انقلاب اسلامی

امروز در آیینه تاریخ

26 تیر

اشرف پهلوی در رأس افراد بدنام حکومت پهلوی

روز 26 تیر 1357 یکی از دیپلمات‌های حکومت پهلوی گفت: «اشرف پهلوی در رأس افراد بدنام حکومت پهلوی قرار دارد و ای کاش در حادثه 22 شهریور 1356 در جنوب فرانسه، وی به جای ندیمه‌اش کشته می‌شد.» حسین اشراقی از مقامات وزارت امور خارجه حکومت پهلوی، این جمله‌ها را در انگلیس به پرویز راجی، سفیر شاه در لندن گفت. وی افزود:

25 تیر

تحریم جشن‌های نیمه شعبان از سوی روحانیت تهران

روز 25 تیر 1357 جامعه روحانیت تهران درباره برگزاری جشن‌های نیمه شعبان اعلامیه‌ای منتشر کرد که در بخشی از آن آمده بود: «نظر به اینکه در مصایب ناگوار و حوادث خونینی که در قم و سایر شهرستان‌های ایران به وجود آمد و با توجه به اینکه دستگاه جبار سعی دارد زیر پوشش چراغانی مذهبی اوضاع را عادی جلوه دهد و خون‌های ریخته شده را لوث کند،

24 تیر

تظاهرات علیه حکومت پهلوی در پاریس

روز 24 تیر 1356 دانشجویان ایرانی مقیم فرانسه با اجتماع در مقابل ساختمانی به نام «خانه ایران» در پاریس اقدام به تظاهرات علیه حکومت پهلوی کردند و اعلامیه‌هایی نیز در مخالفت با این حکومت در محل طاق پیروزی این شهر نصب کردند. در این روزها آمریکا و اکثر کشورهای اروپایی شاهد تظاهرات ایرانیان مقیم، علیه حکومت پهلوی بودند. تظاهرات پاریس سه هفته قبل از برکناری امیرعباس هویدا از سمت نخست وزیری 13 ساله‌اش صورت گرفت

23 تیر

سیا و آموزش شکنجه به افسران ساواک

روز 23 تیر 1357 دو روزنامه پر تیراژ آمریکا در گزارش‌های مستندی به ارتباط گسترده ساواک با سازمان سیا اشاره کردند. «هرالد تریبون» نوشت: «ساواک که توسط سازمان سیا تشکیل گردید، افراد خود را تحت برنامه‌های گوناگون در آمریکا آموزش داده است.» به نوشته این روزنامه «50 مأمور سیا در شعبه این سازمان در ایران فعالیت دارند، و قرار است دست کم یک‌صد کارشناس دیگر نیز بر آنها اضافه شود.»

22 تیر

انتشار کتاب «ساواک، دوست شکنجه‌گر غرب»

روز 22 تیر 1356 اعلام شد که در آلمان کتابی به نام «ساواک، دوست شکنجه‌گر غرب» منتشر شده است. این کتاب 116 صفحه‌ای جیبی با استفاده از اسناد و مدارکی تدوین شده بود که هنگام اشغال کنسولگری ایران در ژنو به دست دانشجویان مخالف افتاد. «آرولد ایرنبرگر» نویسنده کتاب، در مقدمه، از ساواک به عنوان «سازمان جنایتکار تروریستی» نام برده است.

21 تیر

دستگیری و تبعید آیت‌الله دستغیب

روز 21 تیر 1357 آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب از روحانیون برجسته شیراز به وسیله مأموران حکومت پهلوی در خانه‌اش دستگیر و به نقطه نامعلومی برده شد. هفته پیش از این تاریخ، گروه کثیری از مردم شیراز پس از سخنرانی آیت‌الله دستغیب علیه حکومت پهلوی که در سالروز عید مبعث صورت گرفت، اقدام به تظاهرات گسترده‌ای علیه حکومت پهلوی کردند

20 تیر

تظاهرات بزرگ علیه فرح پهلوی

روز بیستم تیر 1356 در آخرین روز سفر فرح پهلوی به آمریکا و در حالی که وی سرگرم دیدار با جیمی کارتر، رئیس‌جمهوری آن کشور بود، تظاهرات بزرگی در مقابل ساختمان کاخ سفید، علیه اختناق حکومت پهلوی برگزار شد. تظاهرکنندگان که عموماً ایرانی بودند با شعارهای «مرگ بر ملکه فاشیست» و «مرگ بر شاه»، دیکتاتوری پهلوی را محکوم کردند.

