31 فروردین 1395
سیدرضا فندرسکی
آمل یکی از شهرهای استان مازندران است که تقریباً درقسمت مرکزی آن قرار دارد و به دلیل حضور برخی از روحانیون با نفوذ در بین مردم، نقش مهمی در مبارزات دوران انقلاب اسلامی داشت. در این گزارش روند مبارزات مردم این شهر در سالهای 1356 و 1357 مرور می‌شود.
بیست‌وششم بهمن سال 1356 همزمان با چهلمین روز شهادت شهدای قیام 19 دی قم، عده‌ای که ساواک تعداد آنها را 35 نفر ذکر کرده است و چند نفر از آنان صورت‌های خود را با نقاب پوشانده بودند، با حمل پرچم ایران که بر روی آنها شعارهایی به طرفداری از امام‌خمینی (ره)، دکترشریعتی، شهید آیت‌الله سعیدی و شهید آیت‌الله غفاری نوشته شده بود، همزمان با تعطیل شدن دبیرستان‌های پهلوی و طبری شهر آمل مقابل آنها اجتماع کرده و علیه حکومت پهلوی شعار دادند. تظاهرکنندگان سپس در خیابان سعدی به راه افتادند. مأموران انتظامی چهار نفر را در رابطه با این تظاهرات دستگیر کردند.
در جلسه شورای هماهنگی استان مازندران که در روز هفتم فروردین 1357 برگزار شد، تصویب شد که نیروهای کمکی برای جلوگیری از تظاهرات احتمالی روزهای آینده به شهرهای مختلف استان و سی‌نفر به آمل اعزام شوند. همچنین ساواک تصمیم گرفت از برخی از افراد بانفوذ و وابسته به بعضی از طوایف برای کنترل و اداره شهر استفاده کند.
شب هنگام سیزدهم فروردین چهار نفر از دانش‌آموزان دبیرستان‌های شاکری و طبری در حال توزیع اعلامیه و نوشتن شعارهای انقلابی بر روی دیوار مشاهده شدند که چون به فرمان ایست مأموران توجهی نکردند به طرف آنان تیراندازی شد، در نتیجه دو نفر مجروح شدند و نفر سوم نیز دستگیر و یکی از آنان موفق به فرار شد. (1)
یازدهم تیرماه یکی از روحانیون در مسجد سبزه‌میدان آمل با اشاره به واقعه‌های کشتار مردم قم و تبریز گفت: «هر چند عیدمبعث عید بزرگ مسلمانان است، اما ما امسال عید نداریم.»
ششم شهریور، به دنبال تشکیل سه اجتماع بزرگ مذهبی در مساجد حاج علی‌کوچک، امام‌جعفرصادق(ع) و امام حسن‌مجتبی(ع) تظاهراتی صورت گرفت و شعارهایی در حمایت از مراجع تقلید داده شد. پلیس آمل برای جلوگیری از برخورد، محوطه مسجد را ترک کرد. تظاهرکنندگان پس از توزیع اعلامیه‌هایی در رابطه با حوادث اخیر کشور پراکنده شدند. (2)
تظاهرات دیگری در روز دهم شهریور پس از خاتمه مراسمی در مسجد امام جعفرصادق(ع) با حضور دوهزار نفر از مردم برپا شد. این تظاهرات با تیراندازی هوایی پلیس پایان یافت.
به نوشته جراید، در روز شانزدهم شهریور شهر آمل یکسره تعطیل و فقط تعداد اندکی از مغازه‌ها برای رفع مایحتاج اصلی مردم باز بود. (3) اما به گفته شهربانی نیمی از مغازه‌های آمل به توصیه آیت‌الله شیخ عبدالله‌جوادی آملی و در اعتراض به وقایع اخیر شهر تهران تعطیل بود. این تعطیلی تا چهار روز بعد نیز ادامه داشت.
