11 اردیبهشت 1400
احمد ساجدی
اگر چه بیش از چهار دهه از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران می‌گذرد ولی تشریح و تبیین ابعاد این واقعه تاریخی از نظر علل شکل‌گیری، عکس‌العمل‌های انجام شده در قبال آن و سپس دستاوردهای این حادثه بزرگ، همچنان ضروری می‌نماید. اهمیت این ضرورت زمانی آشکارتر می‌شود که بدانیم این واقعه هم از سوی آمریکایی‌ها که طرف اصلی ماجرا هستند و هم از سوی برخی عوامل تسخیرکننده سفارت و معدودی از جریان‌ها و اشخاص سیاسی مورد تحریف و تردید قرار گرفته است.
دستگاه‌های ارتباط جمعی آمریکا و محافل سیاسی آن کشور به ویژه پس از شکست عملیات نظامیان آمریکایی در صحرای طبس و ناتوانی آنان در آزادسازی گروگان‌های آمریکایی تلاش کردند این حادثه را به عنوان جلوه‌ای از «نقض تعهدات دیپلماتیک» به چالش کشانده و ایران را در سازمان‌های بین‌المللی و افکار عمومی جهان محکوم نمایند تا تحلیل مورد نظر خود را از این واقعه مهم تاریخی بسازند و ارائه دهند. آنها در طول بیش از ۴۰ سال اخیر با انتشار کتاب‌های متعدد و نشر هزاران مقاله در مطبوعات آمریکا و اروپا، به مدد تبلیغات رسانه‌ای این پروژه را دنبال کردند تا بتوانند چنین وانمود کنند که منشاء دشمنی میان ایران و آمریکا همین واقعه بوده و ایران آغازگر دشمنی با آمریکا بوده و به این ترتیب جمهوری اسلامی ایران را متهم این رفتارهای خصمانه جا بزنند.
برای آشنایی با آن حادثه و این واقعه سیاسی و رسانه‌ای آمریکا اخیراً از سوی «مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت» کتابی با عنوان «دیوار سفارت، دیوار نفس» منتشر شده است. در این کتاب پس از اشاره به حادثه تسخیر لانه جاسوسی، رویکردهای جدید بعضی عناصر تسخیرکننده و ارتباط آنان با آمریکایی‌ها و همچنین تلاش پیوسته آمریکا برای تحریف حادثه ۱۳ آبان ۱۳۵۸ مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.
کتاب «دیوار سفارت، دیوار نفس» تلاش دارد تا «ظرف زمانی» واقعه تسخیر لانه جاسوسی را تشریح کرده، چرایی تداوم این واقعه به مدت ۴۴۴ روز را بررسی کند و جریان‌هایی که از همان ابتدا در صدد تحریف این واقعه و نفی ضرورت آن در همان «ظرف زمانی» بوده و تا امروز از تردیدافکنی و شبهه‌آفرینی درباره این مسئله دست نکشیده‌اند شناسایی کند و مواضع امروز آنان را بررسی و تحلیل نماید.
در مقدمه کتاب در این رابطه آمده است: شناخت چرایی این نقطه نظرها از سوی معدودی از کسانی که یک روز از دیوار سفارت بالا رفته و مهمترین واقعه انقلاب را رقم زدند و هیمنه آمریکا را در جهان فرو ریختند و امروز این‌گونه تردید افشانی و ندامت‌خوانی می‌کنند، به خصوص برای جوانان بسیار ضروری است.»
کتاب «دیوار سفارت، دیوار نفس» از سه بخش تشکیل شده است. بخش اول با عنوان «سابقه آمریکا در ایران» طی دو فصل جداگانه به بررسی اقدامات و سابقه روابط آمریکا با ایران قبل از پیروزی انقلاب، و اقدامات آمریکا پس از پیروزی انقلاب تا اشغال لانه جاسوسی پرداخته است. بخش دوم کتاب با عنوان «اشغال لانه جاسوسی» این حادثه تاریخی را در چهار فصل بررسی کرده است. فصل اول: چگونگی اشغال لانه جاسوسی، فصل دوم: روند اطلاع امام خمینی از این واقعه و حمایت از آن، فصل سوم: ماجرای عملیات طبس و ادامه گروگانگیری، و فصل چهارم: مذاکره برای حل مسئله گروگان‌ها.
بخش سوم کتاب با طرح سئوال «سرنوشت دانشجویان پیرو خط امام به کجا انجامید؟» طی چهار فصل به این سئوال پاسخ داده است. فصل اول: مواضع دانشجویان پیرو خط امام در عرصه سیاسی و جریان اصلاحات، فصل دوم: عوامل تغییر مواضع در برخی از دانشجویان پیرو خط امام، فصل سوم: آیا پشیمانی برخی از اشغال کنندگان لانه جاسوسی صحت دارد؟، فصل چهارم: تداوم انگیزه‌های تصرف لانه جاسوسی آمریکا؛ پشیمانی و توبه یا ایستادگی.
کتاب «دیوار سفارت، دیوار نفس» در بخش نهایی با عنوان «پیوستها» به تشریح جزئیات بیانیه‌های الجزایر و شروط جمهوری اسلامی ایران برای آزادی گروگان‌های آمریکایی پرداخته است.
این کتاب در سال 1399، توسط گروه تحقیق مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت تألیف شده و با قطع رقعی در ۳۳۲ صفحه، به بهای ۳۵ هزار تومان روانه بازار نشر گردیده است. روی جلد کتاب تصویری از عملیات تسخیر لانه جاسوسی همراه با چهره‌ای غمگین و مستأصل از جیمی کارتر رئیس‌جمهور وقت آمریکا که سر در گریبان خود گرفته، نقش بسته است. در پشت جلد کتاب نیز عباراتی از متن کتاب و از اظهارات دکتر حسین دهقان‌پور از دانشجویان تسخیرکننده سفارت استخراج و منعکس گردیده است. در این عبارت دکتر دهقان‌پور در نفی ندامت‌خوانی بعضی دانشجویان پیرو خط امام گفته است: «این سناریوی عذرخواهی، بازسازی و بزک‌کردن چهره از دست‌رفته آمریکاست. این اقدامات در نهایت می‌خواهد بگوید که آمریکا در مقابل ما کوتاه آمده، پس چرا ما کوتاه نیاییم؟ در حالی که آمریکا باید در مقابل اقداماتی که در هشت ماه ابتدای انقلاب در برابر انقلاب مردمی ایران انجام داده است جواب بدهد. اقداماتی مثل حمایت از گروه‌های تروریستی همچون گروهک فرقان که آیت‌الله مرتضی مطهری، آیت‌الله محمد مفتح و محمدولی قرنی را به شهادت رساند، یا شنودهایی که انجام می‌دادند. این گفته‌ها بر طبق اسنادی است که سندش از لانه جاسوسی به دست آمده است، یا پذیرش شاه و عدم استردادش به ملت ایران، در خصوص کودتای ۲۸ مرداد، حمایت از جریانات تجزیه‌طلب و... از جمله مواردی است که آمریکا در برابر آنها باید پاسخگو باشد. لذا قبل از اینکه ما عذرخواهی کنیم آمریکایی‌ها باید عذرخواهی کنند و علاوه بر آن اقداماتشان را جبران نمایند.»
کتاب «دیوار سفارت، دیوار نفس» برای پژوهشگرانی که مایلند از ریشه‌ها و علل اقدامات دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در تصرف سفارت آمریکا مطلع شوند و با دستاوردهای بین‌المللی این اقدام بزرگ تاریخ معاصر ایران آشنا شوند منبع مفیدی بشمار می‌رود.
تعداد بازدید: 565
