور زمان تازه نگه مى‏دارد. روزشمار 15 خرداد 1342 مى‏خواهد فاصله بين دو حافظه عمومى و خاص را طى كند. اين كار از نخستين روزهاى سال 1376 آغاز و منابع موجود توسط همكاران واحد تدوين تاريخ انقلاب اسلامى دفتر ادبيات انقلاب اسلامى حوزه هنرى در قالب «طرح تحقيقاتى 15 خرداد 1342»، جستجو و يادداشت‏بردارى شد. اين بررسى از آغاز سال 1340 تا پايان سال 1343 شمسى را در بر گرفت تا از مقدمه و بازتاب حوادث خرداد 1342 نيز به صورت كامل ياد شود. منابع داخلى و خارجى اين روزشمار در قالب كتاب، نشريات، بولتن‏هاى محرمانه، اسناد و ... بود كه منابع خارجى پس از ترجمه به فارسى و از طريق جستجو در كتابخانه‏ها و شبكه اطلاع‏رسانى جهانى (اينترنت) گرد آمد. در جمع منابع كم نيست كتاب و نشريات و خاطرات و اسنادى كه براى نخستين‏بار، براى روايت اين واقعه تاريخى مورد توجه و استفاده قرار گرفته است. اين آثار با فعاليت واحدهاى ديگر دفتر ادبيات انقلاب اسلامى حوزه هنرى (تاريخ شفاهى، فرهنگ ناموران، بايگانى اسناد و ترجمه و پژوهش منابع خارجى) فراهم آمد. بررسى منابع و كسب اطمينان از اينكه همه منابع موجود درباره حوادث خرداد 1342 و قبل و بعد از آن، ديده شده است، پنج سال طول كشيد و اوايل دهه 1380 (حدود چهل سال پس از خرداد 1342) كار نگارش روزشمار قيام 15 خرداد آغاز شد. البته بررسى منابع تازه‏اى كه درباره اين رويداد منتشر مى‏شود، همچنان ادامه دارد و نتيجه آن در اين روزشمار جاى خواهد گرفت. براى هر روز از اين دوره زمانى (آغاز سال 1340 تا پايان سال 1343) حجم زيادى يادداشت (فيش) وجود دارد. معمولاً يك خبر به روايت چند منبع ديده و با توجه به اعتبار هر منبع، نقل مى‏شود. در اين نگارش با هدف اطلاع‏رسانى دقيق از وقايع، روايت منابع از يك خبر يا اتفاق به گونه‏اى تلفيق مى‏شود كه در نهايت نماى كامل و در حد امكان لحظه به لحظه‏اى از ماجرا ارایه كند. اين كار با توجه به اعتبار و نگاه بالا و پايين و پس و پيش منابع سخت است، اما تلاش شد از اين سختى با دقت و نكته‏سنجى عبور كنيم. خود به خود حاصل كار نشان خواهد داد چقدر موفق بوده‏ايم؛ زمانى كه اين اثر توسط كارشناسان تاريخ و علاقه‏مندان مطالعه شود و نظر آنان به دست ما برسد. هم‏اكنون مجلد سوم 1341 از مجموعه روزشمار 15 خرداد پيش روى شماست. در اين مجلد رويدادهاى پاييز 1341 مرور مى‏شود. فهرستى از اتفاق‏هاى مهم اين فصل چنين است: ـ ادامه اجراى قانون اصلاحات ارضى. ـ تصويب قانون انتخابات انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى با اعمال تغييراتى اعم از دادن حق رأى به زنان، برداشتن شرط اسلام براى انتخاب‏شوندگان، و تغيير سوگند قرآن به كتاب آسمانى در مراسم تحليف. ـ قتل رئيس اصلاحات ارضى فيروزآباد و اعلام حكومت نظامى در شيراز. ـ تلگرام‏هاى علما و مراجع به شاه و نخست‏وزير و طرح درخواست لغو تغييرات اعمال شده در قانون انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى. ـ پاسخ‏هاى شاه و نخست‏وزير به علما و مراجع. ـ اعتراض علنى علما، روحانيون و مراجع در برابر توطئه دولت. ـ پشتيبانى گسترده مردم از روحانيون در اعتراض به تصويب‏نامه دولت. ـ تجمع متوالى مردم در مسجد عزيزاللّه‏ و سخنرانى حجت‏الاسلام محمدتقى فلسفى. ـ لغو تصويب‏نامه انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى از سوى دولت. ـ سياست‏هاى بازرگانى دولت در قبال كشورهاى آسيايى، اروپايى و امريكا. ـ شتاب دولت براى صنعتى شدن، هماهنگ با شرايط پيشنهادى آمريكا و بانك جهانى. ـ تلاش دولت براى اخذ كمك‏هاى اقتصادى از غرب، به خصوص آمريكا و مذاكرات پى در پى براى نيل به اين هدف. ـ دستگيرى و سركوب سران عشاير فارس و عاملان قتل مهندس ملك‏عابدى. ـ بى‏برنامگى دولت براى برگزارى انتخابات. ـ سخنرانى‏هاى شاه با مضامين تكرارى درباره اهداف اصلاحات ارضى، و لزوم صنعتى شدن كشور. ـ كسر بودجه شديد دولت براى پيشبرد طرح‏هاى عمرانى. ـ تلاش براى جلب حمايت غرب و دريافت وام براى اجراى طرح‏ها و برنامه توسعه. ـ مذاكرات بى‏نتيجه با مقامات كنسرسيوم نفت براى استيفاى حقوق مالكانه و درآمد بيشتر از راه فروش نفت