شهر آمل در روزهای پانزدهم و شانزدهم مهر شاهد تظاهرات خونین مردم بود. در تظاهرات این دو روز زنی پنجاه ساله به نام فروغ راعی با اصابت گلوله مأموران به شهادت رسید. صبح روز بعد جنازه این شهید با حضور عده کمی از مردم و تحت کنترل مأموران به خاک سپرده شد، اما مردم از ساعتی بعد برای تشییع جنازه در برابر ساختمان شیروخورشید شهر اجتماع کرده و به طرف امامزاده ابراهیم (ع) راهپیمایی کردند. دراین روز دانش‌آموزان آملی نیز تظاهرات کردند. مأموران برای پراکنده کردن آنان اقدام به تیراندازی کرده و دانش‌آموزی به نام علی‌عظیمی را به شهادت رساندند و چهل نفر را مجروح کردند. عصر این روز عده‌ای از دانش‌آموزان برای تحویل گرفتن جنازه شهید مراجعه کردند. روزنامه آیندگان نیز نوشت در این روز بیست‌هزار نفر از مردم آمل برای اهدای خون به مجروحان گرد آمدند. (4)
صبح روزهفدهم مهر، تظاهرات گسترده‌ای در آمل برگزار شد. در این تظاهرات جنازه شهید علی عظیمی تشییع شد. در جریان این راهپیمایی مأموران در خیابان‌ها مستقر بودند و با شلیک گاز اشک‌آور و تیراندازی سعی در متفرق کردن مردم داشتند. در درگیری‌های این روز جوان بیست سالهای به نام حسین خان‌پور به شهادت رسید و یک نفر نیز زخمی شد. جنازه شهید خان‌پور عصر این روز با حضور چهار هزار نفر از مردم تشییع و در امامزاده ابراهیم (ع) به خاک سپرده شد. (5)
در پی حوادث خونین شهرهای آمل و بابل علما و فضلای مازندرانی مقیم قم اعلامیه‌ای صادر کردند و در آن اعمال وحشیانه حکومت پهلوی در کشتار مردم را محکوم کرده و از مبارزات بر حق مردم ایران حمایت کردند. (6)
همچنین یکی از تبعات تظاهرات و درگیری‌های گسترده در شهرهای مازندران و به ویژه آمل این بود که شورای تأمین شهر آمل پس از بررسی اخبار و اطلاعات، وضعیت زرد را برای این شهر به تصویب رساند. ناآرامی‌های شهر باعث شد که از هجدهم مهر به جای نیروهای‌پلیس، سربازان مسلح در کامیون‌های ارتش در خیابان‌های آمل مستقر شده و برای نخستین بار یک تانک مقابل فرمانداری این شهر مستقر شود. همچنین در پی چهار روز اعتصاب فرهنگیان 1500 نفر از آنان در سالن آموزش و پرورش اجتماع کرده و خواهان محاکمه و مجازات مسببین وقایع اخیر شدند. (7)
به مناسبت بزرگداشت شهدای آمل مجلسی در روز بیستم مهر برگزار شد. مردم ابتدا در میدان ششم بهمن اجتماع کرده و سپس به طرف امامزاده ابراهیم (ع) حرکت کردند. یکی از روحانیون به نام شیخ احمدی‌راد در این مراسم سخنرانی کرد و با اشاره به اینکه شهدای آمل قربانیان دستگاه فرعونی هستند تأکید کرد که مبارزه تا حصول نتیجه قطعی و دفع هر گونه ظلم و ستم ادامه خواهد داشت. در این مراسم عده‌ای از روحانیون قم و تهران نیز حضور داشتند. (8)
روز بعد چند اجتماع در چند نقطه شهر برگزار شد و سیصد نفر از دبیران نیز در سالن آموزش و پرورش اجتماع کرده و به سخنرانی سه نفر از دبیران گوش فرا دادند. یکی از تقاضاهای آنان برکناری رئیس شهربانی آمل بود. عصر این روز چهار هزار نفر از مردم در میدان یادبود شهر اجتماع کرده و به سمت منزل شهید فروغ‌راعی حرکت کردند. این جمعیت که چهارصد نفر زن محجّبه در جلوی آنها حضور داشتند، برای برپایی مراسم شب هفت آن شهید به سمت امامزاده ابراهیم (ع) حرکت کردند. در این مکان دو تن از روحانیون و یکی از دانشجویان به ایراد سخنرانی‌های انقلابی پرداختند.
بیست‌ودوم مهر جمعیتی دوهزار نفری در امامزاده ابراهیم (ع) بر سر مزار شهدا اجتماع کردند. در این اجتماع فردی به نام اکرمی به ایراد سخنرانی پرداخت و از مردم دعوت کرد در مجلس ترحیم شهید علی عظیمی در روز بعد شرکت کنند. در این اجتماع اعلامیه‌ای پخش شد که در آن مردم به قیام مسلحانه و برپایی حکومت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) ترغیب شده بودند.