19 تیر

عقب‌نشینی دولت حکومت پهلوی در برابر اراده مردم

با اوج‌گیری تظاهرات خیابانی و افزایش نارضایتی عمومی نسبت به حکومت پهلوی، 19 تیر 1357 دولت جمشید آموزگار با عقب‌نشینی در برابر خواست و اراده مردم، آزادی اجتماعات سیاسی را پذیرفت، اما از ضوابط و مقررات برای انجام تظاهرات مردم سخن به میان آورد. آموزگار ضمن اشاره به تهیه لایحه‌ای برای آزادی اجتماعات و گردهمایی‌های مردمی بر مبنای «فضای باز سیاسی» مدعی شد هدف از این لایحه آن است

18 تیر

اقدام مشترک روحانیون برای مقابله با «جشن هنر شیراز»

روحانیون شیراز به منظور مقابله با تبعات برنامه‌های مبتذل موسوم به «جشن هنر شیراز»، تشکلی به نام «اتحادیه روحانیون شیراز» تشکیل دادند. این تصمیم در یکی از گزارش‌های ساواک که تاریخ 18 تیر 1357 را دارد، منعکس شده بود. آیت‌الله سید عبدالحسین دستغیب که از بانیان این تشکل بوده پیش از این به کرات در منبرها و مساجد از لزوم مقابله با برنامه‌های مستهجن «جشن هنر شیراز» که آن را توهین به فرهنگ اسلامی مردم می‌دانست،

17 تیر

سفر محرمانه وزیر خارجه اشغالگران فلسطین به تهران

روز 17 تیر 1356 محمدرضا پهلوی در کاخ سعدآباد با موشه دایان، وزیر خارجه اشغالگران فلسطین دیدار و گفت‌وگو کرد. سفر سری و محرمانه دایان به تهران به دعوت حکومت پهلوی و با هدف بررسی راه‌های بهره‌گیری از تجارب صهیونیست‌ها برای مدرنیزه کردن ارتش پهلوی و نیز امکان خرید برخی اقلام نظامی از آنها صورت گرفت.

16 تیر

نامه آیت‌الله صدوقی به نخست‌وزیر حکومت پهلوی

روز 16 تیر 1357 آیت‌الله محمد صدوقی در نامه‌ای به جمشید آموزگار، نخست‌وزیر وقت حکومت پهلوی، موارد متعدد جنایت و کشتار در شهرهای مختلف، تعرض، شکنجه و نقص عضو مردم توسط مأموران حکومت را تشریح کرد. این نامه در پاسخ به مصاحبه آموزگار با یک خبرنگار خارجی که حتی بازداشت افراد بی‌گناه را در جریان ناآرامی‌های کشور تکذیب کرده بود، منتشر شد.

15 تیر

دربار پهلوی، منبع اصلی فساد در کشور

روز 15 تیر 1357 روزنامه «هرالد تریبون» با چاپ مقاله‌ای در مورد دخالت دربار ایران در معاملات تجاری غیرقانونی نوشت: «فساد در ایران به صورت گسترده‌ای وجود دارد، ولی بسیاری معتقدند که منبع اصلی این فساد دربار سلطنتی است. هیچ کس به درستی نمی‌داند خانواده سلطنتی چقدر مال و منال از راه‌های غیر متعارف جمع‌آوری کرده‌اند.»