خام. در كنار اين رويدادها، دولت تلاش مى‏كند بر مشكلات اقتصادى جامعه فایق آيد. فراهم ساختن مقدمات تشكيل كنگره اقتصادى، كميسيون تلفيق وزارتخانه‏هاى اقتصادى، صدور مجوز براى چاپ اوراق قرضه از جمله اين تمهيدات است. بازرگانى نامتوازن با كشورهاى آسيايى نظير سيلان، هند و ژاپن از يك‏سو، و تلاش براى تثبيت تعامل دو جانبه با بازار مشترك اروپا، از سوى ديگر، روى ديگر وضع اقتصادى را نشان مى‏دهد. تعطيلى مجلس‏هاى شوراى ملى و سنا نيز عملكرد اجرايى دولت را از پشتوانه‏هاى قانونى دور مى‏كند و اين در حالى است كه دولت با ترديد در تقدم بخشيدن به برگزارى انتخابات دو مجلس يا انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى، عملاً سردرگمى خود را آشكار مى‏كند. اما مهمترین واقعه این مجلد لایحه انجمن های ایالتی و لایتی است: در 14 مهر 1341 لایحه انجمن های ایالتی و لایتی در هیئت دولت به تصویب رسید تصور روحانیون از تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی این است که دولت می خواهد راه را برای فرقه ضاله بهایی باز کند. سه شرط در آن قانون منظور شده بود و اینها با تغییر دادن آنها، هم برای دخالت دادن زنها و هم برای رسمیت دادن به فرقه بهاییت و هم برای محو اسلام، راه را باز کرده بودند. به عقیده یکی از روحانیون سرشناس طبیعی است که برداشتن قید قسم به قرآن و شرط اسلام چیز خطرناکی است و بی شک، باید در برابر آن ایستاد. ولی در اینکه منتخب باید زن هم باشد، آیت الله خمینی فرموده اند، : شما مردها که رأی دادید، چه کردید که آنها بکنند؟! می خواستند یک شعار مترقی را از دست آنها بگیرند. در ادامه طی جلسه ای علمای قم در اعتراض به این لایحه پس از بحث و گفتگوهای فراوان و بررسی راه های مختلف، توافق کردند هریک جداگانه برای شاه نامه ای بنویسند و از او بخواهند که لایحه دولت را لغوکند. اما آیت الله خمینی غیر از نوشتن نامه به شاه تصمیم دیگری هم گرفت. او تصمیم گرفت با نوشتن و فرستادن نامه برای روحانیون شهرهای بزرگ آنها را درجریان امر قرار داده و مقدمات اعتراضات گسترده روحانیون و مردم علیه لایحه را فراهم گرداند. وی برای نامه نوشتن به علمای شهرستان ها شبی را تا صبح بیدار ماند. نامه آقای خمینی برای علمای مختلف از جمله آقایان میلانی، حسن قمی، حاج میرزا کفایی، آقاشیخ مجتبی قزوینی، سیدحسن تهامی، حسین آیتی، کفعمی (زاهدان)، آقابزرگ شاهرودی، علامه سمنانی، نجات (سمنان)، جلیلی کرمانشاهی (کرمانشاه) فرستاده شد. آیت الله خمینی در نامه به شاه ضمن اشاره به این که دولت در انجمن های ایالتی و ولایتی اسلام را در رأی دهندگان و منتخبین شرط نکرده و به زنها حق رأی داده.، برنگرانی علمای اعلام و سایر طبقات مسلمین دست گذاشت و درخواست حذف مطالبی را کرد که مخالف دیانت مقدسهو مذهب رسمی مملکت است. آیت الله بهبانی در نامه ای خطاب به شاه اشاره به جریاناتی کرد که عملاً و عنواناً در مملکت رواج دارد و با شئون قانون اساسی و شرع مبین اسلام منافی و غیرقابل انطباق است و طبعاً موجب تهییج افکار مردم متدین ایران می گردد و با اشاره به تصویب نامه دولت، از شاه درخواست نمود به هر طریق که مقتضی بدانند فوراً اصلاح لازم به عمل آید. حضرات آیات احمد زنجانی، محمد الموسوی، هاشم آملی و مرتضی الحائری نیز در نامه ای به شاه تأکید کردند که تساوی مسلمان و کافر زن و مرد و قید کتب آسمانی به جای قرآن در لایحه گذشته از اینکه قدم استواری در امر ترقی واقعی نیست مخالفت با مصالح عالیه اسلام و کشور و مقام سلطنت است و خواهان اصلاح آن شدند. آیت الله سید کاظم شریعتمداری، آیت الله گلپایگانی، آیت الله مرعشی نجفی و آیت الله عراقی نیز در نامه ای جداگانه به شاه خواهان اصلاح لایحه دولت شدند. همه کسانی که به شاه نامه نوشتند او را با الفاظی محترمانه خطاب کردند. آیت الله خمینی نیز نامه خود را با عبارت حضور مبارک اعلیحضرت همایونی آغاز نمود. اما پس از اینکه شاه و دولت به اعتراضات علما و امام خمینی در مورد لایحه جواب مثبتی ندادند اعتراضات مردمی، ایجاد تجمعات اعتراض آمیز و سخنرانی های علما شدت گرفت و علنی تر شد و در نهایت در پی همین