بر اساس دعوت قبلی در روز بیست‌وسوم مهر چهار هزار نفر از مردم به مناسبت شرکت در مراسم هفتم شهدای این شهر، در حالی که سه نفر از روحانیون سرشناس شهر و یکصد نفر از زنان چادری و نیز ده دستگاه خودروی سیاه‌پوش آنها را همراهی می‌کردند به طرف امامزاده ابراهیم (ع) حرکت کردند. در این اجتماع اعلامیه‌هایی بین مردم توزیع شد و سه نفر نیز به ایراد سخنرانی پرداختند. شب‌هنگام نیز اوضاع شهر متشنج بود. ابتدا یک بمب حاوی مواد آتش‌زا در میدان مجسمه شهر به طرف مأموران پرتاب شد. ساعاتی بعد مردم با شلیک پیاپی گلوله‌ها وحشت‌زده از خواب پریدند. مأموران که در همه جا مستقر بودند اعلام کردند که یک ناشناس دست به تیراندازی زده است.
در همین ایام قضات دادگستری آمل با صدور بیانیه‌ای خطاب به رئیس دیوانعالی حکومت پهلوی کشتار مردم آمل به دست نیروهای نظامی و انتظامی را محکوم کردند. (9) بیست‌وچهارم مهر نیز در شهر شایع شد که تعدادی سلاح کمری وارد شهر شده و در اختیار مردم انقلابی قرار گرفته تا از آن برای مبارزه با حکومت استفاده کنند.
به مناسبت سالگرد رحلت آیت‌الله حاج سیدمصطفی خمینی، مجلس ختمی در روز اول آبان در مسجد هاشمی شهر آمل برگزار شد. گروهی که ساواک تعداد آنها را 150 نفر ذکر کرد با شعار: «الله الله رهبر روح‌االله» وارد مسجد شدند و پس از مراسم نیز به تظاهرات پرداختند. تظاهرکنندگان شعارهایی دایر بر لغو حکومت نظامی، آزادی زندانیان سیاسی و محاکمه مسبّبان حوادث خونین شهرهای مختلف سردادند. (10) در این روز در بین مردم شایع شد که عده‌ای قصد دارند در روز چهارم آبان که مصادف با سالروز تولد محمدرضا پهلوی بود با لباس سیاه تظاهراتی را در این شهر به راه اندازند.
دو روز بعد کامیون‌داران آمل دست به اعتصاب زدند و حمل و نقل برنج در این شهر متوقف شد. روز سوم آبان نیز تظاهرات بزرگی با حضور ده تا پانزده هزارنفر از فرهنگیان و دانش‌آموزان برپا شد. تظاهرکنندگان پلاکاردهایی با مضمون پیروزی معلمان و دانش‌آموزان در راه آزادی، محاکمه رئیس شهربانی آمل و آزادی پنج نفر از دانش‌آموزان زندانی را در دست داشتند. (11)
به گزارش روزنامه رستاخیز در روز چهارم آبان جمعیتی بالغ بر ده‌هزار نفر با در دست داشتن عکس‌هایی از امام خمینی (ره) راهپیمایی کردند و خواستار آزادی زندانیان سیاسی، تعقیب چپاولگران بیت‌المال و آزادی پنج دانش‌آموز آملی شدند. (12)
صبح و عصر روز ششم آبان تظاهرات توأم با درگیری و آتش‌سوزی در آمل روی داد. در این روز تظاهرکنندگان با وسایل گوناگون در خیابان‌ها راه‌بندان ایجاد کردند. درگیری‌ها تا نیمه شب همچنان ادامه داشت. روز بعد نیز فرهنگیان آمل مقابل اداره آموزش و پرورش اجتماع کرده و به طرف مسجد حاج‌علی راهپیمایی کردند. (13)
هشتم آبان، یکی از افسران آگاهی تهران که برای انجام عملیات تخریبی در جهت بدنام کردن نیروهای انقلابی وارد آمل شده بود، در هنگام بازگشت به تهران توسط افراد ناشناسی دستگیر شد. در این ایام نیروهای انقلابی کنترل و عبور و مرور در شهر را به دست گرفته بودند و به گفته رئیس شهربانی هر آن ممکن بود مأموران سلاح خود را بر زمین گذاشته و به انقلابیون بپیوندند. به گزارش ساواک تا روز سیزدهم آبان همچنان کنترل شهر در دست مردم بود.