14 تیر

تلاش محمدرضا پهلوی برای نفرت‌زدایی از ساواک

روز چهاردهم تیر 1357 سرلشکر علی معتضد، معاون ساواک به عنوان سفیر حکومت پهلوی در سوریه منصوب شد. این انتصاب بازتاب گسترده‌ای در مطبوعات داخلی و خارجی داشت. اکثر رسانه‌ها نوشتند: «این انتصاب با توجه به اینکه ماه گذشته تیمسار نصیری، رئیس ساواک نیز به عنوان سفیر ایران در پاکستان منصوب شد نشان می‌دهد شاه قصد دارد چهره زشت و خشن ساواک را از این سازمان بزداید و ظاهری آراسته‌تر و ملایم‌تر برای پلیس مخفی کشور بیابد.»

13 تیر

حکومت پهلوی برای مردم عید باقی نگذاشت

روز 13 تیر 1357 امام خمینی(ره) در پیامی به مناسبت جشن‌های سوم و پانزدهم شعبان تأکید کردند: «حکومت منحط پهلوی برای مردم عید باقی نگذاشته است. دست شاه تا مرفق به خون ملت ایران فرو رفته و در حال حاضر ملت عزیز در عزای عزیزان خود نشسته. چگونه ممکن است کسی نظر دهد که جشن بگیرند و شادمانی کنند؟ شادمانی بر روی اجساد به خون خفته فرزندان اسلام؟

12 تیر

بازتاب تظاهرات مردم کرمانشاه و شیراز در رسانه‌های خارجی

روز 12 تیر 1357 مسائل آن روزهای ایران به ویژه تظاهرات مردم کرمانشاه و شیراز، مورد توجه محافل خبری جهان قرار گرفت. روزنامه‌های «دیلی تلگراف» و «گاردین» نوشتند که قیام مردم کرمانشاه و شیراز به دنبال برگزاری مراسم عزاداری برای قربانیان تظاهرات اخیر روی داد و طی آن پنج هزار نفر در خیابانها تظاهرات کردند

11 تیر

وعده دروغ حکومت پهلوی

روز 11 تیر 1357 حکومت پهلوی اعلام کرد موجودیت گروه‌هایی را که در داخل حزب رستاخیز در جهت «مخالفت‌های مثبت» فعالیت کنند تحمل خواهد کرد. داریوش همایون، وزیر اطلاعات و جهانگردی دولت این حکومت نیز در همین رابطه گفت: «دولت وجود گروه‌های سیاسی جدید و فعالیت آنها را به چشم اغماض نگاه خواهد کرد.»

7 تیر

افزایش انتقاد از حکومت پهلوی در مطبوعات جهان

با افزایش انتقاد از حکومت پهلوی در مطبوعات جهان، هفتم تیر 1357 دو روزنامه اروپایی گزارش سیاسی منتقدانه‌ای علیه این حکومت منتشر کردند. روزنامه انگلیسی زبان «گاردین» با چاپ تفسیری در مورد روند انقلاب اسلامی ایران به رشد نارضایتی عمومی و ناکارآمدی‌ نظام تک حزبی ایران اشاره کرد و نوشت: «شاه کاملاً آگاه است که سیستم تک حزبی رستاخیز خوب عمل نمی‌کند.»

6 تیر

درخواست شاه از انگلیس

روز ششم تیر 1357 منابع خبری اعلام کردند که ادوارد هیث، نخست وزیر سابق انگلیس مجدداً قصد دارد به دعوت محمدرضا پهلوی به تهران بیاید. این در حالی است که هیث، در خرداد ماه سال 1357 نیز همراه کیسینجر، وزیر خارجه پیشین آمریکا در سفری محرمانه و غیر رسمی در تهران بوده و با شاه دیدار داشته‌اند. پس از آن ملاقات سه جانبه اعلام شد که آمریکا قصد دارد معادل 68 میلیون دلار اسلحه به ایران بفروشد.

