27 شهریور 1395
حسن نوغانچی صالح معروف به «بهمن صالحی» سال ۱۳۱۶ در شهر رشت به دنیا آمد. وی کارمند کتابخانه ملی رشت بود و نخستین فعالیتهای ادبی خود را از سال ۱۳۳۳ با چاپ آثار نظم و نثر در مجلات فردوسی، سپیدوسیاه و امید ایران آغاز کرد. او در آغاز بیشتر به قالب غزل می‌پرداخت اما پس از آشنایی با نیما یوشیج به سرودن شعر نیمایی نیز روی آورد. بهمن صالحی در ۳۱ سالگی «مردی از گیلان» را سرود که برخی آن را یک «اتفاق» در شعر دهه چهل عنوان می‌کنند. تولد دوباره شعر صالحی با پیروزی انقلاب اسلامی، اتفاقی فرخنده بود که در چارچوب غزل و غزلواره نمود بیشتری یافت تا در شعر نیمایی. وی که تمایل شعری‌اش بیشتر به حوزه شعر کلاسیک یا رویکرد کلاسیک به شعر نو بود ، پس از پیروزی انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی، با رویکردهای آیینی آمیخته شد و وجه شاعرانه غالب بر آثارش، از وی سیمایی ارائه کرد که در روزگار «جنگ» به عنوان شاعر تصویرگر «مقاومت» در یادها ماند. شعر «دوباره اصغر» که شاعر برای کودک شیرخواره‌ای که در اندیمشک به شهادت رسید، سرود و همچنین سروده بانوی آب در منقبت زهرای اطهر(س) نمونه‌ای ارزشمند از شعر آن سالهاست وی هم‌اکنون ساکن رشت و کارمند بازنشسته اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان است. او از مؤسسین انجمن ادبی ارشاد اسلامی گیلان است. ضمن عضویت در شورای شعر محلی استان با صدا و سیمای گیلان نیز همکاری دارد. آثار وی عبارتند از: «باد سرد شمال»، «کسوف طولانی»، «میثاق عاشقان»، «بانوی آب»
غزل «زندانی سیاسی» از بهمن صالحی، یکی از غزل‌های حماسی انقلاب است که اندکی پس از پیروزی انقلاب اسلامی سروده شده است. این غزل در تجلیل از مقاومت و پایداری زندانیان سیاسی که در سال 1357، در نتیجه مبارزات مردم مسلمان و انقلابی ایران از زندان آزاد شدند، یا در زندان به شهادت رسیدند، بیان شده است. لحن و آهنگ این غزل کاملاً حماسی است.
شیر مردا به تو در بیشه آهن چه گذشت
بر تو در حجم شب دشنه و دشمن چه گذشت
پشت آن پنجره منفعل از تابش ماه
بر تو ای اختر پاک شب میهن چه گذشت
زیر رگبار جنون‌آور شلاّق و سکوت
چه به روح تو فرود آمد و بر تن چه گذشت
در دلت روزنه عاشق خورشید بهار
در سیه‌چال بدون در و روزن چه گذشت
بر لبت در دل تاریکترین لحظه عشق
جز پیام گل و آیینه روشن چه گذشت
من چه گویم که به مرغان هراسان دگر
بی‌تو در وسعت تنهایی گلشن چه گذشت
برق شمشیر پدر، صاعقه وحشت بود
آه بر خرمنت ای پور تهمتن چه گذشت
* حماسه در ادبیات انقلاب اسلامی ایران، عهدیه فاضلی، انتشارات روزگار، تهران، 1394، صص 165 ـ 166
تعداد بازدید: 1603