در پی شهادت تعدادی از انقلابیون در آمل و بابل، مغازه‌های این دو شهر در روز سیزدهم آبان تعطیل بود. مراکز آموزشی نیز در روز پانزدهم آبان همچنان تعطیل بود. روز بعد نیز تظاهرات بزرگی با حضور 25 هزار نفر از مردم برپا شد و تظاهرکنندگان از مقابل امامزاده ابراهیم (ع) که مزار شهدای آمل بود شروع به حرکت کرده و در خیابان‌های شهر به تظاهرات پرداختند. تظاهرکنندگان در حالی که عکس‌هایی از امام خمینی (ره) و دکتر شریعتی در دست داشتند شعارهایی در حمایت از امام و علیه سران حکومت پهلوی سردادند.
صبح روز هجدهم آبان هزاران نفر از مردم آمل که حضور زنان در بین آنان چشمگیر بود راهپیمایی کردند. به دنبال درگیری مأموران با مردم و تیراندازی به سوی مردم پنج نفر به شهادت رسیدند و چهارده نفر نیز مجروح شدند. با وجود این درگیری خونین، مردم برای دست یافتن به یکی از مأموران که در شهادت مردم دخالت داشت آنها را تعقیب کردند، اما با تیراندازی مأموران، عصر این روز درگیری‌ها به پایان رسید. شهدای این روز عبارت بودند از: قربانعلی‌سیفی‌پاشا، علی‌اکبررجوی، بهروزغلامی، علی‌یوسفی و هدایت‌الله‌صابری.
در این روز فرهنگیان آمل با صدور بیانیه‌ای اعلام کردند، روزهای 21 و 22 آبان دست به اعتصاب خواهند زد و به مبارزات خود ادامه خواهند داد.
روز بعد عده‌ای از مردم که ساواک تعداد آنها را 3500 نفر ذکر کرده است و تعدادی از آنها از بابل آمده بودند جنازه یکی از شهدای روز قبل را تشییع کردند. در این روز مأموران چهار نفر از فعالان تظاهرات روزهای اخیر را دستگیر کردند.
بیستم آبان عده‌ای از مردم آمل در حالی که گروه‌هایی از مردم بابل، بابلسر و فریدون‌کنار به آنها پیوسته بودند بر سر مزار شهدای این شهر واقع در امامزاده ابراهیم (ع) اجتماع کرده و سپس به سمت خیابان‌های اصلی شهر حرکت کردند. عوامل حکومت پهلوی در شهر که توان کنترل جمعیت را نداشتند تقاضاکردند نیروهای کمکی به آمل اعزام شود. با وجود وحشت مأموران انتظامی، این تظاهرات تا مسجد جامع شهر به صورت آرام برگزار شد.
تظاهرات پی‌درپی در شهر آمل به تدریج به روستاهای مجاور آن نیز کشیده شد. نهم آذر عده‌ای از مردم روستای غیاث‌کلا و روستاهای مجاور راهپیمایی کردند و این مسئله باعث شد یک اکیپ مأمور برای تقویت پاسگاه قلعه‌کش که در نزدیکی این روستاها قرار دارد اعزام شود. (14)
بر اساس گزارش‌های رسیده به ساواک، عده‌ای از مردم شهر آمل و شهرهای همجوار مقادیر زیادی پارچه سفید خریداری کرده و قصد داشتند در روزهای تاسوعا و عاشورا به صورت کفن‌پوش دست به تظاهرات وسیعی بزنند.
سیزدهم آذر عده‌ای در حدود چهار هزار نفر از طبقات مختلف مردم از مسجد حاج‌علی‌کوچک واقع در پایین بازار آمل، در حالی که دویست نفر از بانوان نقابدار در پیشاپیش آنها حرکت می‌کردند شروع به راهپیمایی کردند. برخی از روحانیون فعال این راهپیمایی آیت‌الله شیخ عبدالله جوادی‌آملی، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ علی‌اکبر احمدی‌راد و حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ مسیح‌مهاجری(15) بودند. در تظاهرات روز شانزدهم آذر آمل دو نفر مجروح شدند.