اعتراضات در واپسین دقایق شبانگاهی چهارشنبه(07/09/1341) دولت به آیت الله بهبهانی اطلاع داد که تصویب نامه انجمن های ایالتی و ولایتی غیر قابل اجرا است. این تصمیم که به منزله لغو کامل آن بود در جلسه امشب هیئت دولت گرفته شد. آیت الله بهبهانی این خبر را تلفنی به برخی از مراجع اطلاع داد. بعد از نماز مغرب، حجت الاسلام محمدتقی فلسفی برای جمعیت انبوهی که در مسجد ارگ گرد آمده بودند و در میان آنها دانشجویان دانشگاه، روحانیون و شخصیتهای سرشناس و خبرنگاران خارجی به چشم می خوردند، سخنرانی کرد و به افشاگری علیه دولت پرداخت. وی گفت مأمورین و جلادان دولت، روزنامه ها را وادار کرده اند علیه روحانیون مطالبی منتشر نمایند و اینطور وانمود کنند که هدف روحانیون منع شرکت نسوان در انتخابات است. وی تأکید کرد هدف و منظور روحانیون اجرای قانون اساسی، مبارزه با دشمنان اسلام و قرآن، و گرفتن آزادی برای مردم است. فلسفی در این سخنرانی گفت در مملکت ما آزادی وجود ندارد. مجلس در مرگ عمیق فرو رفته، نماینده مردم در بین نیست. تاجر و بازاری ناراضی است برای اینکه هر روز به عناوین مختلف و غیر عادلانه از آنها مالیات گرفته می شود. کارمند ناراضی است که به موقع حقوقش و اضافاتش را نمی دهند. کارگر ناراضی است. وی افزود: ما هم زمانی آزاد می زیستیم آن آزادی را که اجداد ما در زمان پیغمبر (ص) و علی (ع) و عمر داشتند و اکنون مدت مدیدی از آن می گذرد در هیچ یک از ممالک مترقی دنیا نیست. فلسفی در بخش دیگری از سخنرانی اش، گفت طی دو روز گذشته کلمه ای درباره حضور پنجاه هزار نفری مردم در مسجد عزیزالله درج نشده، مدیران جراید می گویند دست ما را بسته اند و آزاد نیستیم که اینکار را بکنیم. به اين ترتيب مجلد هفتم روزشمار، در مسيرى از روزهاى تاريخ ايران قدم بر مى‏دارد كه در نهايت به 15 خرداد 1342 خواهد رسيد. در اين مسير، چهره‏ها، رويدادها و واكنش‏ها با مخاطب سخن مى‏گويند و اگر تحليلى از شرايط و اوضاع به ذهن خواننده مى‏رسد، از گردآمدن و اقتصاى طبيعى اخبار است؛ وگرنه، اين روزشمار به دنبال تحليل وقايع آن دوره تاريخى نيست. روزشمار هر روز با عنوان‏هاى خبرهاى همان روز آغاز مى‏شود و سپس متن خبرها، وقايع آن روز را شرح مى‏دهد. خبرها، گذشته از بار سياسى، اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى‏شان، با تأكيد بر اين ويژگى انتخاب شده‏اند كه بتوانند خواننده را با حال و هواى همان روز آشنا كنند. از اين رو، براى بازنويسى خبر، زبان حال انتخاب شده است. هر خبر، پى‏نوشتى دارد كه شامل نشانى منابع خبرى است. نشانى منابع مطبوعاتى در همين پى‏نوشت كامل است، اما نشانى منابع كتابخانه‏اى در ضميمه ديگرى در پايان هر مجلد، با عنوان «كتاب‏نامه» تكميل مى‏شود. ********************************** طرح جلد کتاب ********************************** شناسنامه کتاب سرشناسه: واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی - عنوان و نام پدیدآور: روزشمار 15 خرداد 1341/ به کوشش واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی؛ (برای) دفتر ادبیات انقلاب اسلامی (سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری). مشخصات نشر: تهران؛ شرکت انتشارات سوره مهر، 1392 مشخصات ظاهری: 3ج. مصور، عکس. شابک: 0 - 588 - 175 - 600 - 978: ج1: - 175 - 600 - 978 7 - 589؛ ج.3: 3 - 590 - 175 - 600 978 شناسه افزوده: سازمان تبلیغات اسلامی. حوزه هنری. دفتر ادبیات انقلاب اسلامی شناسه افزوده: شرکت انتشارات سوره مهر وضعیت فهرست نویسی: فبپا یادداشت: جلد سوم به کوشش واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی است. یادداشت: کتابنامه. یادداشت: نمایه. مندرجات: ج.1. ( بهار 1341 ) 1341/1/1 تا 1341/3/31 . - ج.3. 1341/7/1 تا 1341/9/30. موضوع: قیام پانزده خرداد 1342 موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1304 - 1320 -- جنبشها و قیامها موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1320 - 1357 -- سالشمار رده بندی کنگره: 1392 9 ر 2ق/ DSR1533 رده بندی دیویی: 0824045/ 955 شماره کتابشناسی ملی: 3204795

