01 آبان 1400
احمد ساجدی
از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون آثار متعددی در زمینه انقلاب اسلامی ایران در داخل و خارج کشور منتشر شده و تعدادی از آنها به عنوان مواد درسی در دانشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه تدریس نیز شده است. بسیاری از نویسندگان و تاریخ‌نویسان مغرض نیز هستند که همواره خط تحریف تاریخ انقلاب را دنبال کرده و طی همین چهل و چند سال تلاش داشته‌اند تا از نزدیک شدن ملت‌ها به این انقلاب جلوگیری کنند. امروز ده‌ها بنیاد در کشورهای غربی – به‌ویژه آمریکا - در حال جعل تاریخ معاصر و تاریخ انقلاب اسلامی، و بازسازی آنها بر اساس خواسته مستکبرین هستند. آنان واقعیت‌های انقلاب از جمله خاستگاه آن و انگیزه‌های مردم را با تحریف و تغییر بازنویسی می‌کنند، دستاوردهای آن را کمرنگ می‌کنند، ملی‌گراها و لیبرال‌ها و منافقین را صاحب انقلاب معرفی می‌کنند، جریان‌ها و وقایع رخ‌داده در آن را به نفع مخالفین و دشمنان تفسیر و تحلیل می‌کنند. آنان می‌خواهند هم برای نسل گذشته امر را مشتبه کنند و هم به نسل جدید بفهمانند که چیزی وجود ندارد که قابل دفاع باشد. و بالاخره در صحنه بین‌الملل نیز نسل‌های گذشته و چشم‌دوخته به این انقلاب را ناامید سازند و چهره‌ای نازیبا از انقلاب و نظام جمهوری اسلامی به جهان عرضه کنند.
بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران امام خمینی(ره) به این حقیقت تلخ در موارد متعددی اشاره کرده‌اند که تاریخ انقلاب باید حقیقی و همچون انقلاب اسلامی بر دوش مغضوبین و پابرهنگان باشد و تلاش آنان را با صدا و تصویر ماندگار سازد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب نیز به دفعات ضرورت شناسایی تاریخ تحولات انقلاب اسلامی را متذکر شده‌اند.
این‌گونه هشدارها، ضرورت اهتمام مورخین متعهد به بیان صادقانه و بی‌طرفانه انقلاب اسلامی را نشان می‌دهد.
در رابطه با ماهیت انقلاب اسلامی ایران و برتری آن نسبت به سایر انقلاب‌های جهان، در سال 1396 کتابی با عنوان «انقلاب اسلامی؛ زمینه‌ها، پیامدها، و دستاوردها» چاپ و منتشر شده است. در مقدمه کتاب، نویسنده به مقایسه اجمالی انقلاب اسلامی با انقلاب‌های فرانسه، روسیه و چین پرداخته و امتیازات، برتری‌ها و برجستگی‌های انقلاب اسلامی را بر شمرده است. سپس کتاب در هشت فصل به تشریح ماهیت انقلاب، چگونگی شکل‌گیری و پیروزی آن، شرایط پس از انقلاب، دستاوردهای انقلاب، و آسیب‌شناسی انقلاب اسلامی پرداخته است.
در فصل اول، به کلیات پرداخته شده که شامل تعاریف مفاهیم انقلاب و طرح چارچوب نظری متناسب با انقلاب‌های سیاسی اجتماعی است. در همین فصل، تفاوت انقلاب با پدیده‌هایی چون رفرم، کودتا، نهضت جدایی‌طلبانه، شورش، و... بررسی شده است. در فصول بعدی با استفاده از این چارچوب نظری، تحولاتی که به شکل‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی منجر شده، بررسی شده است. در فصل دوم شرایط و اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و جایگاه اجتماعی مردم بررسی شده، سپس علل و عوامل شکل‌گیری قدرت اجتماعی معارض با قدرت سیاسی حکومت سابق، تحلیل شده است. چگونگی غلبه بر حکومت پیشین و پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ موضوع فصل سوم این کتاب است. در فصل چهارم به عوامل شتاب‌زا در پیروزی انقلاب اسلامی پرداخته شده و در فصل پنجم رسالت انقلاب پس از پیروزی در سه بخش شامل: 1- چگونگی مدیریت نظام باقیمانده از رژیم سابق، 2- طرح و تشکیل نظام کمال مطلوب(جمهوری اسلامی)، 3- برخورد با مشکلات و بحران‌های فراروی انقلاب، مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در فصل ششم جایگاه انقلاب اسلامی در میان انقلاب‌های بزرگ جهان به اجمال و به صورت تطبیقی و مستند بیان شده، در فصل هفتم دستاوردها و پیامدهای انقلاب در سطح کلان مورد توجه و بحث قرار گرفته، و در فصل هشتم به آفات و آسیب‌ها و مشکلات فراروی انقلاب پرداخته شده است.
پایان‌بخش کتاب نیز با عنوان «نتیجه‌گیری» حاوی دو بخش است: یکی فهرست خصوصیات منحصر به فرد انقلاب که توانسته تغییرات مهمی در حوزه نظر و عمل به وجود آورد، و دیگری فهرست وظایف ما در حفظ و حراست از این میراث گران‌بها و راههای بارور ساختن آن.
منابع و مستندات کتاب در اکثر صفحات به صورت پاورقی ذکر شده و هر کجا لازم بوده برای تبیین بهتر موضوعات، توضیحات اضافی نیز آورده شده است. این مستندات و توضیحات به غنای کتاب کمک شایانی کرده است.
کتاب «انقلاب اسلامی؛ زمینه‌ها، پیامدها، و دستاوردها» توسط منوچهر محمدی به رشته تحریر درآمده و توسط «سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها» با کمک «پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی» و با همکاری «نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری و معاونت پژوهشی دانشگاه معارف اسلامی» چاپ و منتشر شده است. این کتاب آن‌گونه که در صفحه آغازین آن آمده است، اولین کار مشترک سه سازمان پژوهشی یاد شده برای عرضه به جامعه علمی کشور است. این اثر در قطع وزیری و در ۲۳۲ صفحه تنظیم و وارد بازار نشر شده است.
تعداد بازدید: 481