هفدهم آذر عده‌ای از مردم بابل و آمل وارد فریدون‌کنار شدند و به همراه مردم این شهر به راهپیمایی و سردادن شعارهایی علیه حکومت پهلوی پرداختند. تظاهرکنندگان با ایجاد راه‌بندان‌های خیابانی و پرتاب بمب‌های دست‌ساز با مأموران درگیر شدند. در نتیجه این درگیری خونین چهار نفر از مردم شهید و چهار نفر نیز مجروح شدند.
در همین روز تظاهرات گسترده‌ای در آمل روی داد و در نتیجه تیراندازی مأموران یک نفر به شهادت رسید و یک نفر نیز مجروح شد. در حالی که ساواک نام این شهید را نعمت‌محبوبی ذکر کرد، روزنامه کیهان این شهید را نعمت‌محبّی می‌نامد که 21 ساله و سپاهی دانش بود. جنازه این شهید با حضور سی‌هزار نفر از مردم آمل تشییع و در امامزاده ابراهیم (ع) به خاک سپرده شد.(16)
در روز تاسوعای حسینی (19 آذر) جمعیتی عظیم که ساواک تعداد آنها را 25 هزار نفر و مطبوعات 80 هزار نفر ذکر کرده‌اند از تکایای مختلف آمل در مقابل امامزاده قاسم (ع) گردآمدند و با در دست داشتن عکس‌های شهدا و پارچه نوشته‌ها و سردادن شعارهایی مانند «استقلال آزادی حکومت‌اسلامی» در خیابان‌های مختلف آمل تظاهرات کردند. تظاهرکنندگان در انتها در امامزاده ابراهیم (ع) بر سر مزار شهدا حاضر شده و نماز جماعت برگزار کردند. ساواک تعداد زیادی از روحانیون و بازاریان که این تظاهرات را هدایت می‌کردند، شناسایی کرد. (17)
در روز عاشورا عظیم‌ترین تظاهرات آمل که به گفته ساواک پنجاه هزار نفر و به نوشته مطبوعات 120 هزار نفر در آن شرکت داشتند، برگزار شد. تظاهرکنندگان در پایان بر سر مزار شهدا اجتماع کرده و قطعنامه هفده ماده‌ای را قرائت کردند. (18)
دو روز بعد کارمندان دادگستری آمل دست به اعتصاب زدند و قضات از پذیرش ارباب‌رجوع خودداری کردند. در روز بیست‌وششم آذر تعدادی اعلامیه با امضای شورای همبستگی آمل در سطح شهر توزیع شد. در این اعلامیه با استناد به اعلامیه اخیر امام خمینی (ره) روز بیست‌وهفتم آذر تعطیل عمومی اعلام گردید.
مدارس آمل مانند بسیاری از شهرهای مازندران در روزهایبیست‌وهفتم و بیست‌وهشتم آذر کماکان تعطیل بود.
به گفته ساواک دسته‌های کوچکی از مردم در روز سوم دی ماه در نقاط مختلف شهر راهپیمایی کردند که با تیراندازی مأموران پراکنده شدند. روز بعد نیز همین شرایط در شهر حکمفرما بود.
به گزارش ژاندارمری مازندران در تظاهرات روز ششم دی، مردم بر روی بدن یک الاغ شعارهایی نوشته و آن را در شهر می‌گرداندند. مأموران شهربانی مجبور به ضبط الاغ شدند.
روز بعد اعلامیه‌ای از طرف قضات آمل در سطح شهر توزیع شد که در آن ضمن اعلام همبستگی با مبارزات مردم اعلام شده بود که از تاریخ نهم دی ماه به مدت دو هفته در اعتراض به نبود امنیت قضایی دست از کار خواهند کشید. عصر این روز نیز تظاهرات خونینی در آمل روی داد. به گزارش ژاندارمری آمل، عده کثیری از مردم در دسته‌های متعدد، در خیابان‌ها به حرکت در آمدند که با دخالت مأموران شهربانی و تیراندازی به سوی مردم دو نفر به شهادت رسیده و چند نفر هم مجروح شدند. (19) شهربانی مازندران نام یکی از شهدا را اسفندیار جعفرزاده که جوانی 15 ساله بود یاد کرده است. او در روز هشتم دی توسط عده کثیری از مردم تشییع و در مزار شهدا به خاک سپرده شد.