روزشمار 15خرداد - 1341 جلد اول(بهار 1341)

بسم الله الرحمن الرحیم نهضتی که حاج‌آقا روح‌الله خمینی در سال‌های نخستین دهه چهل آغازگر آن بود و ما اکنون پس از پنج دهه با عناوینی چون «نهضت امام خمینی» و «نهضت 15 خرداد» رو بدان سو داریم و سعی می‌کنیم گوشه‌ای از آن را بیان کنیم و گاه تحلیل نماییم پیشینه‌ای بزرگ و طولانی دارد که ریشه‌اش در جان اعتقادات مذهبی مردمان این آب و خاک نهفته است. پیشینه‌ای به درازای تاریخ دین‌داری مردم این سرزمین. «نهضت امام خمینی» که نقطه اوج‌اش در دهه چهل، وقایع 15 خرداد 42 است زوایای پیدا و پنهان بسیار دارد. گفتنی‌هایی بسیار که در سینه شاهدان است و لابه‌لای آرشیوهای سندی و کتابخانه‌ای؛ پس شایسته می‌نماید کنکاش گردد تا برای ارائه تحلیلی منطقی و درست از آنچه رخ داده، گرد هم آید. برای رسیدن به این مهم باید راه سختی پیمود تا مجموعه‌ای از اسناد و مدارک فراهم گردد و دفتر ادبیات انقلاب اسلامی حوزه هنری ذدر این راه همتی بلند داشته و دارد. مجموعه محل رجوع «روزشمار 15 خرداد» با اتکا به نشریات (اعم از روزنامه و کتاب) و اسناد و منابع دیگر سعی دارد تا آینه‌ای باشد برای نشان دادن برخی وقایع آن روزهای جامعه، اقتصاد، سیاست و فرهنگ ایران و در این میان جلد پنجم این روزشمار (جلد اول از سال 1341) مربوط می‌شود به رخدادهای بهار 1341. فصل بهار آن سال فصل سرنوشت دکتر علی امینی بود. دکتر علی امینی با موافقت شاه مجلسین شورای و سنا را منحل کرد تا بتواند در نبود این دو مرجع قانونگذاری دست به اقدامات و اصلاحاتی بزند که خود از آن به «اصلاحات انقلابی» تعبیر می‌کرد، اما با این تدبیر نتوانست روزهای گرم تابستان 1341 را در سرمای سیاست ایران تجربه کند. سفر شاه به امریکا شاید کام او را تلخ کرده بود چرا که پس از بازگشت شاه از سفر اختلافات شاه و امینی بر سر بودجه ارتش به روزنامه‌ها کشیده شد و این آغاز یک پایان بود. مسافرت یک ماهه شاه به امریکا در بهار 1341 اولین سفر او به امریکا نبود اما اولین سفرش به امریکا بعد از به قدرت رسیدن رئیس جمهور کندی بود. رئیس جمهوری دموکرات که به گفته خبرگزاری‌های بلوک شرق تمایلی به دیدار با شاه ایران نداشت. سفر شاه به امریکا در گزارش‌ها، تحلیل‌ها و تفسیرهای رادیوها و خبرگزاری‌های مسکو و اقمارش خلاصه می‌شد به دو موضوع: نخست تلاش محمدرضا پهلوی برای خرید تجهیزات نظامی بیشتر و مدرن‌تر از امریکا و دوم راضی کردن امریکایی‌ها به برکناری علی امینی از نخست‌وزیری؛ چرا که علی امینی برکشیده امریکا معرفی می‌شد و شاه ازاین موضوع هراسان داشت. بهار 1341 در حالی آغاز می‌شد که در غیاب مجلسین بودجه‌ای به تصویب نرسیده بود. مبنای بودجه سال 1341 در کابینه دکتر امینی همان بودجه سال 1340 تعریف شد و آن نیز چیزی بیشتر از همان بودجه مصوب سال 1339 نبود که به صورت یک‌دوازدهم قابل برداشت می‌شد و کسری بودجه به عنوان مشکل همیشگی دولتها وجود داشت و کابینه دکتر امینی از این مشکل مستثنی نبود. علی امینی چند فقره بگیر و ببند هم داشت. چند امیر و افسر و یک تعداد غیر نظامی و دیگر هیچ. 15 فروردین، دانشگاه تهران پس از دو ماه و نیم تعطیلی بازگشایی شد. اول بهمن 1340، دانشگاه تهران شاهد درگیری استادان و دانشجویان معترض به سیاست روز با مأموران حکومت پهلوی بود. بازداشت تعداد قابل توجهی از این استادان و دانشجویان و تعطیلی چند هفته‌ای دانشگاه تهران موضوعی نبود که شاه را حتی در دیدار نوروزی به واکنش مجبور نکند، هرچند برخی مطبوعات تعطیلی دانشگاه را به پاره‌ای تعمیرات ساختمانی نسبت دادند. تا حاج آقا حسین بروجردی در قید حیات بود حکومت امیدی به اجرای اصلاحات ارضی نداشت و البته در این مهم علل دیگری نیز نهفته است. اما آنچه مربوط به بهار 1341 است