5 تیر

محمدرضا پهلوی: کسی نمی‌تواند مرا سرنگون کند!

روز 5 تیر 1357 مصاحبه مجله آمریکایی «اخبار آمریکا و گزارش‌های جهان» با محمدرضا پهلوی به چاپ رسید. در این مصاحبه از شاه سؤال شد: «در پس موج تظاهرات خیابانی در تهران چه می‌گذرد؟ آیا شما احساس خطر نمی‌کنید؟» شاه گفت: «آنچه امروز در ایران می‌گذرد نوعی انتقام‌جویی شخصی علیه من است. بعضی از روحانیون به اغتشاشات دامن می‌زنند.

4 تیر

وضع بهداشتی تهران در حکومت پهلوی

روز 4 تیر 1357 در انجمن شهر تهران، از وضعیت بهداشت و درمان در پایتخت به شدت انتقاد شد. دوتن از نمایندگان انجمن گفتند: «مملکتی که بهداشت و وسیله درمان کافی ندارد، چگونه می‌تواند از کارگر و کشاورزش بخواهد که در جهت اقتصادی سالم گام بردارند. وزارت بهداری در برج عاج نشسته و سرش را مثل کبک زیر برف کرده و به حقوق مسلم 35 میلیون ایرانی بی‌اعتناست.»

3 تیر

اعتراف به شکست حزب رستاخیز

روز سوم تیر 1357 جلسه کمیته مرکزی حزب رستاخیز افشاگر ماهیت این حزب بود. در حالی که شاه در اسفند 1353 زمان تأسیس حزب رستاخیز گفته بود «هرکس وارد این حزب نشود جایش یا زندان است یا باید از کشور خارج شود» امروز داریوش همایون، قائم مقام حزب رستاخیز موضوع اجباری بودن عضویت در حزب را تکذیب کرد. آن تهدید و این تکذیب نشان می‌داد حزب فاقد کمترین پایگاه مردمی بوده است

2 تیر

مخالفت با فروش تانک چیفتن به ایران

روز دوم تیر 1357 جمعی از نمایندگان مجلس عوام انگلیس با برنامه فروش تانکهای مجهز «چیفتن» به ایران مخالفت کردند. تانک‌های مذکور مهم‌ترین و عمده‌‌ترین تانک‌های جنگی ارتش انگلیس محسوب می‌شود. مخالفت نمایندگان مجلس عوام، متعاقب انتشار گزارش‌هایی درباره مخالفت جمعی از نمایندگان کنگره آمریکا با برنامه فروش جنگنده‌های اف 14 به ایران صورت گرفت

1 تیر

تلویزیون و سینما در حکومت پهلوی

روز اول تیر 1357 روزنامه کیهان در گزارشی ضمن بررسی وضعیت سینماهای ایران، به نقل از «انجمن سینماداران» نوشت به زودی 420 سینمای فعال در ایران به دلیل نبود امنیت اجتماعی، کاهش میزان استقبال مردمی، فقدان بیمه و مشکلات عدیده دیگر تعطیل خواهند شد. این روزنامه در گزارش خود وضعیت برنامه‌های تلویزیون حکومت پهلوی را «مبتذل» خواند و تصریح کرد که خط اصلی بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی، رواج دادن ابتذال و بی‌ارزشی است.

31 خرداد

خروج نمایندگان مجلس از حزب رستاخیز

روز 31 خرداد 1357 جمعی از نمایندگان مجلس شورای ملی با انتقاد از حزب رستاخیز، خروج خود را از این حزب اعلام کردند. این رخداد در شرایطی به وقوع پیوست که حکومت پهلوی در تلاش برای تطهیر چهره حزب رستاخیز، در این روز اعلام کرد جناح تازه‌ای برای حل مشکلات مردم در داخل این حزب شکل گرفته است.