از صبح روز نهم دی ماه تظاهرکنندگان در آمل با بستن راه‌های نفوذی به شهر اجتماعاتی را تشکیل دادند و مأموران تلاش کردند با تیراندازی هوایی آنها را متفرق کنند. در این روز شورای همبستگی آملاطلاعیه‌ای در مورد سالروز شهدای آمل صادر کرد. به همین مناسبت ادارات، موسسات، بازار و مغازه‌های آمل تعطیل شد. در درگیری‌های این روز تعدادی مجروح شدند که آمار دقیق آن مشخص نشد.
یکی از مجروحان تظاهرات نهم دی که جوانی 18 ساله بود، دو روز بعد به شهادت رسید. جنازه این شهید که شهربانی نام وی را عابدین عباسی و روزنامه کیهان نام وی را عابدین بلباسی یاد کرده است روز بعد با حضور مردم تشییع شد. در این روز همچنین مأموران به سوی صدها نفر که در صف نفت و بنزین ایستاده بودند تیراندازی کردند که در نتیجه یک نفر مجروح شد.
چهاردهم دی عده‌ای از مردم از مقابل منزل اسفندیار جعفرزاده، یکی از شهدای اخیر آمل به منظور شرکت در مراسم شب‌هفت آن شهید به سمت امامزاده ابراهیم (ع) راهپیمایی کردند. در این روز همچنین اعلامیه دست‌نویسی در معابر عمومی نصب شد که در آن ذکر شده بود، چنان‌چه کودتایی علیه مردم صورت گیرد فرماندهی آن با سرتیپ خسروداد خواهد بود. به نوشته روزنامه کیهان در روز پانزدهم دی تظاهراتی با حضور هزاران نفر از مردم برگزار شد که سخنران آن آیت‌الله‌جوادی‌آملی بود. (20)
به گزارش ساواک، در همین ایام عده‌ای در شهرستان‌های مازندران از جمله آمل مبادرت به پخش فیلم از وقایع هفده شهریور تهران و مسافرت کارتر به ایران در روستاها کردند. (21) تظاهرات مردمی همچنان در آمل ادامه داشت و در روز بیستم دی تظاهراتی روی داد که در حین آن بمبی به خانه یکی از مسئولان محلی انداخته شد که منجر به انفجار خودرو وی شد. (22)
تظاهرات مردمی در روزهای بعد و به ویژه در روز بیست‌ونهم دی که مصادف با اربعین‌حسینی بود همچنان ادامه داشت.
در روز دوم بهمن 1357 اداره‌های دادگستری، پست، دارایی و آموزش و پرورش و مراکز آموزشی همچنان در اعتصاب به سر می‌بردند. در این روز میدان و خیابان ششم بهمن به نام امام خمینی و دبیرستان پهلوی به نام دکترمصدق نامگذاری شد.
پی‌نوشت‌ها :
1- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 4، ص 184
2- روزنامه کیهان، ش 10552، ص 23
3- همان، ش 10558، ص 2
4- روزنامه آیندگان، ش 3237، ص 3
5- روزنامه اطلاعات، ش 15732، ص 17
6- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 13، ص 96
7- روزنامه رستاخیز، ش 1036، ص 4
8- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 13، ص 299
9- روزنامه اطلاعات، ش 15735، ص 2
10- روزنامه کیهان، ش 10594، ص 32
11- روزنامه اطلاعات، ش 15743، ص 3
12- روزنامه رستاخیز، ش 1048، صص 4 و 18
13- روزنامه کیهان، ش 10598، ص 19
14- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 17، ص 496
15- حجت‌الاسلام والمسلمین مسیح مهاجری، مدیرمسئول کنونی روزنامه جمهوری‌اسلامی
16- روزنامه کیهان، ش 10605، ص 6
17- همان
18- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 19، ص 451
19- همان، ج 22، ص 354
20- روزنامه کیهان، ش 10605، ص 6
21- انقلاب اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک، ج 23، ص 292
22- روزنامه اطلاعات، ش 575، ص 4
منابع :
ـ انقلاب، اسلامی ایران به روایت اسناد ساواک (دوره 25 جلدی)، ناشر: مرکز بررسی اسناد تاریخی
ـ روزنامه‌های آیندگان، اطلاعات، رستاخیز، کیهان
تعداد بازدید: 1792