اینکه تلاش شد تا اجرای این اصلاحات پیگیری گردد. حسن ارسنجانی، وزیر کشاورزی مجری اصلاحات ارضی بود که کار را از چند شهر آذربایجان آغاز کرد و دامنه آن را تا خرداد ماه به گیلان و قزوین کشاند. او برای توجیه این اصلاحات حتی دست به دامن جعل سخنی از آیت‌الله حکیم، که در نجف ساکن بود، شد. این سخن اما در پی پرسش و پاسخی زود، از جانب آن مرجع دینی تکذیب شد و بلکه اصلاحات ارضی را غصب املاک مردم دانست. چهادهم خرداد آن سال مصادف بود با اول محرم. «تجربه نشان داده است که عوامل مخالف حکومت و دولت این ایام را مغتنم شمرده [اند]». این قسمتی از گزارش اداره سوم ساواک بود که یک هفته پیش از آغاز محرم در گزارشی تحت عنوان «برآورد و پیش‌بینی درباره محرم و صفر» تنظیم شده بود. ساواک تحلیل درستی داشت. محرم و صفر زمینه و بستر مناسبی برای منتقدان جدی حکومت پهلوی آماده می‌کرد. بهار 1341 حاج‌آقا روح‌الله هنوز نظاره‌گر اعمال حکومت بود. او شاید در بود و نمود آیت‌الله سید محمود طالقانی و بسیار دیگران ترجیح می‌داد خویشتن‌داری کند. آیت‌الله سید محمود طالقانی در مسجد، حسینیه یا حتی خانه‌ای سخنرانی نکرد الا اینکه از ظلم و ستمی که بر مردم می‌‌رفت، فریاد کشید. او انتقادات تند خود را تا آنجا پیش برد که می‌خواستند از سخنرانی در تاسوعا و عاشورای حسینی باز دارندش، اما نتوانستند. فروردین و اردیبهشت 1341 برای مردم برخی شهرها به خصوص مردمان جنوب شهر تهران روزهای خوشی نبود. از شدت باران و جاری شدن سیلی خانمان برانداز، مردم جنوب شهر تهران بیشترین لطمات را دیدند. شاه از امریکا برای کمک‌رسانی به مردم سیل‌زده پیام داد. دولت حساب ارزی ریالی در بانک ملی افتتاح کرد، نهادهای اجتماعی چون جمعیت شیر و خورشید به تکاپو افتادند و برخی علما نیز کمک‌ها کردند. وعده و وعید بسیاری مطرح شد که برای پیگیری آنها باید پا را فراتر از این کتاب نهاد. این مختصر همه وقایع آن روزها نیست، بلکه گزارشی است از برخی حوادث و وقایع مهم که در روزنامه‌ها، بولتن‌های محرمانه و برگ‌هایی از اسناد و دیگر منابع به چشم می‌خورد. در این مجلد سعی نویسنده بر آن بوده تا تحلیلی ارائه نگردد. آنچه از تحلیل‌ها دیده می‌شود بازتاب رویدادها و تحلیل‌های همان زمانی از وقایع است تا بتواند به وجه بهتری فضای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور را بنمایاند. جلد پنجم روزشمار 15 خرداد (جلد اول از وقایع سال 1341) به کوشش محمد قبادی نگاشته شد و با شمارگان 2500 نسخه در بهار 1393 توسط انتشارات سوره مهر منتشر گردید. ********************************** طرح جلد کتاب ********************************** شناسنامه کتاب سرشناسه: قبادی، محمد، 1354 - عنوان و نام پدیدآور: روزشمار 15 خرداد 1341/ به کوشش محمد قبادی؛ (برای) دفتر ادبیات انقلاب اسلامی (سازمان تبلیغات اسلامی، حوزه هنری). مشخصات نشر: تهران؛ شرکت انتشارات سوره مهر، 1392 مشخصات ظاهری: 3ج. مصور، عکس. شابک: 0 - 588 - 175 - 600 - 978: ج1: 7 - 589 - 175 - 600 - 978؛ ج.3: 3 - 590 - 175 - 600 - 978 شناسه افزوده: سازمان تبلیغات اسلامی. حوزه هنری. دفتر ادبیات انقلاب اسلامی شناسه افزوده: شرکت انتشارات سوره مهر وضعیت فهرست نویسی: فبپا یادداشت: جلد سوم به کوشش واحد تدوین تاریخ انقلاب اسلامی است. یادداشت: کتابنامه. یادداشت: نمایه. مندرجات: ج.1. ( بهار 1341 ) 1341/1/1 تا 1341/3/31 . - ج.3. 1341/7/1 تا 1341/9/30. موضوع: قیام پانزده خرداد 1342 موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1304 - 1320 -- جنبشها و قیامها موضوع: ایران -- تاریخ -- پهلوی، 1320 - 1357 -- سالشمار رده بندی کنگره: 1392 9 ر 2ق/ DSR1533 رده بندی دیویی: 0824045/ 955 شماره کتابشناسی ملی: 3204795