30 خرداد

واکنش به جدایی اعضای حزب رستاخیز

روز 30 خرداد 1357 محمود جعفریان، قائم مقام حزب رستاخیز در پی انتشار گزارش‌هایی مبنی بر جدایی اعضای حزب، تصریح کرد: «حزب رستاخیز هنوز در حدی نیست که بتواند جوابگوی نیازهای مردم باشد.» وی که این سخنان را در مصاحبه با روزنامه آیندگان عنوان می‌کرد، منکر اختلافات درونی حزب رستاخیز شد. جعفریان که طبق آمارهای حکومت پهلوی رکورددار سخنرانی‌های تبلیغاتی در توجیه حزب رستاخیز بود

28 خرداد

شاه: هیچ‌ کس نمی‌تواند مرا از سلطنت خلع کند!

روز 28 خرداد 1357 مصاحبه محمدرضا پهلوی با مجله آمریکایی «یو.اس‌.نیوز. اند ورلد ریپورت» منتشر شد. شاه در این مصاحبه گفت که موج تظاهرات و اعتصابات اخیر علیه حکومتش، تهدیدی برای وی محسوب نمی‌شود.» وی مدعی شد: «هیچ ‌کس نمی‌تواند مرا از سلطنت خلع کند. چون من از حمایت هفتصد هزار سرباز، کارگران و اکثریت مردم برخوردارم

26 خرداد

بازتاب اربعین شهدای 19 اردیبهشت در مطبوعات جهان

روز 26 خرداد 1357 و در آستانه برگزاری مراسم بزرگداشت اربعین شهدای 19 اردیبهشت شهر قم، رسانه‌های خارجی بیشترین حجم مطالب مربوط به ایران را به اعلام اعتصاب و عزای عمومی 27 خرداد اختصاص دادند و به تفسیر و تحلیل در این باره پرداختند. در حالی که اقشار مختلف مردم خود را برای برگزاری آئین‌های عزاداری روز آماده کرده و بازاریان و کسبه در سراسر کشور اعلام کرده‌اند

23 خرداد

اعتصاب صنعت برق علیه حکومت پهلوی

روز 23 خرداد 1357 کارکنان و کارگران اداره برق جنوب نیز دست به اعتصاب زدند و در برابر ساختمان اداره برق خرمشهر اجتماع کردند. این عده خواستار رسیدگی به وضعیت حقوقی خود شدند. کارکنان شرکت توانیر وابسته به وزارت نیرو نیز روز گذشته در تهران دست از کار کشیدند. رسانه‌های داخلی به این رشته اعتصابات که در سطوح مختلف کشور در حال افزایش است اشاره‌ای نکرده‌اند

22 خرداد

اعتراض محمدعلی رجایی به اداره دادرسی ارتش پهلوی

روز 22 خرداد 1357 محمدعلی رجایی همراه با گروهی از زندانیان سیاسی به دلیل برگزاری نماز جماعت در محیط زندان، به بازداشتگاه دیگری منتقل شدند. در اعتراض به این جابه‌جایی که نشان دهنده اوج وحشت حکومت پهلوی از برگزاری آیین‌های مذهبی در داخل زندان‌ها بود، محمدعلی رجایی شکوائیه‌ای تحویل اداره دادرسی ارتش داد.

21 خرداد

دعوت به بزرگداشت شهدای حادثه 19 اردیبهشت قم

روز 21 خرداد 1357 ‌اعلامیه‌ای از سوی آیت‌الله حاج سیدمحمد وحیدی شبستری، به منظور بزرگداشت خاطره شهدای حادثه 19 اردیبهشت قم، انتشار یافت. در این اعلامیه از مردم خواسته شد روز 27 خرداد ماه در اربعین شهدای آن حادثه، به نشانه اعتراض به حکومت پهلوی و جلوگیری از کشتارهای بعدی از خانه‌های خود خارج نشوند و در منازل خود به سوگ بنشینند و با این روش اعتراض خود را نسبت به جنایات شاه اعلام دارند.

1
2
3
4
...
114
115
116
117
118
119
120
...
124
125
126
127