خاطرات شنیدنی: خاطراتی از حاج رضا ایروانی

خاطرات شنیدنی: خاطراتی از حاج رضا ایروانی موضوع: ایروانی، رضا، 1310 - خاطرات خاطرات - قرن 14 نویسنده:رضا ایروانی ناشر:آئینه زمان 168 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 2 - 1100 نسخه 978-600-5181-13-5 تاریخ نشر:1392/12/27 قیمت پشت جلد :58000 ریال کد دیویی:920.055 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی

ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب مشروطه، 1327 - 1324 ق. ایران - تاریخ - پهلوی، 1357 - 1304 ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 نویسنده:یرواند آبراهامیان،کاظم فیروزمند،حسن شمس‌آوری،محسن مدیرشانه‌چی ناشر: نشر مرکز 594 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 18 - 1800 نسخه 978-964-305-389-5 تاریخ نشر:1392/12/27 کد دیویی:955.082 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

رضا و نارضا: انقلاب اسلامی در جاجرم به روایت مردمی

رضا و نارضا: انقلاب اسلامی در جاجرم به روایت مردمی موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - جاجرم ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - خاطرات ایران - تاریخ - پهلوی، 1320 - 1304 - خاطرات نویسنده:مهدی الهی‌فرد ویراستار:آمنه نوری محقق:امین درتومی،سیدمحمود نظم‌بجنوردی،محسن رمضانیان ناشر: سوره مهر 96 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-175-668-9 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :32000 ریال کد دیویی:955.0824 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران این کتاب ششمین دفتر از مجموعه «انقلاب اسلامی در خراسان شمالی به روایت مردم» است که از سوی دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خراسان شمالی تدوین شده است. این دفتر به روایت رشادت‌ها و پایداری مردم «جاجرم» اختصاص یافته است. مردمان این شهر مانند سایر شهرهای کشور، در پیروزی انقلاب اسلامی نقش داشته‌اند. در این اثر، گوشه‌ای از فعّالیت‌ها و حضور مردم با زبانی ساده و روایت گونه و در قالب خاطرات مردمی درج شده است.

طعم انقلاب

طعم انقلاب موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - فاروج ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - خاطرات ایران - تاریخ - پهلوی، 1357 - 1304 - خاطرات نویسنده:مهدی الهی‌فرد ویراستار:آمنه نوری محقق:مهدی رجعتی،مجید سعیدیان ناشر: سوره مهر 100 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-175-667-2 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :32000 ریال کد دیویی:955.0824 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران این کتاب پنجمین دفتر از مجموعه «انقلاب اسلامی در خراسان شمالی به روایت مردم» است که از سوی دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خراسان شمالی تدوین شده است. این دفتر به روایت رشادت‌ها و پایداری مردم «فاروج» اختصاص یافته است. مردمان این شهر مانند سایر شهرهای کشور، در پیروزی انقلاب اسلامی نقش داشته‌اند. در این اثر، گوشه‌ای از فعّالیت‌ها و حضور مردم با زبانی ساده و روایت گونه و در قالب خاطرات مردمی درج شده است.

کاخ و کوخ

کاخ و کوخ موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - شیروان ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 - خاطرات ایران - تاریخ - پهلوی، 1320 - 1357 - خاطرات نویسنده:مهدی الهی‌فرد ویراستار:آمنه نوری ناشر: سوره مهر 94 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-175-538-5 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :32000 ریال کد دیویی:955.0824 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران این کتاب دومین دفتر از مجموعه «انقلاب اسلامی در خراسان شمالی به روایت مردم» است که از سوی دفتر مطالعات و ادبیات پایداری حوزه هنری خراسان شمالی تدوین شده است. این دفتر به روایت رشادت‌ها و پایداری مردم «شیروان» اختصاص یافته است. مردمان این شهر مانند سایر شهرهای کشور، در پیروزی انقلاب اسلامی نقش داشته‌اند. در این اثر، گوشه‌ای از فعّالیت‌ها و حضور مردم با زبانی ساده و روایت گونه و در قالب خاطرات مردمی درج شده است.

سیدجمال‌الدین اسدآبادی

سیدجمال‌الدین اسدآبادی موضوع: اسدآبادی، جمال‌الدین، 1254؟ - 1314 ق. - سرگذشتنامه نویسنده:محمدکاظم مزینانی ناشر: موسسه‌ فرهنگی‌ مدرسه ‌برهان 84 صفحه - پالتویی (شومیز) - چاپ 18 - 2600 نسخه 978-964-385-216-0 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :22000 ریال کد دیویی:955.075092 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

تاریخ جدا شدن بحرین از ایران

تاریخ جدا شدن بحرین از ایران موضوع: بحرین - تاریخ - 1967 - 1972 م. بحرین - تاریخ - قرن 21م. ایران - سیاست و حکومت - قرن 14 ایران - تاریخ - پهلوی، 1320 - 1357 خلیج‌فارس، منطقه - تاریخ - 1967 - 1972 م. نویسنده:رضا آقاملائی ناشر: افق روشن 88 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 1 - 1500 نسخه 978-600-94417-1-6 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :27000 ریال کد دیویی:935.65 زبان کتاب:فارسی محل نشر:قم - قم

برای تاریخ می‌گویم: خاطرات محسن رفیق‌دوست (1368 - 1357)

برای تاریخ می‌گویم: خاطرات محسن رفیق‌دوست (1368 - 1357) موضوع: رفیقدوست، محسن، 1319 - خاطرات به‌اهتمام:سعید علامیان ناشر: دفتر ادبیات انقلاب اسلامی شرکت انتشارات سوره مهر 472 صفحه - رقعی (شومیز) - چاپ 2 - 2500 نسخه 978-600-175-529-3 تاریخ نشر:1392/12/26 قیمت پشت جلد :199000 ریال کد دیویی:955.084092 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

خاطرات: دو دهه تلاش

خاطرات: دو دهه تلاش موضوع: فیروز، اسکندر - خاطرات محیط زیست - ایران - حفاظت نویسنده:اسکندر فیروز ناشر: تدبیر روشن 492 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-93972-9-7 تاریخ نشر:1392/12/25 قیمت پشت جلد :300000 ریال کد دیویی:363.700955 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران این کتاب به بیان خاطراتی از «اسکندر فیروز»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست و معاون نخست وزیر و دو دهه تلاش برای حفظ طبیعت و محیط زیست ایران می‌پردازد. بخش‌های نخست این کتاب مربوط به زندگی شخصی اوست و بخش‌های دیگر شرح ایجاد دستگاه‌های مسئول، مراحل تکاملی آنها و وظایفی است که در مقوله حفظ محیط زیست و بالطبع حفظ حیات وحش، ایجاد شده‌اند و گل سرسبد آنها سازمان حفاظت محیط زیست است. در خلال این خاطرات عناوین اصلاحات ارضی، جک اوکانر در ایران، شکار پازن، کوسه در کارون و ... دیده می شوند.

تاریخ شفاهی بانک مرکزی ایران

تاریخ شفاهی بانک مرکزی ایران موضوع: بانک مرکزی ایران بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مدیران - ایران - مصاحبه‌ها زیرنظر:محمدحسین دانایی ویراستار:منصور مدرسی ناشر: پژوهشکده ‌پولی‌ و بانکی جلد 1: 264 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-5982-63-3 جلد 2: 236 صفحه - - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-5982-64-0 جلد 3: 272 صفحه -وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-5982-65-7 جلد 4: 224 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-600-5982-66-4 تاریخ نشر:1392/12/25 کد دیویی:332.110955 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

سال‌شمار تحولات اقتصادی و دستاوردهای بانک مرکزی ایران 1339 - 1384

سال‌شمار تحولات اقتصادی و دستاوردهای بانک مرکزی ایران 1339 - 1384 موضوع: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران - گزارش‌ها تدوین:حسین بازمحمدی،محمدمراد سلطانیان ویراستار:فاطمه اثباتی ناشر: پژوهشکده ‌پولی‌ و بانکی 600 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 300 نسخه 978-600-5982-54-1 تاریخ نشر:1392/12/25 قیمت پشت جلد :350000 ریال کد دیویی:332.110955 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

انقلاب مشروطه ایران

انقلاب مشروطه ایران موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب مشروطه - 1324 - 1327 ق. ایران - تاریخ - انقلاب مشروطه، 1327 - 1324 ق. - افکار عمومی خارجی مترجم:محمدابراهیم فتاحی‌ولیلایی زیرنظر:اسماعیل سنگاری ویراستار:هوشنگ‌ا شهابی، ونسا مارتین، فاطمه دفتری ناشر: کتاب پارسه 656 صفحه - وزیری (گالینگور) - چاپ 1 - 1100 نسخه 978-600-253-099-8 تاریخ نشر:1392/12/25 کد دیویی:955.075 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران یکی از کتاب‌های مجموعه «پژوهش‌های نوین تاریخی» است که به بهترین آثار محققان و تاریخ‌نگاران و جامعه‌شناسان تاریخی می‌پردازد. در این کتاب رویدادهای اساسی و اهمیت آن، از سال‌های آغازین نهضت مشروطه توسط بسیاری از تاریخ‌دانان و جامعه‌شناسان مورد بررسی قرارگرفته و عملاً به شکل‌گیری سنت تاریخ‌نگاری چندوجهی در ایران معاصر منتهی می‌شود. نویسندگان بر پایه دانش و ادراک خود، با استنباط به تازه‌ترین شواهد در دسترس، کنش‌ها و شرایط پدیدآورنده آن شواهد را تحلیل و بررسی کرده و برساخته‌ها و روایت‌هایی تازه درباره موضوعاتی نظیر تصورات و نگرش‌ها، اعمال و کنش‌های عصر مشروطه ارائه کرده‌اند.

پارسوآ: فرهنگ چهره‌های تاریخی ایران

پارسوآ: فرهنگ چهره‌های تاریخی ایران موضوع: مشاهیر - ایران ایران - سرگذشتنامه نویسنده:عباس قدیانی ناشر: آرون 800 صفحه - (در2جلد ) - جلد 1- وزیری (گالینگور) - چاپ 1 - 1000 نسخه 978-964-231-132-3 تاریخ نشر:1392/12/25 قیمت پشت جلد :430000 ریال کد دیویی:920.55 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

تقویم نجومی یکصد و بیست ساله ایران: 1331 - 1340/ 1341 - 1350/ 1351 - 1360

تقویم نجومی یکصد و بیست ساله ایران: 1331 - 1340/ 1341 - 1350/ 1351 - 1360 موضوع: گاهنامه ایرانی گاهنامه - جدول‌های تبدیل نویسنده:فرشید اقبال مقدمه:جواد اقبال ناشر: اقبال جلد 7: 1331 - 1340- 344 صفحه - وزیری (گالینگور) - چاپ 1 - 100 نسخه 978-964-406-326-8 جلد 8: 1341 - 1350- 344 صفحه - وزیری (گالینگور) - چاپ 1 - 100 نسخه 978-964-406-327-5 جلد 9: 1351 - 1360-344 صفحه - وزیری (گالینگور) - چاپ 1 - 100 نسخه 978-964-406-328-2 تاریخ نشر:1392/12/25 قیمت پشت جلد :400000 ریال کد دیویی:529.30955 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران

دانستنی‌های تاریخ انقلاب اسلامی ایران برای کودکان و نوجوانان: آشنایی با شخصیت‌ها، حوادث و مفاهیم انقلاب اسلامی

دانستنی‌های تاریخ انقلاب اسلامی ایران برای کودکان و نوجوانان: آشنایی با شخصیت‌ها، حوادث و مفاهیم انقلاب اسلامی موضوع: ایران - تاریخ - انقلاب اسلامی، 1357 نویسنده:ناصر نادری تصویرگر:فرهاد جمشیدی،امیر نساجی،میثم موسوی ناشر:کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان 164 صفحه - وزیری (شومیز) - چاپ 1 - 10000 نسخه 978-964-391-430-1 تاریخ نشر:1392/12/24 قیمت پشت جلد :63000 ریال کد دیویی:955.083 زبان کتاب:فارسی محل نشر:تهران - تهران این کتاب مصور، مرجعی درباره دانستنی‌های تاریخ انقلاب اسلامی ایران برای کودکان و نوجوانان است؛ دانستنی‌هایی شامل شخصیت‌ها، حوادث و مفاهیم مرتبط با آن. این کتاب برای گروه‌های سنی (ج) و (د) نگاشته شده است.

امام خمینی(ره) مردی در انتهای افق: گفتارهایی درباره اندیشه، سلوک و رفتارسیاسی امام خمینی(ره)

امام خمینی(ره) مردی در انتهای افق: گفتارهایی درباره اندیشه، سلوک و رفتارسیاسی امام خمینی(ره) موضوع:خمینی، روح‌الله، رهبرانقلاب‌وبنیانگذارجمهوری‌اسلامی‌ایران، 1279-1368 - مقاله‌ها و خطابه‌ها خمینی، روح‌الله، رهبرانقلاب‌وبنیانگذارجمهوری‌اسلامی‌ایران، 1279-1368 - نظریه درباره‌ سیاست‌ و حکومت - مقاله‌ها و خطابه‌ها خمینی، روح‌الله، رهبرانقلاب‌وبنیانگذارجمهوری‌اسلامی‌ایران،...

...

کتاب و نشریه

تداوم اندیشه: خاطرات و مبارزات آیت‌الله سیدعبدالهادی حسینی شاهرودی

نخستین فرهنگستان ایران به روایت اسناد: صورتجلسات آکادمی ادبیات و صنایع ظریفه (1305 - 1306 ش)

تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر بیداری اسلامی

صنعت سیمان درگذر زمان 1390 - 1312

خاطرات ارسلان خلعتبری از شهریور 1320 تا مرداد 1332

جنایتی که کرمان را تکان داد: به همراه 24 مقاله برگزیده مولف، چاپ شده در مجلات خارج از کشور

نتایج انقلاب ایران

روزشمار انقلاب اسلامی جلد 13 : 1357/11/01 تا 1357/11/04

روزشمار انقلاب اسلامی جلد 12 : 1357/10/27 تا 1357/10/30

رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک ـ جلد 26: مسعودی‌ها

عکس جنجال‌برانگیز

روزشمار 15 خرداد - 1343 جلد اول(1343/1/1 تا 1343/2/15)

روزشمار 15خرداد - 1341 جلد سوم (پاییز 1341)

روزشمار 15خرداد - 1341 جلد اول(بهار 1341)

خاطرات شنیدنی: خاطراتی از حاج رضا ایروانی

ایران بین دو انقلاب: از مشروطه تا انقلاب اسلامی

رضا و نارضا: انقلاب اسلامی در جاجرم به روایت مردمی

طعم انقلاب

کاخ و کوخ

سیدجمال‌الدین اسدآبادی

تاریخ جدا شدن بحرین از ایران

برای تاریخ می‌گویم: خاطرات محسن رفیق‌دوست (1368 - 1357)

خاطرات: دو دهه تلاش

تاریخ شفاهی بانک مرکزی ایران

سال‌شمار تحولات اقتصادی و دستاوردهای بانک مرکزی ایران 1339 - 1384

انقلاب مشروطه ایران

پارسوآ: فرهنگ چهره‌های تاریخی ایران

تقویم نجومی یکصد و بیست ساله ایران: 1331 - 1340/ 1341 - 1350/ 1351 - 1360

دانستنی‌های تاریخ انقلاب اسلامی ایران برای کودکان و نوجوانان: آشنایی با شخصیت‌ها، حوادث و مفاهیم انقلاب اسلامی

امام خمینی(ره) مردی در انتهای افق: گفتارهایی درباره اندیشه، سلوک و رفتارسیاسی امام خمینی(ره)